Vụ bán đấu giá Dự án Khu dân cư 49 ha ở Bình Dương: Sau 3 năm, dự án hơn 1.300 tỉ vẫn 'giậm chân' tại chỗ

Cụ thể, Công ty TNHH sản xuất và thương mại Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) là chủ đầu tư Dự án Khu dân cư (KDC) Hòa Lân có diện tích hơn 490.000 m2 tại thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Năm 2010, Công ty Thiên Phú dùng dự án này để đảm bảo khoản vay 305 tỉ đồng cùng 18.643 lượng vàng của Agribanks Chợ Lớn. Tổng số nợ quy đổi tại thời điểm này là hơn 1.117 tỉ đồng.

Do gặp khó khăn, ngày 17/4/2015, Công ty Thiên Phú kí biên bản thỏa thuận bàn giao tài sản đảm bảo khoản vay là Dự án KDC Hòa Lân để Agribank Chợ Lớn xử lí thu hồi nợ. Hai tháng sau, Agribank Chợ Lớn kí hợp đồng với Công ty CP dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn (quận 7, TP HCM) bán đấu giá toàn bộ quyền sử dụng đất tại KDC Hòa Lân với khởi điểm hơn 1.467 tỉ đồng.

Đến phiên đấu giá lần thứ 12 vào ngày 25/5/2017, việc bán đấu giá thành công khi Công ty A Đông Hải (nay là Công ty Kim Oanh) trúng đấu giá với 1.353 tỉ đồng khi giá khởi điểm chỉ còn 963 tỉ đồng.

Theo quy định đấu giá, Công ty A Đông Hải có nghĩa vụ thanh toán một lần số tiền đấu giá chậm nhất trong vòng 45 ngày. Tuy nhiên đến 2018, cơ quan chức năng xác định Công ty Kim Oanh (trước đó là Công ty A Đông Hải) chỉ mới thanh toán cho Agribank Chợ Lớn hơn 847 tỉ đồng, còn nợ lại hơn 500 tỉ đồng chưa thanh toán cho việc mua quyền sử dụng đất Dự án KDC Hòa Lân.

Cụ thể, Công ty Kim Oanh đã thanh toán cho Agribank chi nhành Chợ Lớn 4 đợt gồm: Từ 25/4/2017 - 6/9/2017 thanh toán 341,3 tỉ đồng (trong đó bao gồm 96,3 tỉ đồng tiền đặt cọc đấu giá); Từ 6/10/2017 - 5/12/2017 thanh toán 160 tỉ đồng; Từ 30/12/2017 - 27/4/2018 thanh toán 210 tỉ đồng; Từ 4/7/2018 - 27/7/2018 thanh toán 100 tỉ đồng.

Do vậy, đại diện Công ty Thiên Phú cho rằng, vì Công ty Kim Oanh thanh toán số tiền đấu giá không đúng thời hạn là vi phạm qui chế đấu giá nên chưa thể là chủ đầu tư mới của Dự án KDC Hòa Lân.

Trong khi đó, Công ty Kim Oanh khẳng định họ là chủ đầu tư dự án này vì đã trúng đấu giá với 1.353 tỉ đồng; đã thanh toán đầy đủ số tiền đấu giá vào tháng 3/2019; cùng với các bên liên quan trong việc mua bán là Ngân hàng Agribank chi nhánh Chợ Lớn - Công ty cổ phần Đấu giá Nam Sài Gòn - Công ty Thiên Phú kí kết Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01-10/2017 ngày 1/7/2017 được Công chứng ở Phòng công chứng TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Ngày 17/7/2018, Sở Xây dựng Bình Dương có ý kiến chưa chấp thuận Công ty Kim Oanh làm chủ đầu tự dự án với lí do công ty này chưa thanh toán hết số tiền trúng đấu giá và chưa được bàn giao tài sản bán đấu giá là quyền sử dụng đất thuộc Dự án KDC Hòa Lân.

Ngày 14/2/2019, Công ty Thiên Phú cho rằng việc mua bán này có nhiều nghi vấn nên nộp đơn khởi kiện Công ty Cổ phần Dịch vụ Đấu giá Nam Sài Gòn ra TAND quận 7 (TP HCM) và yêu cầu TAND quận 7 tuyên Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 01-10/2017/HĐMBTSĐG ngày 1/7/2017; Hủy kết quả đấu giá tài sản là Dự án KDC Hòa Lân.

Kết luận Thanh tra số 62/KL-TTR Thanh tra Bộ Tư pháp

Kết luận số 62/KL-TTR Thanh tra Bộ Tư pháp ngày 24/12/2018 nêu, sau đợt bán đấu giá lần đầu không thành, Agribank Chợ Lớn có công văn gửi Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn để giảm 2% giá trị để bán lần 2 với giá khởi điểm là 1.438 tỉ đồng. 

Tuy nhiên Agribank Chợ Lớn đã tính toán thiếu 346 triệu đồng so với giá khởi điểm. Sai sót này cũng không hề được Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn phát hiện mà vẫn phát hành thông báo bán đấu giá lần 2, không thực hiện đúng Khoản 3 Điều 26 Nghị định 17/2010/NĐ-CP ngày 4/3/2010 của Chính phủ quy định về đấu giá tài sản.

Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn đưa ra và sửa đổi qui chế bán đấu giá, thông báo bán đấu giá tài sản có nội dung khác nhau về thời hạn thanh toán, phương thức thanh toán tiền mua tài sản.

Đối với đơn vị trúng đấu giá là Công ty Kim Oanh (trước đó là Công ty A Đông Hải) đã không thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ của người trúng đấu giá. Sau khi trúng đấu giá, Công ty Kim Oanh không thực hiện phương thức thanh toán trả ngay.

Cho đến tháng 11/2018, Công ty A Đông Hải chỉ mới thanh toán được 847,8 tỉ đồng, còn phải thanh toán 478,2 tỉ đồng và lãi chậm trả. Từ khi bán đấu giá tài sản đến thời điểm thanh tra, Công ty Kim Oanh đã 4 lần vi phạm cam kết về thời hạn thanh toán, không đúng các thỏa thuận giữa chính Công ty Kim Oanh với Agribank Chợ Lớn.

Về phía Agribank, theo Thanh tra Bộ Tư pháp, Agribank Chợ Lớn đã đo đạc, xác định thiếu diện tích Khu dân cư Hòa Lân lên tới 8.452m2, làm ảnh hưởng đến kết quả đấu giá. Công ty Kim Oanh liên tục nhiều lần vi phạm cam kết nghĩa vụ thanh toán trong thời gian dài nhưng Agribank Chợ Lớn không có biện pháp quyết liệt xử lí là không phù hợp với qui chế đấu giá, thông báo đấu giá và quy định ban đầu của Agribank Chợ Lớn.

Điều này thể hiện việc chưa làm hết trách nhiệm trong quản lí tiền là tài sản Nhà nước của một tổ chức tín dụng.

Từ kết quả thanh tra nói trên, Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam chỉ đạo Agribank Chợ Lớn có biện pháp khẩn trương thu hồi số tiền mà Công ty Kim Oanh thanh toán mua tài sản đấu giá và tính toán lại lãi suất chậm trả, bảo đảm đúng quy định pháp luật, không để kéo dài việc thanh toán, ảnh hưởng đến việc thu hồi nợ xấu của ngân hàng cũng như quyền lợi của Nhà nước.

Trường hợp Công ty Kim Oanh không có khả năng thanh toán hết số tiền còn lại, Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam có hình thức xử lý phù hợp theo quy định pháp luật, tránh làm thất thoát tài sản Nhà nước.

Thanh tra Bộ Tư pháp cũng đề nghị Sở Tư pháp TP HCM tăng cường thanh tra, kiểm tra toàn diện việc chấp hành các quy định pháp luật về bán đấu giá tài sản đối với các doanh nghiệp, tổ chức bán đấu giá trên địa bàn thành phố.

Thanh tra Bộ Tư pháp cũng yêu cầu tổ chức rút kinh nghiệm đối với những thiếu sót trong việc tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất Khu dân cư Hòa Lân đối với Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn.