Thứ trưởng Bộ KH&ĐT nêu 6 bài học từ giải ngân vốn đầu tư công năm 2022

Phát biểu tại Họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra chiều 3/3, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Trần Duy Đông, năm 2022, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt 92,97% so với kế hoạch, so với năm 2021 thì không bằng năm 2021 (95,11%). Tuy nhiên, xét về số vốn tuyệt đối, năm 2022, vốn đầu tư công tăng thêm 120 nghìn tỷ đồng theo chương trình mục tiêu quốc gia nên kết quả đạt được là con số rất tích cực.

Hai tháng đầu năm 2023, trách nhiệm nặng nề hơn khi đã giao cho các bộ, ngành địa phương tổng số trên 700 nghìn tỷ, tăng 140 nghìn tỷ so với năm 2022 và tăng 260 nghìn tỷ so với năm 2021.

Do vậy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt, ngay từ đầu năm đã tổ chức Hội nghị toàn quốc thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Thủ tướng ngay từ mùng 4 Tết đã đi rất nhiều địa phương, thúc đẩy giải ngân, tháo gỡ khó khăn các công trình trọng điểm quốc gia.

Mặc dù vậy, để giải ngân được số vốn này, cần nhìn từ một số bài học năm 2022. Thứ nhất, thực hiện hiệu quả 6 tổ công tác do Thủ tướng thành lập, đôn đốc các bộ, ngành, tháo gỡ các khó khăn.

Thứ hai, chuẩn bị tốt các dự án đầu tư từ khâu phê duyệt, lựa chọn, để khi có vốn giao thì giải ngân được ngay. Thứ ba, tập trung giải quyết các khó khăn liên quan đến thể chế nếu có về công tác giải phóng mặt bằng. Hiện nay tất cả các văn bản pháp quy hướng dẫn ba chương trình mục tiêu quốc gia đều đã được ban hành và đẩy nhanh việc phân bổ chi tiết xuống cấp huyện, cấp xã để tổ chức giải ngân.

Thứ tư, về khó khăn liên quan đến nguyên, vật liệu, điều chỉnh giá, năm 2022 có tác động nhiều hơn, cân đối các vấn đề về nguyên vật liệu, giá. Nhưng còn một số vấn đề như đất cát san lấp, đặc biệt khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Nguồn nguyên liệu cho các công trình đường cao tốc Bắc Nam cần được quan tâm hơn để đảm bảo nguyên liệu, Thứ trưởng Đông cho hay.

Thứ năm là phải đôn đốc các nhà thầu bố trí đủ nhân lực, nhân công để đảm bảo tiến độ. Chúng tôi thấy đối với địa phương nào, đồng chí Chủ tịch tỉnh, Bí thư tỉnh, Trưởng ban quản lý dự án quan tâm sát tiến độ thì giải ngân tốt so với các địa phương khác.

Cuối cùng là cần giải quyết vướng mắc liên quan đến ODA. ODA thì đặc thù hơn, ví dụ phải điều chỉnh dự án, kế hoạch vay vốn, kéo dài hơn. Các bộ ngành hỗ trợ địa phương, phối hợp với nhà tài trợ để điều chỉnh sớm.

"Chúng tôi cho rằng, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng, các bộ, ngành, tổ công tác… chúng ta sẽ nỗ lực để cố gắng giải ngân cao nhất số vốn 700 nghìn tỷ đồng. Đây là nỗ lực rất lớn để thúc đẩy phát triển kinh tế và hỗ trợ các ngành kinh tế khác", Thứ trưởng Trần Duy Đông cho hay.

Liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cũng bổ sung thêm kinh nghiệm để giải ngân vốn đầu tư công là không tập trung dàn trải, có trọng tâm trọng điểm.

Nhiệm kỳ 2021-2026 thì đầu tiên dự kiến trên 10.000 dự án. Sau đó Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo quyết liệt cắt giảm đi còn chưa đầy 5.000 dự án.

"Đây là giải pháp rất quan trọng để tập trung giải ngân vốn đầu tư công. Đặc biệt chúng ta tập trung cho dự án liên kết vùng, tạo ra các không gian phát triển mới, các tuyến đường cao tốc, công trình hạ tầng", Bộ trưởng Trần Văn Sơn nói.