‘Câu’ like sống ảo là hành vi tâm lý không bình thường

Trào lưu câu like sống ảo đang phát triển tiêu cực trên mạng xã hội.

Nghiện Facebook nguy hiểm như nghiện các chất khác

Nói về những dòng trạng thái “bất thường” xuất hiện trên mạng xã hội gần đây như “Nếu đủ 10.000, 20.000, 50.000 lượt thích (like) hay chia sẻ (share) sẽ tẩm xăng lên người/nhảy xuống cầu/đốt trường/không mặc quần áo đi ở trên phố Nguyễn Huệ…”.

Thạc sỹ Tâm lý học Trần Thị Thu Vân, Phòng khám Chăm sóc giảm nhẹ - Tâm lý (Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM) cho biết: “Một lượng bạn trẻ đang trong giai đoạn trưởng thành, nhu cầu cần được mọi người ủng hộ, chia sẻ, cổ vũ khá lớn nhưng lại chọn sai cách để thể hiện”.

Theo đó, việc tham gia vào mạng xã hội và đăng tải các thông tin, trước hết là do nhu cầu tự thể hiện bản thân của chính người đăng tải. Tiếp đến là nhu cầu được nhiều người biết đến, được thể hiện, được ghi nhận, được thỏa mãn một số nhu cầu về mặt tâm lý như khẳng định “cái tôi”, xây dựng hình ảnh bản thân.

Đối tượng chính của trào lưu này là các bạn trẻ đang trong độ tuổi trưởng thành thích khẳng định mình.

Một số nghiên cứu đã cho thấy ảnh hưởng của việc nghiện Facebook không kém độc hại so với thuốc lá hay các chất gây nghiện khác. Trên mạng xã hội, con người có thể cảm thấy bị mê đắm khi đăng tải các trạng thái, làm giảm tương tác với mọi người xung quanh, gây mất ngủ, học hành kém hay sao lãng những hoạt động đời thực khác, thậm chí nhiều người có nguy cơ trầm cảm.

Đối với học sinh ngoài ảnh hưởng tới việc học tập, sinh hoạt còn tác động tiêu cực tới cuộc sống của những người xung quanh. Một người đăng tải trạng thái rồi tự thiêu sẽ phiền lụy đến xã hội, lực lượng công an, nguy hiểm đến tính mạng bản thân và gây ra những bất ổn về mặt tâm lý, đời sống, tinh thần về sau này.

Mới đây một học sinh nữ đã thực hiện trào lưu "Nói là làm" để phóng hỏa đốt trường.

Ngưng sống ảo, tập trung làm việc.

Thông điệp trên được TS Nguyễn Hoàng Khắc Hiếu, Trưởng Bộ môn Tâm lý học Ứng dụng (Đại học Sư phạm TP HCM) đưa ra trước tình trạng câu like sống ảo mà một bộ phận bạn trẻ Việt đang mắc phải. Thay vì bỏ thời gian và công sức để thu thập like thì người trẻ hãy chịu khó thu nhập kiến thức, hình thành kỹ năng để tạo ra thành quả. “Giữa số like và trí tuệ thì trí tuệ mới chính là thứ giúp bản thân nổi tiếng hoặc thành công thật sự và lâu dài”, Tiến sĩ Hiếu phân tích.

Thực hiện những hành động tự thiêu, khỏa thân đi bộ chỉ cho số like cao nhất thời nhưng nếu gặp sự cố sẽ mất mạng, tàn phá công lao nuôi dưỡng của gia đình, tàn phá cả cơ hội tương lai.

Cuộc sống sẽ tốt hơn nhiều khi chúng ta ngừng like dạo và chỉ nên lan truyền những trào lưu đẹp. Riêng cư dân mạng phải tỉnh táo, không nên phí nút like cho những hành động như trên. Nếu không chính chúng ta là kẻ tiếp tay cho những cá nhân “thèm khát nổi tiếng đến mức không thể tin nổi” và đưa họ vào vòng nguy hiểm, Tiến sĩ Hiếu nhấn mạnh.

Hiện tại nữ sinh đang phải điều trị tại bệnh viện địa phương (Ảnh Nguyễn Chung - Thanhnien.vn)

Nói về việc thay đổi nhận thức, hành động của những trường hợp trên, thạc sỹ Tâm lý học Trần Thị Thu Vân cho biết: “Hành vi bất thường do nhiều yếu tố tác động trong thời gian dài trước khi bộc lộ ra bên ngoài. Hiện có nhiều phương pháp để có thể tiếp cận tâm lý của đối tượng trên”.

Việc đầu tiên phải làm là tìm hiểu bối cảnh sống của đối tượng như cuộc sống ở trường học, gia đình, mối quan hệ giữa bản thân đối tượng với những người quan trọng trong gia đình, cũng như các mối quan hệ ngoài xã hội, các sự kiện đặc biệt trong quá khứ... Từ đó, các chuyên gia tâm lý có thể hiểu được về bản thân đối tượng, hợp tác trên tinh thần giúp đỡ, thực hiện các biện pháp giúp họ bộc lộ bản thân, tìm hiểu các tác động và cảm xúc khi họ đăng tải các dòng trạng thái có ảnh hưởng ra sao.

Ngoài ra, có thể sử dụng các phương pháp trung gian như tranh vẽ, các hoạt động về biểu tượng... để tìm hiểu về đối tượng nhưng đó là cả một quá trình lâu dài.