Báo Anh ví lái xe trên đường phố Việt Nam như 'cơn ác mộng'

Không nhiều người Việt Nam có thể sở hữu một dàn xế hộp hạng sang. Nhưng tỷ lệ người Việt Nam sang sở hữu ôtô đang ngày càng tăng, kéo theo tình trạng tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm môi trường. Theo số liệu thống kê của Economist, doanh số bán ôtô, xe tải tăng 55% trong năm 2015 và tăng khoảng một phần ba tính từ đầu năm đến nay. Hầu hết số xe này được tiêu thụ ở Hà Nội và TP HCM, nơi chiếm tới một nửa dân số thành thị Việt Nam.

So với các nước láng giềng khác, mức độ tắc nghẽn ở các thành phố lớn ở Việt Nam được đánh giá ở mức tương đối. Khoảng 40 triệu xe máy ở Việt Nam có thể khiến người đi bộ kinh hãi, nhưng họ vẫn có thể di chuyển trên những đường phố lớn, hay luồn lách qua những con hẻm nhỏ. Trong khi đó, ôtô lại là nguyên nhân khiến giao thông tắc nghẽn nghiêm trọng.

Tình trạng tắc đường ở TP HCM vào giờ tắc đường. Ảnh: Shutterstock

Chỉ 9% đất ở trung tâm thủ đô Hà Nội đường dùng để làm các tuyến đường chính và phụ, con số này thấp hơn nhiều so với 32% ở Manhattan, Mỹ. Năm 2011, Ngân hàng Thế giới (WB) ước tính rằng nếu số lượng ôtô sử dụng đạt mức vừa phải như ở Malaysia, thủ đô của Việt Nam sẽ bị kẹt cứng.

Học giả Arve Hansen nhận định nhiều mâu thuẫn đang còn tồn tại, khi chính phủ ủng hộ việc phát triển ngành lắp ráp ôtô nội địa, nhưng vẫn áp thuế cao đối với người mua vì lo ngại tắc đường. Một thỏa thuận thương mại gần đây sẽ hạn chế sự kiểm soát của nhà nước đối với việc kiểm soát số lượng ôtô thông qua thuế. Thỏa thuận với các nước trong khu vực Đông Nam Á, có hiệu lực từ năm 2018, có thể tạo ra làn sóng ôtô giá rẻ từ Thái Lan vào Việt Nam.

Theo Economist, sức hấp dẫn của việc mua ôtô có thể không giảm sút, bất chấp tình trạng đường sá đông đúc ở Việt Nam. Nguy cơ va chạm với ôtô cũng khiến việc lái xe máy trở nên nguy hiểm hơn. Dù biết sẽ bị tắc đường, nhưng người dân sẽ thích ở trong những chiếc xe có điều hòa mát lạnh hơn là toát mồ hôi ngồi trên xe máy.

Trong khi đó, thời gian di chuyển chậm chạp, không gian nóng nực và thiếu tin cậy khiến phương tiện công cộng như xe buýt khó chiếm được cảm tình của nhiều người. Tỷ lệ sử dụng xe buýt công cộng ở Hà Nội đã giảm 14% trong một năm.

Hình ảnh kẹt xe kinh hoàng tại cầu Tó ngày 20/9. Ảnh: Otofun

Hệ thống đường sắt đô thị mới được kỳ vọng có thể cải thiện tình hình. Hiện nay, tuyến đầu tiên trong ít nhất 6 tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng ở TP HCM, hai tuyến đường trên cao đang được thi công ở Hà Nội. Tuy nhiên, việc hoàn thiện mạng lưới này sẽ mất nhiều năm. Trong khi đó, các thành phố vẫn không ngừng phát triển từng ngày.

Tại TP HCM, chính quyền thành phố đang nỗ lực cải thiện tình trạng này bằng cách thu hẹp vỉa hè và mở rộng đường, còn Hà Nội dự kiến cải thiện chất lượng xe buýt. Tháng 6 vừa qua, chính quyền Hà Nội cho biết việc cải thiện hệ thống giao thông công cộng có thể cho phép cấm 5 triệu xe máy di chuyển vào trung tâm thành phố.