Đề xuất thời hạn sở hữu chung cư 50 - 70 năm - Bài 1: Không có chuyện ‘đuổi’ người dân ra khỏi nhà

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến các bộ, ngành, tỉnh, thành về đề cương Luật Nhà ở (sửa đổi). Trong đó Bộ đề xuất hai phương án liên quan đến quy định niên hạn sổ hồng của căn hộ chung cư. 

Phương án một, cấp sổ hồng cho căn hộ chung cư theo chế độ sử dụng đất quy định tại Luật đất đai (gồm đất ở lâu dài, đất thương mại dịch vụ có thời hạn sử dụng từ 50 - 70 năm). Trường hợp này, nếu chung cư cũ, hư hỏng thì tiếp tục áp dụng Nghị định 69.

Phương án hai, công trình chung cư thiết kế tuổi thọ bao nhiêu thì quyền sử dụng căn hộ sẽ được cấp theo đúng tuổi thọ công trình.

Cho rằng công trình nhà chung cư không thể vĩnh cửu nên Bộ Xây dựng đang “nghiêng” về phương án cấp “sổ hồng” có thời hạn cho căn hộ chung cư. Sau khi hết thời hạn sử dụng, các cơ quan chức năng sẽ kiểm định chất lượng công trình nhà chung cư, nếu bảo đảm về chịu lực, an toàn cho sử dụng sẽ gia hạn thời gian sử dụng căn hộ cho người dân. 

Vietnamplus dẫn lời đại diện Bộ Xây dựng nói về các đề xuất trên cho biết, theo các quy định hiện hành, thời hạn sử dụng của công trình được xác định theo hồ sơ thiết kế xây dựng công trình hoặc theo thời hạn sử dụng thực tế. Trong quy định của pháp luật về dân sự thì quyền sở hữu tài sản sẽ chấm dứt khi tài sản bị “tiêu hủy.”

Tại điều 126 Luật Đất đai cũng quy định, thời hạn giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức thực hiện dự án được xem xét quyết định trên cơ sở dự án đầu tư hoặc đơn xin giao đất, thuê đất nhưng không quá 50 năm và không quá 70 năm đối với dự án lớn thu hồi vốn chậm hoặc đầu tư tại địa bàn kinh tế khó khăn.

Trường hợp xây dựng nhà chung cư để bán, cho thuê, thuê mua, thời hạn giao đất cho chủ đầu tư xác định theo thời hạn dự án. Người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng đất ổn định lâu dài. Như vậy, về quyền sử dụng đất thì sử dụng lâu dài, nhưng đối với tài sản trên đất là công trình xây dựng, nhà ở lại có thời hạn sử dụng. Chính sách này cũng được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới.

Thực tế trong thời gian qua, quá trình thực hiện chính sách cải tạo chung cư cũ, thu hồi, di dời và phá dỡ rất khó khăn; đòi hỏi cần có quy định phù hợp, tạo cơ sở pháp lý cho cơ quan nhà nước thực hiện thu hồi, phá dỡ, xây dựng lại chung cư cũ, hết thời hạn sử dụng. Vì vậy, việc nghiên cứu bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư là cần thiết.

Đại diện Bộ Xây dựng khẳng định, nếu áp dụng phương án cấp sổ hồng có thời hạn thì sau khi hết kỳ hạn, các cơ quan chức năng sẽ kiểm định chất lượng công trình nhà chung cư. Nếu bảo đảm về chịu lực, an toàn cho sử dụng sẽ gia hạn thời gian sử dụng căn hộ, không có chuyện “đuổi” người dân ra khỏi căn hộ.

Ngoài ra, nếu cấp sổ hồng có thời hạn cho các chung cư theo tuổi thọ thiết kế công trình thì cũng chỉ áp dụng từ khi Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực, sẽ không hồi tố đối với những chung cư đã thực hiện theo quy định trước đó.

Hiện nay, đề xuất của Bộ Xây dựng về thời hạn sở hữu chung cư vẫn đang thu hút sự quan tâm của dư luận và nhận về nhiều ý kiến bàn cãi. Đây được nhận định là một vấn đề dân sinh lớn, có thể ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều người dân.