Trong nửa đầu năm 2020, cơ cấu nguồn thu các ngân hàng có sự thay đổi rõ rệt

Thu nhập lãi thuần sụt giảm mạnh ở các ngân hàng có qui mô nhỏ

Tính đến 23/7, đã có hơn 10 ngân hàng công bố báo cáo tài chính quí II/2020. Nhìn chung trong 6 tháng đầu năm, phần lớn ngân hàng khảo sát có tổng thu nhập từ hoạt động kinh doanh tiếp tục ghi nhận tăng trưởng, tuy ở mức khiêm tốn hơn so với năm trước. 

Tuy nhiên, cơ cấu thu nhập các ngân hàng đã có sự thay đổi rõ rệt khi có thể nhận ra xu hướng sụt giảm lãi thuần ở nhóm các ngân hàng có qui mô nhỏ. 

Cụ thể, thu nhập từ lãi thuần của Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (VietBank) giảm mạnh hơn 46% so với cùng kì năm trước chỉ đạt 318 tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm.

Ở các ngân hàng khác như Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank), Ngân hàng TMCP Kiên Long (Kienlongbank) và Ngân hàng TMCP Dầu khí Petrolimex (PG Bank), chỉ tiêu này cũng giảm lần lượt 6,1%; 6% và 5,2% so với cùng kì năm trước.

Điểm chung của các ngân hàng trên là chi phí từ lãi đều tăng hơn nhiều so với thu từ lãi. Đơn cử, chi phí từ lãi trong 6 tháng đầu của VietBank đã tăng hơn 44% so với cùng kì năm trước, trong khi đó thu từ lãi của ngân hàng chỉ tăng hơn 10%. Hay tại SeABank, mức tăng của hai chỉ tiêu này lần lượt là 6,5% và 11,5%.

Trong khi một số ngân hàng đang đối mặt với thách thức trong mảng tín dụng thì vẫn có những điểm sáng về kết quả kinh doanh trong nửa đầu năm.

Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) là một trong số đó khi ghi nhận tăng trưởng thu nhập lãi thuần tới 29,7% trong 6 tháng, đóng góp 3.492 tỉ đồng vào tổng thu nhập hoạt động kinh doanh.

Ở Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), chỉ tiêu này cũng ghi nhận tăng trưởng tới hơn 22% mang về 5.477 tỉ đồng trong nửa đầu năm.

Bên cạnh đó, một số ngân hàng cũng có mức tăng trưởng thu nhập lãi thuần dương bao gồm Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB), Ngân hàng TMCP Bắc Á (Bac A Bank).

Không giống như những biến động mạnh ở các ngân hàng cổ phần, thu nhập lãi thuần của "ông lớn" Vietcombank, một trong những ngân hàng có vốn Nhà nước lớn và cũng là ngân hàng có lợi nhuận lớn nhất trong năm 2019, lại không chênh nhiều so với cùng kì năm trước. 

Tuy vậy, nếu so với mức tăng trưởng được ghi nhận tại 6 tháng đầu năm 2019 là hơn 31% (so với cùng kì năm trước) thì có thể nhận thấy rằng tăng trưởng thu nhập lãi thuần đang giảm tốc mạnh.

Cơ cấu thu nhập của các ngân hàng biến động mạnh

Nguồn thu từ lãi bấy lâu nay vẫn là nguồn thu chính của các ngân hàng nhưng điều đó đang dần thay đổi khi các ngân hàng đang đẩy mạnh sự chuyển dịch cơ cấu nguồn thu nhằm tăng tỉ trong thu phi tín dụng từ các mảng như dịch vụ, kinh doanh ngoại hối,...

Điều đó là nguyên nhân khiến cho mặc dù thu nhập lãi thuần ở nhiều ngân hàng có giảm nhưng tổng thu nhập từ hoạt động kinh doanh nói chung lại vẫn tăng trưởng so với cùng kì năm trước.

Theo tổng hợp từ báo cáo tài chính, có thể thấy thứ tự tăng trưởng thu nhập lãi thuần của các ngân hàng không có nhiều sự thay đổi nếu so với thứ tự tăng/giảm trong tỉ trọng thu nhập lãi thuần trên tổng thu nhập hoạt động kinh doanh.

Tỉ trọng thu nhập lãi thuần trên tổng thu nhập hoạt động các ngân hàng

Theo đó, VietBank là ngân hàng có sự thay đổi lớn nhất trong cơ cấu thu nhập. Nửa đầu năm 2020, tỉ trọng thu nhập lãi thuần của ngân hàng này chỉ chiếm 37% so với tổng thu nhập hoạt động kinh doanh trong khi con số này của năm 2019 là 82%.

Sau 6 tháng, lợi nhuận trước thuế của VietBank vẫn tăng hơn 15%, nhờ vào nguồn thu từ chứng khoán đầu tư. Mảng kinh doanh này đã đem về cho ngân hàng 406 tỉ đồng, chiếm 46,8% tổng thu nhập hoạt động kinh doanh.

Tại SeABank, tỉ trọng thu nhập lãi thuần trên tổng thu nhập hoạt động kinh doanh cũng đã giảm từ 86% xuống 67%. Thu nhập từ mảng chứng khoán đầu tư và các hoạt động kinh doanh khác tăng đột biến lần lượt gấp hơn 6 lần và 63 lần so với cùng kì năm trước mang về 141 tỉ đồng và 338 tỉ đồng.

Ở nhóm ngược lại, các ngân hàng có tỉ trọng thu nhập lãi thuần trên tổng thu nhập hoạt động kinh doanh vẫn giữ ở mức cao bao gồm Sacombank, Bac A Bank, TPBank, Vietcombank và VPBank. 

Trong đó, chỉ có Sacombank, Bắc Á Bank và TPBank ghi nhận tỉ trọng thu nhập lãi thuần  tiếp tục tăng trong nửa đầu năm nay.

VPBank và NCB tuy có thu nhập lãi thuần tăng trưởng, nhưng các mảng kinh doanh khác cũng có nhiều tích cực, do đó tỉ trọng thu nhập lãi thuần trên tổng thu nhập lãi vẫn giảm so với cùng kì năm trước.

Thu nhập từ hoạt động dịch vụ, chứng khoán kinh doanh, chứng khoán đầu tư và hoạt động kinh doanh khác đều đem lại lợi nhuận cao cho VPBank. Trong 6 tháng đầu 2020, lãi thuần từ các hoạt động trên đã tăng lần lượt là 12%, 319%, 123% và 16% so với cùng kì năm trước.

Tại NCB, thu nhập từ chứng khoán đầu tư đã tăng hơn 7 lần, đạt 74 tỉ đồng trong 6 tháng năm nay.