Đề xuất Chủ tịch UBND cấp xã quyết định thu hồi đất

Nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật Đất đai 

Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính tổ chức phiên họp mở rộng thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật Đất đai.

Tham dự có: các thành viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc và một số Ủy ban của Quốc hội; đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương...

Trình bày một số nội dung trọng tâm của dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, việc xây dựng Nghị quyết nhằm thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách đất đai; tháo gỡ kịp thời những điểm nghẽn, vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý sử dụng đất.

Dự thảo Nghị quyết gồm 3 chương, 13 Điều. Chương 1 gồm 2 điều, quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng. 

Chương 2 gồm 9 điều, quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. 

Chương 3 gồm 2 điều, quy định về tổ chức thực hiện, nguyên tắc áp dụng và hiệu lực thi hành của Nghị quyết.

Đề xuất quy định mới về thu hồi đất, giá đất

Theo Bộ trưởng Trần Đức Thắng, dự thảo Nghị quyết bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; quy định về điều kiện thu hồi đất vì mục đích quốc phòng - an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng; quy định về căn cứ thu hồi đất đối với trường hợp thu hồi đất theo tiến độ của dự án đầu tư hoặc theo tiến độ thu hồi đất bồi thường, hỗ trợ tái định cư. 

Dự thảo Nghị quyết quy định giá đất để tính bồi thường về đất, giá đất tái định cư được tính theo giá đất trong bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất.

Dự thảo Nghị quyết cũng cho phép người sử dụng đất được lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền một lần hoặc thuê đất trả tiền hằng năm, trừ trường hợp sử dụng đất của đơn vị sự nghiệp công lập. 

Bên cạnh đó, có quy định về cơ chế giải quyết tranh chấp đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân và quy định một số nội dung chuyển tiếp để giải quyết khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.

Đề xuất bổ sung quy định Chủ tịch UBND cấp xã quyết định thu hồi đất để bồi thường, hỗ trợ tái định cư

Tại phiên họp, các đại biểu nhất trí việc ban hành Nghị quyết và cho rằng, nhiều nội dung trong dự thảo Nghị quyết khi có hiệu lực sẽ góp phần tháo gỡ, tạo điều kiện cho các địa phương, doanh nghiệp.

Về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư tại Điều 3 dự thảo Nghị quyết, theo các đại biểu, đây là nội dung hết sức quan trọng nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc trong thực tiễn. 

Do đó, đề nghị xem xét, bổ sung quy định “Chủ tịch UBND cấp xã quyết định thu hồi đất để bồi thường, hỗ trợ tái định cư thuộc các trường hợp quy định tại Điều 78, Điều 79 của Luật Đất đai năm 2024 theo tiến độ của dự án đầu tư” để bảo đảm sự chặt chẽ, tường minh, dễ hiểu cho các cơ quan và địa phương khi thực hiện.

Khoản 8 Điều 4 dự thảo Nghị quyết quy định “Vi phạm pháp luật đất đai và kết quả xử lý vi phạm của người sử dụng đất phải công khai trên Cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh. Khi thực hiện giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm tra cứu thông tin nêu trên đã được công khai trên Cổng thông tin điện tử của các UBND cấp tỉnh”.

Để bảo đảm sự liên thông, giảm tải công việc cho cán bộ thực hiện, có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung UBND cấp tỉnh có trách nhiệm báo cáo định kỳ về nội dung này để cập nhật thông tin lên Cổng thông tin điện tử của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Phát biểu kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi ghi nhận những góp ý tâm huyết của các đại biểu tại phiên họp; đề nghị, cơ quan soạn thảo tiếp thu các ý kiến trên tinh thần “chắt lọc” tối đa để đưa vào dự thảo Nghị quyết.

Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, đề nghị cần rà soát kỹ lưỡng các quy định, bảo đảm quán triệt đúng tinh thần, chủ trương của Trung ương; rà soát với các văn bản luật, nghị quyết và các dự thảo Luật đang trình Quốc hội để bảo đảm đồng bộ trong hệ thống pháp luật, không tạo ra vướng mắc mới. 

Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu đối với các nội dung như: đất cổ phần hóa, các dự án BT, gia hạn các dự án sau khi hết hạn; giải quyết tranh chấp về đất đai...

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan liên quan tiếp tục phối hợp với cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra, tiếp tục góp ý để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết với chất lượng cao nhất.