Đại biểu Quốc hội: Doanh nghiệp ép lái xe tăng chuyến, vi phạm không xin được thì hối lộ

(Ảnh minh họa: Di Linh).

Doanh nghiệp ép lái xe tăng chuyến

Ngày 30/10, tại phiên thảo luận ở hội trường về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2019, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) đã nêu ra nhiều bất cập của ngành GTVT.

Cụ thể, đại biểu Thủy cho biết tình hình tai nạn từng bước giảm cả 3 tiêu chí nhưng lại xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng. Vấn đề tai nạn giao thông có nguyên nhân từ những chủ thể liên đới nhưng vẫn vô can, đứng ngoài. Thứ nhất là đối với các đơn vị đào tạo, sát hạch lái xe.

"Theo đánh giá của các chuyên gia quốc tế, qui định của Việt Nam về đào tạo lái xe là khá chặt chẽ, thời gian thực hành lái xe khá dài.

Ví dụ cùng là ô tô hạng B1 thời gian thực hành của Việt Nam là 84 giờ, trong khi của Nhật Bản chỉ là 59 giờ. Như vậy, pháp luật cơ bản đã đầy đủ, vấn đề là phải học thật, thi thật", đại biểu Thủy nhấn mạnh.

Tuy nhiên, đại biểu nêu thực tế là nắm bắt tâm lí của một bộ phận không muốn đi học nhưng muốn có bằng lái xe, thời gian qua công tác này phát sinh nhiều tiêu cực.

Cụ thể, trong quá trình đào tạo, không ít cơ sở đã cắt xén chương trình dạy, thay vì dạy bài bản để lái xe an toàn thì lại dạy mẹo, dạy các tiểu xảo để với mục đích cao nhất là thi đỗ.

"Trước hiện tượng có nhiều người ở phía Nam nhưng lại đăng kí học lái xe tại một số cơ sở ở phía Bắc. Cử tri đặt câu hỏi, điều gì đã thu hút các học viên này đăng kí trong khi đường xa, đi lại vất vả, chi phí ăn ở tốn kém hơn nhiều lần so với học ở tỉnh nhà?

Phải chăng có những cơ sở học dễ, thi dễ, nghiêm trọng hơn là có tình trạng bao thi, bao đỗ, đóng tiền trọn gói để mua bằng như báo chí đã phản ánh?", đại biểu Nguyễn Thị Thủy đặt câu hỏi.

Vấn đề thứ hai đại biểu Thủy đưa ra là đối với các đơn vị kinh doanh vận tải. Theo bà, luật qui định các đơn vị này phải tổ chức khám sức khỏe định kì cho lái xe một năm 1 lần.

"Qui định là vậy, song không ít doanh nghiệp đã khoán trắng việc khám sức khỏe cho lái xe, để lái xe tự đi khám sức khỏe, sau đó mang kết quả về lưu hồ sơ doanh nghiệp.

Thậm chí, có những doanh nghiệp cũng không yêu cầu lái xe phải nộp giấy khám sức khỏe. Hậu quả là vừa qua đã xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng do lái xe dương tính với ma túy khiến cho xã hội bàng hoàng, phẫn nộ", bà Thủy cho hay.

Bà Thủy cũng nêu dẫn chứng khi chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2019, qua kiểm tra đột xuất đã phát hiện 239 trường hợp lái xe dương tính với ma túy.

Ở một góc độ khác, theo đại biểu, luật qui định các đơn vị kinh doanh vận tải phải bảo đảm thời gian làm việc của lái xe không được quá 10 tiếng trong một ngày và không được lái xe liên tục quá 4 tiếng, tuy nhiên vì lợi nhuận, không ít doanh nghiệp đã ép lái xe tăng chuyến, tăng thời gian.

"Nhiều lái xe tâm sự, có những doanh nghiệp vì muốn khai thác tối đa xe nên tài xế và xe hầu như lênh đênh trên đường suốt cả ngày lẫn đêm.

Có những doanh nghiệp chỉ quan tâm khoán giờ nhận hàng và giờ trả hàng, còn an toàn hay không là do lái xe chịu trách nhiệm và rõ nhất là ngày cuối của các dịp nghỉ lễ Tết. Lái xe phải quay vòng liên tục về các tỉnh xa để đón khách trở về thành phố lớn.

Hậu quả là vừa qua đã xảy ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng do lái xe chạy quá sức, ngủ gật", đại biểu Thủy dẫn chứng.

(Ảnh minh họa: Di Linh).

Vi phạm giao thông thì xin, không xin thì hối lộ

Thứ ba, đại biểu Nguyễn Thị Thủy cho biết, đối với các cơ sở y tế thực hiện việc khám sức khỏe cho lái xe, luật qui định rất chặt chẽ. Việc khám sức khỏe phải được thực hiện ở ba khâu: khâu đào tạo, khâu sát hạch và phải khám định kì trong suốt quá trình hành nghề lái xe.

Tuy nhiên, theo đại biểu, cử tri và chính các lái xe phản ánh có nhiều tiêu cực trong công tác này như nhiều trường hợp không cần đến khám, chỉ cần bỏ ra 200.000 đồng và cung cấp thông tin về chiều cao, cân nặng là có giấy chứng nhận đủ sức khỏe để lái xe.

"Có những trường hợp đến khám thì bác sĩ chỉ hỏi và ghi, không khám, không xét nghiệm. Với cách làm như trên, dẫn đến thực tế vừa qua có những trường hợp bị bệnh tâm thần nhưng vẫn được cấp giấy phép lái xe như các trường hợp xảy ra tại các tỉnh Hòa Bình, Đắk Nông", đại biểu nói.

Thứ tư, theo đại biểu, đối với hoạt động thanh tra, tuần tra, kiểm soát giao thông, một trong những nguyên nhân dẫn đến nhờn luật giao thông trong thời gian qua có liên quan đến hoạt động thanh tra, tuần tra, kiểm soát trong một số trường hợp còn chưa nghiêm.

Thậm chí có những trường hợp tiêu cực, có thể lấy ví dụ về vụ án nghiêm trọng liên quan đến 7 thanh tra giao thông được đưa ra xét xử nghiêm minh thời gian qua, 7 thanh tra này đã câu kết với các "cò" ở bên ngoài nhận tiền hối lộ của 57 doanh nghiệp trong suốt nhiều năm để không bị kiểm tra.

"Những tiêu cực nêu trên đã gây bức xúc trong dư luận, nhưng nghiêm trọng hơn là nó đã góp phần làm hình thành suy nghĩ của không ít người cho rằng cứ vi phạm, nếu bị phát hiện thì có thể xin được hoặc nếu không xin được thì có thể hối lộ được.

Qua theo dõi, chúng tôi đánh giá cao sự quyết liệt của Bộ Công an, Bộ GTVT trong việc áp dụng các giải pháp để chống tiêu cực trong công tác này. Tuy nhiên thực tế vẫn còn nhiều việc phải làm để loại bỏ tận gốc những "con sâu làm rầu nồi canh", đại biểu Thủy nhấn mạnh.

Bà cũng dẫn báo cáo của Chính phủ cho thấy từ đầu năm đến nay, cả nước đã có hơn 5.600 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông. "Như vậy, đã có hơn 5.600 người ra khỏi nhà đi làm, đi học và đã vĩnh viễn không bao giờ trở về.

Giảm tải tai nạn giao thông cần đến nhiều giải pháp, nhưng trước hết đó phải là sự nghiêm khắc của pháp luật dành cho những đối tượng vi phạm.

Mọi đối tượng tiêu cực, vi phạm phải bị phát hiện triệt để và xử lí nghiêm, không thể vô can đứng ngoài không phải chịu trách nhiệm. Có như vậy mọi người dân mới được bình an và không còn nước mắt rơi vì tai nạn giao thông", bà Thủy nói thêm.