Các loại thuốc không bao giờ nên cho con nhỏ uống

Có một nguyên tắc quan trọng khi cho trẻ uống thuốc, bố mẹ nào cũng biết nhưng ít khi làm theo đó là chỉ cho trẻ uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Ở Việt Nam, tình trạng tự ý đi mua thuốc cho con uống xảy ra khá thường xuyên. Ngay cả những loại thuốc được quảng cáo là tự nhiên, sản xuất từ thảo mộc cũng đều ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ nếu uống lung tung, không theo chỉ định của bác sĩ. Việc tự ý mua thuốc cho con uống chỉ thông qua mô tả triệu chứng, không thông qua khám, xét nghiệm có thể khiến bệnh của trẻ trở nặng hơn và gây khó khăn cho bác sĩ trong việc chẩn đoán, xác định bệnh. Sau đây là những loại thuốc tuyệt đối không được cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 3 tuổi uống.

Trẻ nhỏ uống phải thuốc aspirin có thể dễ mắc hội chứng Reye, một bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong.

1. Aspirin hoặc thuốc có thành phần aspirin

Không bao giờ cho trẻ nhỏ uống aspirin hoặc thuốc có thành phần aspirin trừ khi có chỉ định từ bác sĩ. Trẻ nhỏ uống phải thuốc aspirin có thể dễ mắc hội chứng Reye, một bệnh hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong.

Phụ huynh đừng nghĩ rằng các loại thuốc dành cho trẻ em ở quầy bán thuốc đều không chứa aspirin. Aspirin đôi khi được viết dưới dạng là "salicylate" hoặc "axit acetylsalicylic". Vì vậy nên đọc nhãn mác cẩn thận và hỏi bác sĩ nếu bạn nghi ngờ thuốc đó có chứa aspirin.

Với trẻ bị sốt hoặc đau nhức, khó chịu, có thể hỏi bác sĩ về việc có nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt acetaminophen hoặc ibuprofen. Trừ khi bác sĩ đồng ý, tuyệt đối không tự ý cho trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi uống acetaminophen, và trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi uống ibuprofen.

Nếu trẻ bị mất nước, nôn mửa hoặc có dấu hiệu của bệnh hen suyễn, gặp các vấn đề thận, viêm loét, hoặc mắc bệnh mãn tính, luôn luôn hỏi bác sĩ trước khi cho trẻ uống ibuprofen. Ngoài ra nếu trẻ bị bệnh gan, cần hỏi bác sĩ về việc có nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khác ngoài acetaminophen.

2. Các thuốc ho hoặc cảm lạnh thông thường

Các loại thuốc ho hoặc cảm lạnh thông thường không có tác dụng với trẻ dưới 3 tuổi.

Viện Nhi khoa Mỹ khuyến cáo các loại thuốc ho hoặc cảm lạnh thông thường không có tác dụng với trẻ dưới 3 tuổi, thậm chí có thể gây hại, đặc biệt là khi cho trẻ uống quá liều. Trong đó có cả sirô ho – loại thuốc quá phổ biến ở Việt Nam. Siro ho luôn được kê đơn, ngay cả cho trẻ nhỏ vài tháng và được cho là vô hại. Các phụ huynh cũng đều tự đi mua siro ho cho con tại quầy thuốc.

Ngoài tác dụng phụ gây buồn ngủ hoặc mất ngủ, rối loạn dạ dày, phát ban hoặc nổi mề đay, trẻ còn phải chịu những tác dụng phụ nghiêm trọng khác như tim đập nhanh, co giật, thậm chí tử vong. Mỗi năm, tại Mỹ có hàng nghìn trẻ em phải vào viện cấp cứu do uống quá liều siro ho và các thuốc cảm lạnh thông thường.

Nếu trẻ bị nôn nhiều nên đưa trẻ đến bác sĩ thay vì tự ý điều trị tại nhà.

3. Các loại thuốc chống nôn

Tuyệt đối không tự ý cho trẻ nhỏ dưới 3 tuổi uống thuốc chống nôn trừ khi có chỉ định của bác sĩ. Hầu hết triệu chứng nôn sẽ trôi qua khá nhanh và trẻ sẽ tự khỏi mà không cần dùng đến thuốc. Thuốc chống nôn tiềm ẩn nhiều rủi ro với trẻ nhỏ dưới 3 tuổi và có thể gây biến chứng không mong muốn. Nếu con bị nôn nhiều và bắt đầu có dấu hiệu mất nước, tốt nhất nên cho trẻ đến bệnh viện thay vì tự ý điều trị tại nhà cho con.

Không cho trẻ uống uống dành cho người lớn, một lượng nhỏ thôi cũng gây nguy hiểm.

4. Thuốc dành cho người lớn

Đừng nghĩ cho trẻ uống thuốc dành cho người lớn với liều cao hơn sẽ giúp trẻ mau khỏi bệnh. Đây là một điều cực kỳ nguy hiểm, ngay cả dùng một lượng nhỏ thôi cũng gây ra hậu quả đáng tiếc. Ngoài ra khi cho trẻ uống thuốc cần tuân theo chỉ dẫn, uống đúng liều tương ứng với số tuổi và cân nặng của con. Tuyệt đối không tự ý tăng liều cho con. Vì nó sẽ gây ra các tác dụng phụ, hại gan, hại thận của trẻ chứ không có tác dụng giúp trẻ mau khỏi bệnh.

5. Các loại thuốc dạng viên có thể nhai được

Cũng không nên cho trẻ nhỏ uống thuốc dạng viên có thể nhai được. Nó nguy hiểm vì có thể gây nghẹn, hóc cho trẻ. Luôn nhớ kiểm tra hạn sử dụng thuốc trước khi cho trẻ uống.