Đề xuất mức lãi vay 3 - 4% cho chủ đầu tư NOXH

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, trong quý I/2025, cả nước có 11 dự án NOXH dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp đã hoàn thành với quy mô 4.155 căn; 8 dự án đã được cấp phép, khởi công với quy mô 12.650 căn. 

Về đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn NOXH giai đoạn 2021 - 2030, luỹ kế thực hiện trên địa bàn cả nước có 657 dự án đã được triển khai với quy mô 597.152 căn. Trong đó, có 103 dự án hoàn thành với quy mô 66.755 căn. 

Về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, doanh số giải ngân đạt hơn 3.402,5 tỷ đồng, bao gồm 2.944,4 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 21 dự án và gần 458,1 tỷ đồng cho người mua nhà tại 19 dự án. Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đánh giá, tỷ lệ giải ngân gói tín dụng này sau 2 năm triển khai vẫn rất thấp do lãi suất vẫn cao, thời gian vay ngắn và các tỉnh, thành có nhu cầu cao vẫn thiếu quỹ đất, nguồn cung NOXH. 

Tại Hội thảo: Đầu tư phát triển nhà ở xã hội: Bối cảnh mới, cơ hội mới do Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức, TS Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam (VNREA) đã chỉ ra loạt điểm nghẽn trong phát triển NOXH. 

Về phía địa phương, một số nơi còn chưa quan tâm, đưa chỉ tiêu phát triển NOXH vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và 5 năm, do đó các thủ tục về phân khúc này rất chậm trễ.

Cơ chế, chính sách phát triển NOXH gặp nhiều rào cản. Luật Nhà ở 2023 quy định lợi nhuận của nhà đầu tư ở mức 10% trong bối cảnh giá nguyên vật liệu đầu vào, nhân công biến động thường xuyên, vướng mắc pháp lý dẫn đến chậm tiến độ, tăng chi phí. 

Tiếp đến là việc một số tỉnh chưa ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ thực hiện dự án NOXH trên địa bàn như bố trí ngân sách địa phương để bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch dẫn đến tiến độ chậm.  

Trong khi đó, Luật Nhà ở 2023 đã giao quyền cho địa phương trong việc tạo quỹ đất để phát triển NOXH (quỹ đất 20% trong phạm vi dự án nhà ở thương mại; hoặc bố trí quỹ đất NOXH thay thế ở vị trí khác; hoặc đóng tiền tương đương giá trị quỹ đất tại thời điểm đã hoàn thành hệ thống hạ tầng kỹ thuật).

Nghị định 100/2024/NĐ-CP quy định 3 hình thức này, song không làm rõ điều kiện áp dụng của từng hình thức, dẫn đến địa phương lúng túng, buộc chủ đầu tư phải dành quỹ đất 20% để xây dựng NOXH gây khó khăn. 

Mặt khác, việc bố trí quỹ đất xây NOXH chưa quan tâm đến việc điều tra, xác định nhu cầu thực của dân cư. Một số nơi bố trí quỹ đất xa trung tâm, chưa thuận tiện về giao thông, hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.

Về phía người mua, thuê NOXH, Chủ tịch VNREA cho rằng có nhiều điểm nghẽn không dễ vượt qua. Chính phủ đã có chính sách về các gói vay ưu đãi, song thực tế người dân đang khó tiếp cận. Mức lãi suất cho vay cao và thời hạn vay ngắn, trong khi đó, nếu tính với mức thu nhập người dân và giá NOXH như hiện nay thì cũng phải 23 - 25 năm mới trả được tiền vay.

“Giá rất cao, không thể tiếp cận được. Người mua NOXH được vay tối đa 80% nhu cầu, 20% còn lại phải có vốn tự có. Tuy nhiên, có những người mua là đối tượng thu nhập thấp hoặc thu nhập không ổn định nên gặp khó khăn trong việc chứng minh năng lực tài chính theo điều kiện tín dụng.

Một số địa phương còn lúng túng khi xác nhận mức thu nhập của lao động tự do, khiến đối tượng này gặp khó khăn trong hoàn thiện hồ sơ mua nhà. Phường xã không xác định mức độ thu nhập, cần có hướng dẫn cụ thể hơn”, ông Khôi nêu ý kiến.  

Bàn về giải pháp, vị này đề xuất địa phương cần xác định nhu cầu về NOXH, lập kế hoạch phát triển với chỉ tiêu cụ thể theo tiến độ hàng năm, 5 năm và coi đây là chỉ tiêu quan trọng trong kế hoạch phát triển. Quy hoạch đất và tạo lập mặt bằng sạch cho dự án NOXH phải được ưu tiên.

Cùng với đó, ban hành cơ chế chính sách ưu đãi phù hợp để thu hút nhà đầu tư NOXH và người dân. 

Chủ tịch VNREA kiến nghị: "Ví dụ Ngân hàng thương mại có chính sách giảm lãi suất cho chủ đầu tư vay xuống mức 3 - 4%/năm đối với dự án NOXH để bán, 2 - 3%/năm với NOXH cho thuê. Thời gian vay 20 - 25 năm để giảm áp lực trả nợ. Hoặc hỗ trợ vay vốn với lãi suất 2 - 3%/năm từ quỹ đầu tư phát triển của địa phương.

Những cơ chế ưu đãi trên góp phần giảm giá thành NOXH, người dân mới có điều kiện mua để ở thực. Đồng nghĩa với việc chủ đầu tư tiêu thụ được sản phẩm nhanh chóng và tiếp tục tái đầu tư NOXH".

Ông Khôi cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng có các phương án, giải pháp cụ thể để ổn định, giảm mặt bằng giá bất động sản. Đơn cử như tháo gỡ vướng mắc pháp lý, quy hoạch, định giá đất, cho phép chuyển đổi nhà ở thương mại, nhà ở tái định cư thành NOXH.

Chú trọng phát triển phân khúc NOXH, nhà ở phù hợp thu nhập người dân nhu cầu ở thực, nhà ở cho người lao động trẻ dưới 35 tuổi. Đẩy nhanh tiến độ tháo gỡ vướng mắc cho các dự án để nhanh chóng đưa sản phẩm vào sử dụng.

Tạo lập nguồn vốn lãi suất thấp, đa dạng thông qua thành lập Quỹ phát triển nhà ở (ưu tiên NOXH, nhà ở cho người thu nhập thấp và cho người dưới 35 tuổi) từ ngân sách nhà nước, trái phiếu Chính phủ, vốn góp của địa phương, của một số tổ chức tài chính, quỹ đầu tư trong và ngoài nước...

Đối với địa phương, cần tăng cường kiểm soát, xử lý nghiêm, kịp thời tình trạng cò mồi, thổi giá, đấu giá bất thường theo Luật Kinh doanh bất động sản 2023. 

Diễn đàn Đầu Tư Việt Nam 2025 - Mid-Year Update do trang thông tin điện tử tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào lúc 13h30 ngày 03/06/2025 tại Khách sạn L7 West Lake Hanoi by LOTTE, TP Hà Nội.

Sự kiện quy tụ các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia tài chính, các định chế tài chính, đại diện từ các doanh nghiệp, ngân hàng, các cơ quan thông tấn báo chí và đông đảo nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.

Trong giai đoạn thị trường có nhiều thay đổi với những tác động chính sách, Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

BTC dành số lượng vé hạn chế cho độc giả Việt Nam Mới. Vui lòng đăng ký và hoàn thành khảo sát tại đây để xác nhận tham dự.