Các trung tâm thương mại Mỹ vắng tanh dù mùa mua sắm cuối năm đang đến gần

Theo Wall Street Journal, đại dịch Covid-19 đang tạo ra những rào cản mới đối với chi tiêu của người Mỹ trong mùa lễ hội năm nay, đặt ra những thách thức tiềm tàng cho một nền kinh tế chủ yếu dựa vào tiêu dùng của người dân.

Các hộ gia đình phải đối mặt với viễn cảnh Halloween thiếu vắng hoạt động đi xin kẹo của trẻ con, Lễ Tạ ơn không đi du lịch, ngày Black Friday không còn tụ tập săn hàng giảm giá và một tháng 12 không tiệc tùng hay quà tặng.

Ngoài ra, sự bế tắc của Quốc hội Mỹ về khoản viện trợ mới cho hàng triệu người thất nghiệp và chiến dịch bầu cử tổng thống gây tranh cãi cũng là những yếu tố tiềm ẩn ảnh hưởng đến mùa mua sắm cuối năm.

Theo Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia Mỹ, mùa mua sắm dịp lễ hội cuối năm thường diễn ra trong tháng 11 và tháng 12, đóng góp khoảng 20% doanh số bán lẻ hàng năm của Mỹ.

Chi tiêu cho bán lẻ chiếm khoảng 25% chi tiêu của người tiêu dùng trong một năm.

Một số nhà kinh tế dự đoán doanh số bán lẻ năm nay sẽ tăng trưởng ít hoặc không tăng so với năm 2019.

Joe Brusuelas, nhà kinh tế trưởng của RSM Mỹ, dự báo doanh số bán lẻ chỉ tăng 0,5% trong mùa lễ hội năm nay, một phần do Quốc hội chưa thông qua gói kích thích mới.

Trong khi đó, Sucharita Kodali, một nhà phân tích ngành bán lẻ tại Forrester Research, cho rằng chi tiêu bán lẻ trong mùa lễ hội này sẽ không đổi so với năm 2019.

Doanh số bán hàng trực tuyến có thể tăng 20% đến 25%, nhưng sự sụt giảm mạnh về lượng người ghé thăm các cửa hàng sẽ ảnh hưởng đến doanh số chung. Với những hạn chế do dịch bệnh, "chi tiêu cho lễ hội Halloween năm nay sẽ không nhiều", bà nói.

Triển vọng mua sắm năm nay khó đoán đến mức một số tổ chức thậm chí không đưa ra dự báo.

Lần đầu tiên sau nhiều thập kỉ, Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia đã trì hoãn việc công bố dự báo mùa mua sắm cuối năm với lí do thiếu các chỉ số kinh tế rõ ràng và có thêm nhiều biến số khác, bao gồm cuộc bầu cử tổng thống và khả năng tái bùng phát của Covid-19.

Tuy nhiên, một số nhà kinh tế vẫn lạc quan. Các hộ gia đình, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình và khá, đã trả bớt nợ và tăng cường tiết kiệm, tạo ra bước đệm tài chính.

Theo đó, tiền gửi tại các ngân hàng thương mại tăng từ 13,39 nghìn tỉ USD trong tháng 2 lên 15,72 nghìn tỉ USD trong tháng 9, theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Calvin Schnure, nhà kinh tế cấp cao tại Nareit, một nhóm thương mại đại diện cho các quĩ đầu tư bất động sản, nói: "Đó là số tiền mà mọi người kiếm được và không phải chi tiêu cho ăn uống bên ngoài hay du lịch".

"Chúng tôi chưa bao giờ thấy sự gia tăng như này trong suy thoái, thường là tài chính hộ gia đình sẽ suy yếu. Đây thực sự là điều khác biệt, cho thấy sức mạnh chi tiêu trong nền kinh tế", ông nói.

Ông Schnure kì vọng doanh số bán lẻ tăng trưởng 5% trong mùa lễ hội cuối năm, vì người tiêu dùng đang tiết kiệm bằng cách "ăn tối ở nhà thay vì đến nhà hàng và xem Netflix thay vì ra rạp xem phim mỗi tuần một lần như trước đây".

James Bohnaker, nhà kinh tế học tại IHS Markit, cũng dự báo doanh số bán lẻ trong dịp lễ tăng 5% so với cùng kì năm ngoái.

Ông mong đợi một số gói kích thích tài chính có trước cuối năm để giúp thúc đẩy tiêu dùng dịp lễ.

Ông Bohnaker lưu ý rằng mùa mua sắm, thường kéo dài từ Lễ Tạ ơn đến cuối năm, "đang đến sớm hơn và có vẻ như mọi thứ đang ở cao điểm rồi".

Các nhà bán lẻ cũng đang thúc đẩy mùa mua sắm cuối năm sớm hơn bằng cách đưa ra hình thức đặt hàng trước để tránh quá tải. Cách này vừa để hạn chế sự tập trung đông người tại các cửa hàng vừa giảm bớt áp lực lên chuỗi cung ứng.

Tình hình mua sắm gần đây đã được cải thiện và là một điểm sáng của nền kinh tế. Bộ Thương mại Mỹ cho biết, trong tháng 9, doanh số bán lẻ đã tăng 1,9% so với tháng trước.

Chủ tịch Brandon Stephens của Christmas Decor, một thương hiệu kinh doanh đồ trang trí nhượng quyền tại Texas đang kì vọng vào triển vọng cuối năm, vì những người làm việc tại nhà đang tiết kiệm tiền và muốn trang hoàng ngôi nhà của họ, tìm kiếm thứ gì đó khiến họ cảm thấy hi vọng.

Về dài hạn, các nhà kinh tế cho biết, người tiêu dùng chỉ có thể tiếp tục chi tiêu nếu họ kiếm được tiền.

Điều này có nghĩa triển vọng sau kì nghỉ lễ sẽ phụ thuộc vào tốc độ tăng trưởng việc làm, vốn đã chậm lại đáng kể trong những tháng gần đây, khi ngày càng có nhiều người bị mất việc làm.

Kì vọng yếu với ngành bán lẻ cũng được phản ánh qua việc tuyển dụng ảm đạm. Các tin tuyển dụng mùa lễ hội năm nay thấp hơn 11% so với năm ngoái, theo trang việc làm Indeed.

Đại dịch cũng làm thay đổi bản chất của công việc thời vụ. Tỉ lệ việc làm liên quan đến các đơn đặt hàng trực tuyến tăng gấp ba lần so với các năm trước nhờ sự gia tăng mua sắm trực tuyến.

Các nhà kinh tế thì cho rằng Mỹ sẽ cần một giải pháp lâu dài trong bối cảnh đại dịch.