Xuất khẩu gạo tăng hơn 10% trong 8 tháng, giá đạt đỉnh 9 năm

Số liệu của Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) cho biết tính đến ngày 15/8, khối lượng gạo xuất khẩu đạt 4,3 triệu tấn, trị giá 2,1 tỉ USD giảm 0,3% về lượng và 12,3% về giá trị so với cùng kì năm 2019. Khối lượng gạo xuất khẩu tháng 8 năm 2020 ước đạt 500.000 tấn với giá trị đạt 251 triệu USD.

Tính chung 8 tháng đầu năm 2020, tổng khối lượng và trị giá xuất khẩu gạo đạt 4,5 triệu tấn và 2,2 tỉ USD, giảm 1,7% về khối lượng nhưng tăng 10,4% về trị giá so với cùng kì năm 2019.

Giá gạo xuất khẩu Việt Nam tăng lên mức cao nhất kể từ cuối năm 2011 do tác động từ yếu tố mùa vụ, hiện vụ thu hoạch Hè Thu đã gần kết thúc nên nguồn cung bị thu hẹp hơn.

Cụ thể, trong tháng 8/2020, gạo đồ 5% tấm Ấn Độ tăng từ 380-385 USD/tấn lên 383-389 USD/tấn. Gạo tiêu chuẩn 5% tấm Thái Lan tăng từ 463-485 USD/tấn lên mức 480-500 USD/tấn, mức cao nhất kể từ đầu tháng 7/2020.

Gạo 5% tấm Việt Nam tăng từ 470 USD/tấn lên 480-490 USD/tấn, mức cao nhất kể từ cuối năm 2011.

Philippines đứng vị trí thứ nhất về thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam trong 7 tháng đầu năm với 35,3% thị phần. Trị giá xuất khẩu sang thị trường này đạt 1,5 triệu tấn và 688,3 triệu USD, tăng 2,7% về khối lượng và tăng 17,3% về trị giá so với cùng kì năm 2019.

Các thị trường có trị giá xuất khẩu gạo tăng mạnh nhất gồm Senegal gấp 19,8 lần, Indonesia gấp 3,1 lần và Trung Quốc tăng 84%. Trong khi thị trường có trị giá xuất khẩu gạo giảm mạnh nhất là Iraq giảm 61,2%.

Giá gạo xuất khẩu bình quân 7 tháng đầu năm đạt 487,2 USD/tấn, tăng 12,5% so với cùng kì năm 2019.

Cũng theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản giá gạo tại các quốc gia xuất khẩu gạo lớn tại châu Á đang có chiều hướng tăng tích cực. Trong đó, gạo xuất khẩu Ấn Độ tăng cao do ảnh hưởng của lũ lụt và sự lan rộng của dịch COVID-19 khiến hoạt động logistics bị gián đoạn.

Trong tháng 8/2020, một trong những điểm nhấn đáng lưu ý nhất là mức giá xuất khẩu gạo Việt sang thị trường EU đã chạm tới con số kỉ lục hơn 1.000 USD/tấn sau khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) có hiệu lực từ ngày 1/8.

Cụ thể, Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (TP Cần Thơ) đã ký hợp đồng bán 3.000 tấn gạo cho 3 khách hàng của Cộng hòa Liên bang Đức với 2 giống gạo thơm là ST20 và Jasmine. Đáng chú ý, giá gạo ST20 mà Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An xuất khẩu sang EU đạt trên 1.000 USD/tấn, gạo Jasmine đạt khoảng 600 USD/tấn.

Trước khi EVFTA có hiệu lực, giá gạo ST20 xuất khẩu sang EU khoảng chỉ khoảng 800 USD/tấn, còn gạo Jasmine 520 USD/tấn. Việc được giảm thuế cộng với thị trường gạo đang sôi động đã đẩy giá gạo tăng cao.

Tại buổi tọa đàm trực tuyến “Xuất khẩu châu Âu với lợi thế EVFTA: Hàng Việt cần gì?” diễn ra ngày 3/9, ông Phạm Thái Bình, Tổng giám đốc Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An khẳng định, thực tế mức giá trên 1.000 USD/tấn gạo không phải là cao, vẫn chưa đúng với giá trị thực.

"Nếu là đúng chuẩn, người châu Âu sẵn sàng trả mức giá 3.000 – 4.000 USD/tấn cho gạo hữu cơ của Việt Nam. Trước mắt Trung An chưa tính tới chuyện lãi nhiều hay ít, mà tập trung đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường châu Âu. Trong dài hạn thì phải nâng cao giá trị lên để tương xứng với chất xám, công sức mà người nông dân và doanh nghiệp bỏ ra", ông Bình nhấn mạnh.

Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản dự báo giá sẽ tiếp tục tăng trong vài tháng tới cho đến khi vụ thu hoạch mới vào khoảng tháng 10. 

Tại Thái Lan, giá gạo tiếp tục tăng nhẹ. Tuy nhiên, nhu cầu thị trường đối với gạo Thái Lan chỉ ở mức thấp do giá gạo nước này không cạnh tranh. Trong tháng, gạo đồ 5% tấm Ấn Độ tăng từ 380 - 385 USD/tấn lên 383 - 389 USD/tấn. 

Gạo tiêu chuẩn 5% tấm Thái Lan tăng từ 463 - 485 USD/tấn lên mức 480 - 500 USD/tấn, mức cao nhất kể từ đầu tháng 7/2020. Gạo 5% tấm Việt Nam tăng từ 470 USD/tấn lên 480 – 490 USD/tấn, mức cao nhất kể từ cuối năm 2011.

Theo thông tin dự báo cập nhật mới nhất trong tháng 8/2020 của Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng gạo của thế giới năm 2020 ước đạt 495,7 triệu tấn, giảm khoảng 0,2% so với năm 2019. Tiêu dùng gạo thế giới năm 2020 ước đạt 490,9 triệu tấn, tăng khoảng 1,4% so với năm 2019.