Apple và Google kiếm hàng tỉ USD với thoả thuận nhằm kiểm soát thị trường tìm kiếm

Khi ông Tim Cook, Tổng giám đốc điều hành Apple, và ông Sundar Pichai, Tổng giám đốc Google, cùng ăn tối trong một nhà hàng món Việt có tên Tamarine vào năm 2017, giới quan sát đã đồn đoán về mối quan hệ thân mật giữa hai trong số những tập đoàn công nghệ quyền lực nhất nước Mỹ.

Giờ đây, mối quan hệ ấy trở thành một trong những tâm điểm của một vụ kiện. Hồi tuần trước, Bộ Tư pháp Mỹ cùng 11 bang ở Mỹ đã kiện Google vì những hành vi phản cạnh tranh. Vụ kiện hé lộ mối quan hệ khá thú vị giữa hai trong số những tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới.

Công cụ tìm kiếm mặc định trên iPhone

Nếu Google Search không còn là công cụ tìm kiếm trên điện thoại iPhone, có thể nó sẽ trở thành ác mộng vì Google sẽ mất hàng tỉ USD từ tiền quảng cáo và dữ liệu truy vấn, đồng thời tạo ra cơ hội cho các đối thủ cạnh tranh giành thị phần. Có lẽ đây là viễn cảnh mà ban lãnh đạo Google không bao giờ dám nghĩ tới.

Để hưởng vị thế độc quyền với tư cách là công cụ tìm thông tin trên các sản phẩm của Apple, đương nhiên Google phải trả tiền. Trong đơn kiện của Bộ Tư pháp Mỹ đối với Google, các nhà điều tra nói mỗi năm Google trả cho Apple 12 tỉ USD để duy trì vị thế công cụ tìm thông tin mặc định.

Thỏa thuận giữa Google và Apple khiến các đối thủ không thể thách thức vị thế thống trị của Google trên thị trường tìm thông tin do qui mô quá lớn của cả Apple và Google.

Giới chức chống độc quyền Mỹ đã chú ý tới Google Search từ nhiều năm qua, song có lẽ rất ít người nghĩ Apple đóng vai trò lớn đối với vị thế độc quyền của Google.

Bộ Tư pháp Mỹ nhận thấy Google thanh toán hàng tỉ USD cho nhiều đối tác mỗi năm để duy trì vị thế là công cụ tìm thông tin mặc định trên sản phẩm của họ. Đối tác của họ là nhà sản xuất điện thoại, hãng viễn thông, chủ sở hữu các trình duyệt web. Thậm chí Google còn chi tiền cho một số đối tác để họ không kí hợp đồng với các đối thủ của Google.

Đối tác lớn nhất

Apple chính là đối tác kí hợp đồng có giá trị lớn nhất với Google để Google Search là công cụ tìm thông tin mặc định trên Spotlight, trình duyệt Safari, trợ lí giọng nói Siri, tính năng tìm kiếm nhúng trong iOS của Apple. Số tiền mà Google trả cho Apple dao động 8-12 tỉ USD mỗi năm, tương đương 20% lợi nhuận hàng năm của "Táo khuyết".

Google Search là công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt Safari từ 2005. Khi iPhone trở thành thiết bị phổ biến trên toàn thế giới, lợi ích mà Google hưởng càng lớn. Người sử dụng điện thoại iPhone sẽ luôn thấy những quảng cáo dẫn tới các sản phẩm, dịch vụ của Google nếu họ dùng công cụ tìm kiếm Google Search.

Số liệu mà Bộ Tư pháp Mỹ công bố trong đơn kiện cho thấy, gần 50% lưu lượng tìm thông tin của Google vào năm ngoái đến từ các thiết bị của Apple, trong khi Safari cung cấp 36% truy vấn tìm kiếm.

Những số liệu ấy dường như trái ngược với sự đối đầu giữa Google và Apple trên các "mặt trận khác" - như điện thoại thông minh, bản đồ số, máy tính xách tay. 

"Tuy nhiên, hai tập đoàn có tổng giá trị vốn hóa hơn 3.000 tỉ USD vẫn hợp tác trong những lĩnh vực mang lại lợi ích cho cả hai. Và rất ít thỏa thuận mang tới lợi ích lớn như công cụ tìm kiếm trên điện thoại iPhone", The New York Times bình luận.