Bùng nổ trào lưu chơi Vape tại Việt Nam

Một cửa hàng chuyên về vape tại Hà Nội

Vape - một dạng thuốc lá điện tử cao cấp so với thời kì tiền thân của nó hiện đã trở thành một trào lưu của người trẻ tại Việt Nam. Khởi thủy của Vape bắt đầu từ khoảng năm 1960 nhưng phải đến năm 2000 tại Mỹ và Châu Âu mới sử dụng vape, sau đó lan sang các quốc gia Châu Á như Trung Quốc, Malaisia và Việt Nam. Tại Việt Nam, từ cuối năm 2015 đến nay, Vape đã trở thành một thú vui của một số bộ phận các “Vaper” (người chơi vape) là du học sinh và dân chơi ở các thành phố lớn. Đầu năm 2016 đến nay, hút Vape bỗng “bùng nổ” và trở thành một trào lưu của giới trẻ sành điệu. Điều gì ở Vape đã thu hút được cộng đồng trẻ đến thế?

Vape là gì?

Một thân máy vape được thiết kế tinh xảo bởi các chất liệu quý hiếm

Vape là tên gọi được đặt cho việc sử dụng vaporizer (thiết bị dùng để vape). Quá trình này bao gồm việc sử dụng nhiệt cao để tạo ra hơi nước từ thuốc dạng chất lỏng (e-liquid). Người sử dụng vape, được gọi là các vaper (còn nếu hút thuốc lá thông thường thì gọi là các smoker).

Cấu trúc của một thiết bị vape gồm: Vaporizer gồm các bộ phận nhỏ ghép lại với nhau, bao gồm:

- Thân máy: là thiết bị có chứa pin để cung cấp nhiệm vụ cung cấp nguồn điện lên đầu đốt và có thể được sạc thông qua cổng USB.

- Đầu đốt: là nơi chứa tinh dầu và có nhiệm vụ tiếp nhận nguồn tiện từ thân máy để làm nóng đầu đốt, sau đó sẽ làm bốc hơi tinh dầu.

- Tinh dầu: Hay còn được gọi là e-juice/ e-liquid, là thành phần tạo vị để hút. Đây là dạng chất lỏng tạo nên từ nước và các thành phần khác, bao gồm cả nicotine. Nó có thể không vị hoặc có các vị khác nhau, hiện giờ đã có hàng trăm vị cho bạn lựa chọn. E-liquid bao gồm các thành phần như: Vegetable glycerin (VG), Propylene Glycol (PG), nicotine và hương liệu. Những thành phần này sẽ được chuyển thành dạng hơi nước dưới sự trợ đốt nóng của đầu đốt.

Một lọ tinh dầu dành cho vape có xuất xứ từ Mỹ, ghi rõ hàm lượng nicotine là 0,3%

Về cơ bản, Vape được cấu thành như thế. Khác với thuốc lá thông thường, Vape cầu kì hơn rất nhiều, chính vì thế hút vape mới trở thành một trào lưu và thu hút giới trẻ sành điệu.

Anh Giang Nguyễn - Chủ nhiệm câu lạc bộ Vape Việt Nam chia sẻ: “Trước đây tôi là một người nghiện thuốc lá nặng, một ngày trung bình hút một bao thuốc lá. Từ ngày biết đến vape và hút vape thì tôi đã không còn thèm thuốc lá như trước, cũng không hút thuốc lá nữa. Tôi có tham khảo nhiều tài liệu về vape và các thành phần trong tinh dầu để có kiến thức đầy đủ về vape. Tất nhiên, vape những thành phần để tạo ra khói vape không tốt cho sức khỏe, nhưng so với thuốc lá thông thường, nó hạn chế được rất nhiều nhược điểm như: Không hôi miệng, hơi thở không có mùi, không gây tác hại từ lá thuốc lá, không có tàn thuốc, đặc biệt không ảnh hưởng đến người xung quanh”.

Vì sao Vape trở thành trào lưu?

Ngôi sao điện ảnh Leonardo Dicaprio cũng là một vaper

Giống như mọi trào lưu tràn về Việt Nam như Shisha hay thuốc lá điện tử thời kì đầu, Vape tượng trưng cho một sự mới lạ được du nhập từ thế giới. Hút vape là biểu hiện của việc dân chơi “hòa nhập” với trào lưu thế giới, giống như các trào lưu ở nước ngoài từng bùng nổ tại Việt Nam.

Tuy nhiên, khác với việc hút shisha hay thuốc lá điện tử, vape là một đẳng cấp khác, chơi “sâu” và có “chất” hơn. Các vaper - (người chơi vape) có thể “chơi” vị, “chơi” khói hoặc “chơi” thân máy. Ở 3 thú chơi này đều có những “thủ lĩnh” đẳng cấp, thậm chí ở nước ngoài còn có những cuộc thi dành cho các “vaper” với phần thưởng trị giá hàng chục ngàn đô.

Ở thú chơi vị, vaper thích sưu tập các vị juice (tinh dầu) để hút, hoặc pha trộn các vị với nhau, hoặc quấn coil (may – so) khác nhau để có những vị đặc biệt khi hút.

Ở thú chơi khói, các vaper cần có “năng khiếu” trong việc thở ra nhiều khói và nhả khói theo các hình thù chữ O, đẩy khói... thậm chí là biểu diễn khả khói nghệ thuật (trick).

Với thú chơi máy thì cầu kì và tốn tiền hơn. Có nhiều vaper thích sưu tập máy, giá của một bộ vape dao động từ 2 đến 20 triệu đồng tùy loại máy, bản giới hạn (limited) lên đến cả trăm triệu hoặc “vô giá” tùy vào độ quý hiếm của vật liệu và sự kì công khi chế tạo, có vaper lại thích chơi coil (quấn coil), đây là một kĩ thuật đòi hỏi sự tinh tế và tay nghề cao của “builder”.

Hút vape – thú chơi lành mạnh hay độc hại?

Một không gian sang trọng dành cho các vaper giao lưu về thú chơi vape

Hút vape phân ra nhiều cấp bậc, từ “bình dân” cho đến “sang chảnh”, dân chơi “bình dân” bao gồm giới trẻ đang “nhập môn” và sử dụng dòng sản phẩm đại trà của vape. Con đường trở thành một vaper thực thụ thì cần nhiều hơn thế: Sự hiểu biết sâu rộng, đa chiều về vape, cách chơi đúng “chuẩn”, thành thạo một trong các thú chơi vừa kể trên, có sức hút với cộng đồng về sự hiểu biết của mình về vape, và tiền bạc đôi khi cũng quyết định “đẳng cấp” người chơi vape.

Hút vape vẫn đang vấp phải sự tranh cãi giữa các tổ chức y khoa và người sử dụng. Cũng như thuốc lá, ai cũng biết là độc hại nhưng các hãng thuốc lá trên thế giới và ngay cả tại Việt Nam vẫn hàng ngày sản xuất vì nhu cầu người sử dụng quá lớn, các hãng thuốc lá tại Việt Nam vẫn không bị đóng cửa cho dù các tổ chức y tế cảnh báo nguy cơ ung thư phổi khi hút thuốc lá. Hiện tại, vape chưa được cấp giấy phép chính thức để nhập khẩu vào Việt Nam nên chủ yếu vẫn nhập theo đường “xách tay” của các dân chơi từ Mỹ, các nước châu Âu hoặc Trung Quốc.

Theo ông Đinh Ngọc Sỹ - nguyên giám đốc Bệnh viện Phổi T.Ư, nguyên lý của vape theo mô tả tương tự người hút thuốc lào, hơi nước người dùng vape tưởng mình hít vào thật ra vẫn là hít hơi nicotin và các nguyên liệu tạo mùi được tẩm trong sợi đốt, việc lọc qua hơi nước sẽ làm ẩm, làm mát khiến người dùng tưởng là vô hại. Cứ có nicotin là gây nghiện và một loại chất khiến người dùng phải lệ thuộc vào nó là có hại.