Thẩm quyền ra quyết định hoãn xuất, nhập cảnh

Thẩm quyền quyết định chưa cho công dân Việt Nam xuất cảnh được quy định như sau:

a) Cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án hoặc cơ quan thi hành án các cấp quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người:

- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc có liên quan đến công tác điều tra tội phạm.

- Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án hình sự.

- Đang có nghĩa vụ chấp hành bản án dân sự, kinh tế; đang chờ để giải quyết tranh chấp về dân sự, kinh tế.

b) Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ; thủ trưởng cơ quan thuộc chính phủ; chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người:

- Đang có nghĩa vụ chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nghĩa vụ nộp thuế và những nghĩa vụ khác về tài chính trừ trường hợp có đặt tiền, đặt tài sản hoặc có biện pháp bảo đảm khác để thực hiện nghĩa vụ đó.

c) Bộ trưởng Y tế quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người:

- Vì lý do ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm lây lan.

d) Bộ trưởng Công an quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người:

- Vì lý do bảo vệ an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội.

đ) Thủ trưởng cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) quyết định chưa cho xuất cảnh đối với những người:

- Có hành vi vi phạm hành chính về xuất nhập cảnh theo quy định của Chính phủ.

Như vậy, với trường hợp công dân bị tình nghi phạm tội nhưng vụ án chưa được khởi tố để điều tra thì vẫn có thể được xuất cảnh bởi điều luật quy định phải thuộc trường hợp “có liên quan đến công tác điều tra tội phạm” (vụ án đã được khởi tố, điều tra theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự).

Ảnh minh họa.

Mới đây, Bộ Công an đang lấy ý kiến về dự thảo Thông tư quy định việc thực hiện các quyết định chưa cho nhập cảnh, tạm hoãn xuất cảnh.

Theo đó, những cơ quan, người có thẩm quyền sau đây được ra quyết định hoãn xuất, nhập cảnh:

- Bộ trưởng Công an, Bộ trưởng Quốc phòng hoặc người được ủy quyền.

- Bộ trưởng Y tế hoặc người được ủy quyền.

- Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hoặc người được ủy quyền.

- Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng Cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hoặc người được ủy quyền.

- Thủ trưởng cơ quan quản lý xuất nhập cảnh - Bộ Công an.

- Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp; Viện trưởng, Phó viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp; Chánh án, Phó chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Cchánh án Tòa án quân sự các cấp; Thẩm phán chủ tọa phiên tòa, Hội đồng xét xử.

- Chủ tịch Hội đồng cạnh tranh.

- Thủ trưởng cơ quan quản lý thuế.

- Thủ trưởng cơ quan thi hành án.

- Người đứng đầu đơn vị kiểm soát xuất nhập cảnh.

- Cơ quan, người có thẩm quyền khác theo quy định của pháp luật.

Cục Quản lý xuất nhập cảnh có trách nhiệm tiếp nhận và tổ chức thực hiện các quyết định trên .

Thời hạn áp dụng quyết định chưa cho nhập cảnh, tạm hoãn xuất cảnh không quá 3 năm.

Đối với các trường hợp tạm hoãn xuất cảnh thuộc thẩm quyền: Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng cơ quan điều tra các cấp, Viện trưởng, Phó viện trưởng VKSND các cấp, Chánh án, Phó chánh án TAND các cấp, Hội đồng xét xử… thì thời hạn áp dụng quyết định tạm hoãn xuất cảnh và việc gia hạn các quyết định này được thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 124 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 (hiện chưa có hiệu lực thi hành).

Cụ thể, thời hạn tạm hoãn xuất cảnh không được quá thời hạn giải quyết nguồn tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử theo quy định của Bộ luật này. Thời hạn tạm hoãn xuất cảnh đối với người bị kết án phạt tù không quá thời hạn kể từ khi tuyên án cho đến thời điểm người đó đi chấp hành án phạt tù.

Trường hợp cần gia hạn quyết định chưa cho nhập cảnh, tạm hoãn xuất cảnh thì trước khi hết thời hạn áp dụng đã ghi trong quyết định ít nhất 30 ngày, cơ quan, người có thẩm quyền phải có quyết định gia hạn và gửi tới Cục Quản lý xuất nhập cảnh để thực hiện.

Các quyết định này đương nhiên hết hiệu lực khi đã hết thời hạn áp dụng quyết định mà Cục Quản lý xuất nhập cảnh không nhận được văn bản về việc gia hạn của cơ quan, người có thẩm quyền.

Như vậy, quy định mới này đã cho phép cơ quan tiến hành tố tụng được phép ra lệnh tạm hoãn xuất cảnh đối với công dân ngay cả khi chưa khởi tố vụ án và khởi tố bị can đối với họ.

Luật gia Đồng Xuân Thuận