Bộ trưởng Công thương trần tình việc 'xả lũ đúng quy trình'

Sáng 15/11, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn của quốc hội, liên quan đến vấn đề thủy điện xả lũ gây bức xúc trong thời gian vừa qua, đại biểu Trần Thị Dung, Đoàn đại biểu tỉnh Điện Biên cho rằng chưa bao giờ tính mạng người dân lại mỏng manh trong thiên tai đến thế.

Ngày 25/5/2011, thủy điện An Khê bất ngờ xả lũ và làm người dân ở vùng hạ lưu thiệt hại hàng chục tỷ đồng. Tháng 11/2013, người dân thị xã An Khê thiệt hại hơn chục tỷ đồng do thủy điện xả lũ. Ngày 1/11 vừa qua, thủy điện Hố Hô xả lũ không thông báo khiến 20 người tử vong nhưng mấy ngày sau tiếp tục xả lũ.

Thủy điện Hố Hô xả lũ bất ngờ: Bộ Công thương nói gì? Trưa 18/10, Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng cùng đoàn công tác đã về nhà máy thuỷ điện Hố Hô để làm việc ...

Thủy điện Hố Hô xả lũ "đúng quy trình" nhưng người dân Hà Tĩnh vẫn chịu thiệt hại nặng nề.

"Đề nghị Bộ trưởng cho biết, ộ trưởng xử lý sai phạm trên như thế nào? Bao giờ người dân sẽ nhận được đền bù? Việc thực hiện rà soát các công trình thủy điện theo nghị quyết 62 của quốc hội khóa 13 được thực hiện đến đâu, những bất cập xoay quanh cái gọi là đúng quy trình của các nhà máy thủy điện đó theo Bộ trưởng trong thời gian tới có được loại bỏ không và người dân liệu có được sống trong môi trường an lành không, giải pháp của ộ trưởng trong vấn đề xả lũ như thế nào?", Đại biểu Dung đặt hàng loạt câu hỏi.

Trả lời, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, đối với việc đảm bảo an toàn vào mùa mưa lũ cũng như việc xả lũ của các dự án thủy điện đã có phương án phòng chống lụt bão do Chủ tịch địa phương làm Trưởng ban và có sự tham gia của Ban quản lý dự án thuỷ điện; có quy trình xả lũ được phê duyệt (công trình có dung tích 1 triệu m3 trở lên, công suất 30 MW do Bộ Công Thương phê duyệt quy trình xả lũ, dưới mức này do địa phương phê duyệt); các chủ đập và DN đều phải tham gia cùng địa phương xây dựng phương án xả lũ hạ lưu.

Tuy nhiên lại có tình trạng là các đập thuỷ điện khi xả lũ đều gây ra bức xúc trong dư luận, cụ thể là thuỷ điện Hố Hô và An Khê-Kanak. Bộ Công Thương đã đi kiểm tra đánh giá cụ thể và nhận thấy nguyên nhân là do quy trình xả lũ được vận hành máy móc. Theo quy định, chủ đập phải thông báo cho chính quyền địa phương hạ lưu trước khi xả lũ nhưng lại không nói rõ hình thức thông báo. Quy trình có nhưng các bên không tổ chức diễn tập nên khi xảy ra tình huống phải xả lũ thì thực hiện không đảm bảo yêu cầu. Chủ đập thông báo không đầy đủ về thông tin xả lũ, lúc thì do mất điện, lúc thì đánh kẻng báo động nhưng không ai nghe thấy. Hoặc ở trường hợp thuỷ điện Hố Hô xả lũ vừa qua, chủ đập gọi điện thông báo nhưng chính quyền địa phương không nghe máy, sau đó cũng không liên lạc lại được.

“Nguyên nhân do có sự phối hợp thiếu đồng bộ với chính quyền địa phương nên thông tin về việc xả lũ không thông suốt” - Bộ trưởng Trần Tuấn Anh giải trình. Bên cạnh đó, Bộ trưởng cho biết việc xả lũ gây ngập hạ lưu còn có nguyên nhân từ việc các công trình thuỷ điện chưa đầu tư tốt và chủ động theo dõi thời tiết qua hệ thống quan trắc trong công tác phòng chống lụt bão, xả lũ.

Chưa thỏa mãn với câu trả lời của Bộ trưởng, Đại biểu Dung tranh luận lại, cho rằng khi thủy điện Hố Hô xả lũ, Bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh cũng không biết. Chủ tịch Gia Lai cũng không biết khi thủy điện An Khê xả lũ. 5h chiều mới thông báo xã lũ đến người dân. Lúc đó trời sắp tối thì dân biết chạy đi đâu? Bộ trưởng đã thừa nhận có vấn đề trong quy trình thông báo xả lũ, vậy sắp tới sẽ khắc phục thế nào để dân không phải chịu hậu quả tương tự nữa?

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định: "Về xả lũ thủy điện Hố Hô, chúng tôi đã có báo cáo Thủ tướng. Đúng là đồng chí Bí thư tỉnh ủy Hà Tĩnh nói là không biết việc xả lũ này, nhưng họ đã báo cáo với ủy ban phòng chống lụt bão của tỉnh. Ngoài ra, thủy điện Hố Hô có gọi điện báo nhưng một số xã không nghe máy. Do đó, chúng tôi sẽ kiểm tra, rà soát lại cả quy trình này".

Kết luận về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh: "Về vấn đề thủy điện Hố Hô, Bộ Công thương đã kiểm tra và khẳng định có sai phạm trong thực hiện quy định của pháp luật. Tôi đề nghị Bộ chấn chỉnh lại ngay vấn đề xả lũ của thủy điện, không để xảy ra tình trạng xả lũ đúng quy trình nhưng dân vẫn phải chịu thiệt hại".