Vụ ông Nguyễn Hữu Linh: Chưa xét xử nên chưa thể xem xét đưa làm án lệ

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình. (Ảnh: Ngọc Thắng).

Cho biết ông rất mừng khi dư luận xã hội rất quan tâm đến dự thảo Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hướng dẫn thi hành một số điều liên quan đến tội hiếp dâm, dâm ô quy định tại bộ luật Hình sự, nhưng Chánh án TANDTC cũng “khẳng định đây chưa phải phiên bản cuối cùng”.

“Yêu cầu đặt ra của nghị quyết là phải rất chính xác, tạo ra được hành lang pháp lý để xử lý tội phạm, đặc biệt liên quan đến trẻ em, nhưng cũng không tạo ra rào cản cho các quan hệ xã hội bình thường”, ông Nguyễn Hòa Bình nói.

Theo ông Bình, nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán thông thường được hướng dẫn trên cơ sở tổng kết thực tiễn xét xử.

Tuy nhiên, bộ luật Hình sự mới đưa vào áp dụng từ 1/1/2018, cho đến nay mới hơn 1 năm. Thực tiễn xét xử chưa đủ để tổng kết những vướng mắc để có thể ban hành được nghị quyết.

“Chúng tôi đã tổng kết những vụ án đã xét xử, có tham khảo kinh nghiệm quốc tế, chủ yếu là kinh nghiệm quốc tế, khi đưa ra dự thảo. Nhưng có những việc phải phù hợp với truyền thống pháp lý và thuần phong mỹ tục của chúng ta, chứ không phải chỉ có kinh nghiệm quốc tế không.

Dự thảo chúng tôi đánh giá cơ bản anh em làm rất trách nhiệm, gợi mở nhiều ý tưởng để dư luận phản biện. Tuy nhiên, có những cái chưa được thuyết phục lắm, hoặc vẫn đang có khoảng trống, thì phải tiếp tục bàn thêm”, theo ông Bình.

Một trong những điểm cần bàn thêm, theo Chánh án TANDTC, là quy định về loạn luân. Tại bản dự thảo đầu tiên, nghị quyết đang đề cập đến khía cạnh quan hệ cùng huyết thống, như anh em với nhau; nhưng ông Bình cho rằng, ở phạm trù đạo đức, có những hành vi vẫn coi là loạn luân dù không cùng huyết thống, ví dụ cha dượng với con riêng, hoặc bố chồng với con dâu...

Do đó, Hội đồng Thẩm phán TANDTC vẫn đang lắng nghe ý kiến góp ý cũng như đối chiếu với kinh nghiệm thực tiễn để hoàn thiện dự thảo.

Vụ ông Nguyễn Hữu Linh: không nên bàn với nhau khi không có hồ sơ

Nói về gợi ý của một số đại biểu Quốc hội xem xét đưa vụ án ông Nguyễn Hữu Linh (61 tuổi, nguyên Phó viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân TP.Đà Nẵng) dâm ô trẻ em trong thang máy lên thành một án lệ, Chánh án TANDTC cho biết, án lệ lại là một quy trình khác.

“Vụ án chưa xử nên không thể biết nó là án lệ hay không án lệ. Đang trong quá trình tố tụng phải tôn trọng quá trình tố tụng. Chánh án tối cao mà nói gì về vụ án khi đang điều tra, chưa xét xử, là vô tình can thiệp vào quá trình tố tụng, nên tôi không thể nói được. Phải tuân thủ độc lập từ sơ thẩm. Chúng ta bàn với nhau khi chưa có hồ sơ là không nên”, ông Bình nêu quan điểm.

Trước đó, tại cuộc họp của Hội đồng Thẩm phán TANDTC hôm 23.5 cho ý kiến dự thảo nghị quyết, nhiều đại biểu cũng cho rằng, hình phạt đối với người phạm tội, đặc biệt phạm tội với trẻ em, được thực hiện theo các quy định của bộ luật Hình sự, nhưng phải bảo đảm nghiêm khắc.

Do đó, ngoài áp dụng hình phạt chính, các đại biểu cho rằng, toà án phải áp dụng các hình phạt bổ sung như cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định đối với người phạm tội, như những người đã phạm các tội xâm hại tình dục trẻ em, trong thời gian đang chấp hành hình phạt và các biện pháp tư pháp, thậm chí là một thời gian sau khi đã chấp hành xong hình phạt rồi phải bị cấm làm các nghề liên quan đến trẻ em, cấm tiếp xúc với trẻ em và người chưa thành niên.

Ngoài ra, một số từ ngữ, khái niệm như “bộ phận sinh dục”, “bộ phận nhạy cảm”… cũng cần phải giải thích rõ.

Chánh án TANDTC cũng cho rằng, dự thảo mới chỉ chú ý chủ thể là nam đối với nữ, nhưng thực tế có thể là nữ với nữ, nam với nam, các cháu bé nam cũng có thể là nạn nhân bị xâm hại tình dục.