Áp dụng biện pháp đặc biệt để giải phóng mặt bằng tòa nhà ‘Hàm cá mập’

Tạo diện mạo mới cho Thủ đô Hà Nội

Theo thông tin chính thức của UBND quận Hoàn Kiếm về việc quy hoạch khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực không gian công cộng phía Đông hồ Hoàn Kiếm, tổng diện tích dự kiến khu vực Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục khoảng 1,2 ha, có phạm vi ranh giới: Phía Bắc giáp phố Hàng Gai và Cầu Gỗ; phía Nam giáp mép hồ Hoàn Kiếm và nhà Thủy Tạ; phía Đông giáp phố Hồ Hoàn Kiếm; phía Tây giáp tòa nhà Hồng Vân - Long Vân. Hiện trạng Quảng trường gồm đất giao thông; tòa nhà Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống Hồ Gươm (Tòa nhà Hàm cá mập) do Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) đang quản lý, vận hành, được xây dựng từ năm 1991-1993. 

Quận Hoàn Kiếm cũng xác định rõ khu vực không gian công cộng phía Đông hồ Hoàn Kiếm với tổng diện tích dự kiến khoảng 2,14 ha, có phạm vi ranh giới phía Tây giáp hồ Hoàn Kiếm và đường Đinh Tiên Hoàng; phía Bắc giáp khu dân cư hiện có; phía Đông giáp phố Lý Thái Tổ; phía Nam giáp phố Trần Nguyên Hãn. 

UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011 và đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1668/QĐ-TTg ngày 27/12/2024 đã định hướng sẽ bảo tồn hình ảnh đặc trưng của khu vực hồ Gươm; Cải thiện các cảnh quan xung quanh hồ Gươm, bảo tồn tôn tạo, quản lý bảo vệ theo Luật Di sản văn hóa; di dời một số đơn vị và cơ quan để quy hoạch, cải tạo nâng cấp mở rộng trụ sở các cơ quan của thành phố.

Quy hoạch cho phép có điều kiện: Chuyển đổi chức năng sử dụng đất ở sang đất dịch vụ, phải đáp ứng được các yêu cầu về hạ tầng như: Bãi đỗ xe, quảng trường xung quanh; duy trì các hoạt động văn hóa, lễ hội, sinh hoạt cộng đồng tại các không gian mở; phát huy giá trị hệ thống di tích trên cơ sở gắn kết với các khu đi bộ, tham quan, du lịch…

Về quy hoạch đường sắt đô thị: Dọc theo phố Đinh Tiên Hoàng ở phía Tây xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) đi ngầm.

Từ sau khi UBND quận Hoàn Kiếm triển khai thực hiện Đề án tuyến phố đi bộ xung quanh hồ Hoàn Kiếm, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục nói riêng và các không gian mở xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm nói chung đã tạo ra không gian công cộng, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, vui chơi cho nhân dân Thủ đô vào các ngày cuối tuần và các ngày lễ lớn, kỷ niệm trọng đại của Thủ đô Hà Nội.

Có thể nói Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục và các không gian công cộng xung quanh hồ không chỉ là một địa điểm văn hóa, lịch sử mà còn là nơi giao lưu, gắn kết cộng đồng, phục vụ đời sống văn hóa, tinh thần của Nhân dân. Do đó, việc nghiên cứu và xây dựng 02 khu vực quảng trường, không gian công cộng nêu trên sẽ góp phần nâng cao giá trị lịch sử vốn có về văn hóa, lịch sử, kết nối 2 khu vực rất quan trọng: Khu di tích Quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía Nam) với khu vực di tích Quốc gia Khu phố cổ (phía Bắc); góp phần cụ thể hóa định hướng của các quy hoạch được duyệt.

Riêng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm được nghiên cứu, thực hiện theo mô hình TOD trong việc triển khai tuyến đường sắt đô thị ngầm (tuyến số 2 - đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) gắn với nhà ga ngầm C9 tại phía Tây khu đất (bao gồm các hệ thống lối lên xuống nhà ga tại khu vực này), góp phần tăng cường hạ tầng kỹ thuật đô thị và không gian công cộng, phục vụ cộng đồng nhân dân Thủ đô, phù hợp với chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, Thành ủy, UBND Thành phố Hà Nội và định hướng tại đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045 tầm nhìn đến năm 2065 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 27/12/2024.

Bảo đảm tiến độ di dời theo đúng kế hoạch đề ra

Về triển khai dự án và tiến độ giải phóng mặt bằng, quy trình triển khai dự án; cơ chế chính sách giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bố trí tạm cư cho các tổ chức, hộ gia đình trong phạm vi dự án đầu tư; quỹ đất dự kiến bố trí tái định cư hiện đang được các sở ngành, các đơn vị liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất, báo cáo UBND TP. Hà Nội theo chỉ đạo, bảo đảm tiến độ di dời theo đúng kế hoạch đề ra.

UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, việc lập Quy hoạch 2 khu vực không gian công cộng nêu trên và hoàn chỉnh các thủ tục về đầu tư, triển khai dự án sẽ được các sở, ngành Thành phố, UBND quận Hoàn Kiếm, Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội và các nhà tư vấn, chuyên gia thực hiện khẩn trương, tuân thủ các quy định của pháp luật, đặc biệt sẽ được triển khai trên cơ sở các cơ chế đặc thù đã được Quốc hội ban hành tại Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/2/2025 (Điều 5-6) về việc thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Luật Thủ đô 2024 (Điều 31).

Dự kiến sẽ giải phóng mặt bằng tòa nhà "Hàm cá mập" trước 30/4/2025 và giải phóng mặt bằng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm trước ngày 2/9/2025.

Liên quan đến việc giải phóng mặt bằng tòa nhà "Hàm cá mập", trao đổi với báo chí, Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng cho biết, sau khi cải tạo, Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực quanh hồ Gươm sẽ có không gian thoáng rộng, thiết kế hiện đại, bao gồm cả không gian nổi và không gian ngầm, đáp ứng tốt hơn việc tổ chức các hoạt động văn hóa, nghệ thuật phục vụ cộng đồng.

Ông Trịnh Hoàng Tùng cho biết, việc xem xét phương án thiết kế Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và quy hoạch, cải tạo không gian khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm là chủ trương lớn của UBND thành phố Hà Nội nhằm mang lại diện mạo mới cho khu vực này.

Thực hiện chủ trương của thành phố, UBND quận Hoàn Kiếm đã có Tờ trình đề xuất Sở Tài chính báo cáo UBND thành phố về việc giao UBND quận lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án "Mở rộng Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục, quận Hoàn Kiếm". Theo đó, sẽ thực hiện phá dỡ tòa nhà Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống hồ Gươm; di chuyển các công trình ngầm (nếu có), hoàn trả hạ tầng phù hợp, đồng bộ với cảnh quan khu vực.

Nguồn vốn thực hiện ước tính khoảng 18 tỷ đồng. Thời gian chuẩn bị dự án từ tháng 3 đến tháng 4/2025.

UBND quận Hoàn Kiếm sẽ phối hợp Sở Tài chính trong việc tổ chức lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án, trình thẩm định, phê duyệt theo quy định. Công ty Điện lực Hoàn Kiếm tổ chức di dời 2 trạm biến áp tại tầng 1 của tòa nhà "Hàm cá mập" xong trước ngày 20/4/2025.

Theo Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng, để triển khai một khối lượng công việc rất lớn trong thời gian ngắn, cùng với sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, sự quyết liệt của các sở, ban, ngành có liên quan và UBND quận Hoàn Kiếm, không thể thiếu sự đồng thuận và ủng hộ của nhân dân Thủ đô nói chung và các cơ quan, đơn vị trực tiếp bị ảnh hưởng.

"UBND quận tin tưởng, với sự đồng thuận, ủng hộ của nhân dân và các cơ quan, đơn vị, sẽ từng bước đưa quy hoạch vào cuộc sống, hướng tới mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội theo hướng văn minh, hiện đại", Phó Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng nhấn mạnh.