Tắc hàng từ Trung Quốc vì chứng nhận xuất xứ mẫu mới, Bộ Công Thương lên tiếng

Theo Bộ Công Thương, C/O mẫu E mới sẽ được chấp thuận.(Ảnh: L.HIỆP).

Thông tin trên được đưa ra trong văn bản của Bộ Công Thương gửi Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) ngày 23/8 về thực hiện quy tắc xuất xứ hàng hóa trong ACFTA.

Việc chấp thuận giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá (C/O) mẫu E mới theo lí giải của Bộ Công Thương là do thực hiện theo Thông tư số 12/2019 của Bộ Công Thương quy định Quy tắc xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện giữa ASEAN với Trung Quốc (ACFTA), để thực hiện cam kết của hai bên về việc triển khai Nghị định thư năm 2015 sửa đổi chương xuất xứ hàng hóa trong ACFTA. 

Thông tư này có hiệu lực kể từ ngày 12/9/2019.

Tuy nhiên, trong khoản 2 Điều 15 Phụ lục I (Quy tắc xuất xứ hàng hóa) của Nghị định thư năm 2015 sửa đổi ACFTA cũng đưa ra quy định: "Khi cần thiết, phụ lục này có thể được rà soát và sửa đổi theo yêu cầu của các bên, và việc rà soát, sửa đổi này có thể được Ủy ban hỗn hợp ASEAN-Trung Quốc đồng ý thông qua".

Bộ Công Thương cho biết theo kết quả Phiên họp lần thứ 12 của Ủy ban hỗn hợp ASEAN - Trung Quốc từ ngày 21 đến 22/5/2019 tại Thái Lan, các nước ASEAN và Trung Quốc thống nhất thời điểm thực thi C/O mẫu E mới và quy tắc xuất xứ hàng hóa mới kể từ ngày 1/8/2019.

Do đó, theo thỏa thuận tại các công thư ngày 16/8 và 20/8/2019 của Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN cấp đồng chủ trì của Ủy ban hỗn hợp ASEAN - Trung Quốc qua kênh Ban thư kí ASEAN, Trung Quốc sẽ cấp C/O mẫu E mới từ ngày 20/8/2019 và hai bên đồng thời chấp nhận cả 2 loại C/O mẫu E mới và C/O mẫu E cũ từ ngày 20/8 đến hết ngày 31/8/2019.

Bộ Công Thương khẳng định việc Trung Quốc cấp C/O mẫu E mới theo mẫu quy định tại phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 12/2019/TT-BCT từ ngày 20/8/2019 phù hợp với thỏa thuận của các nước thành viên ACFTA.

Vì vậy, Bộ Công Thương cũng thông báo với Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) chấp nhận C/O mẫu E mới theo thỏa thuận giữa các nước thành viên ACFTA theo thông báo mới đây của Trung Quốc và ASEAN.

Cũng liên quan đến C/O mẫu E, trong ngày 23/8 Bộ Công Thương cũng có văn bản hỏa tốc gửi các đơn vị trong bộ hướng dẫn về C/O mẫu E đối với hàng xuất khẩu.

Theo đó, cũng từ ngày 20/8 đến hết 31/8/2019, tùy theo đề nghị của thương nhân xuất khẩu, có thể cấp C/O mẫu E cũ theo quy định hiện hành hoặc C/O mẫu E mới cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, với điều kiện hàng hóa đáp ứng quy tắc xuất xứ quy định tại Thông tư 12/2019/TT-BCT.

Từ ngày 1/9/2019 sẽ áp dụng việc cấp C/O mẫu E mới, với điều kiện hàng hóa đáp ứng quy tắc xuất xứ quy định tại Thông tư 12/2019/TT-BCT theo đúng quy định về thỏa thuận của các bên trong ACFTA.

Trước đó, tại cửa khẩu Hữu Nghị, Tân Thanh (Lạng Sơn), nhiều xe hàng ùn ứ do phía Trung Quốc đột ngột cấp C/O mẫu E mới. 

Trong khi đó, cơ quan hải quan phía Việt Nam cho biết không có cơ sở để chấp nhận C/O mẫu E mới. Dẫn tới nhiều doanh nghiệp, thương nhân kinh doanh hàng hóa xuất nhập khẩu từ Trung Quốc không những bị ách tắc hàng hóa, phát sinh thêm chi phí lưu kho bãi mà còn không được hưởng thuế ưu đãi đặc biệt theo thỏa thuận.

Để đảm bảo chất lượng hàng hóa, đặc biệt là hàng nông sản, hoặc với các đơn hàng đến hạn giao cho khách, nhiều doanh nghiệp chấp nhận nộp thuế để được thông quan hàng hóa.