Doanh nghiệp vừa và nhỏ trước 'cơn bão' hội nhập

Đây là vấn đề được đặt ra tại Hội thảo tăng cường tiếp cận vốn và công nghệ cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, do Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức ngày 22/11 tại TP HCM

Thị trường bán lẻ của Việt Nam được đánh giá nhiều tiềm năng đối với các nhà đầu tư nước ngoài.

Không còn “một mình một chợ”

Ông Võ Tân Thành, Phó chủ tịch VCCI chia sẻ; “Khi các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký với thế giới có hiệu lực, thì các doanh nghiệp trong nước không phải chỉ cạnh trang với nhau mà mà phải cạnh tranh trực tiếp với các doanh nghiệp nước ngoài và hiện tại là doanh nghiệp Thái Lan đã thau tóm hoàng loạt các hệ thống bán lẻ trong nước và từng bước chiếm lĩnh thị trường”

Không chỉ các doanh nghiệp Thái Lan mà một số doanh nghiệp từ Nhật Bản, Hàn Quốc, và các nước châu Âu cũng đã nhìn thấy tiềm năng của thị trường bán lẻ của Việt Nam là rất lớn, mức tiêu dùng tăng cao… Nhiều nhà đầu tư cũng đã để mắt đến các phân khúc thị trường bán lẻ Việt Nam. Vì vậy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ có khả năng bị thua thiệt trong thời gian tới.

Theo các chuyên gia kinh tế, khi tham gia các hiệp định thương mại, được lợi nhất là doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (FDI). Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều vốn đầu tư FDI có thể dẫn đến việc thiếu chú trọng huy động tối đa vốn trong nước, gây ra sự mất cân đối trong cơ cấu đầu tư, có thể gây nên sự phụ thuộc của nền kinh tế vào vốn đầu tư nước ngoài.

Hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp nhỏ

Ông Võ Tân Thành, Phó chủ tịch VCCI cho biết; “Doanh nghiệp vừa và nhỏ là xương sống của nền kinh tế Việt Nam, do đó việc phát trển khu vực này mạnh mẽ và bền vững đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển của Việt Nam trong thời gian tới.

Hiện tại, Việt Nam có đến 97% doanh nghiệp vừa và nhỏ (dưới 300 lao động, vốn dưới 100 tỉ), trong đó doanh nghiệp siêu nhỏ chiếm rất lớn, chiếm đến 30% kim ngạch xuất khẩu, giải quyết công ăn việc làm hơn 50% lao động của toàn xã hội. Tuy nhiên, trình độ công nghệ lạc hậu từ 30 đến 40 năm so với các nước trong khu vực, các doanh nghiệp chủ yếu nhập khẩu công nghệ máy móc, thiết bị đã qua sử dụng, khả năng tiếp cận thị trường còn khó chưa vươn ra tìm kiếm đối tác nước ngoài…

Một trong những khó khăn lớn nhất là bài toán về vốn, hiện tại mới chỉ có 30% doanh nghiệp tiếp cận được vốn vay từ ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác. Nguyên nhân là do hầu hết các doanh nghiệp vừa và nhỏ thiếu tài sản thế chấp để vay vốn.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ gặp nhiều khó khăn khi Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do.

Theo ông Rajeev Chalisgaonkr, Giám đốc ngân hàng Standard Chartered, doanh nghiệp Việt Nam khó tiếp cận được nguồn vốn của ngân hàng là do chưa minh bạch về tài chính, “đối với ngân hàng tài chính không minh bạch thì rất khó vay vốn. Ở một số nước, hầu hết ngân hàng cho vay đều dựa trên hồ sơ năng lực, phương án kinh doanh chứ không cần phải có tài sản thế chấp”. Ông Rajeev Chalisgaonkr cho biết.

Theo ông Võ Tân Thành, Phó chủ tịch VCCI, mới đây ngân hàng đã triển khai gói tín dụng ưu đãi 330 tỷ đồng nhằm thúc đẩy hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp vừa và nhỏ trên địa bàn TP HCM thông qua chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Đồng thời, các thủ tục hành chính liên quan đến doanh nghiệp cũng được Chính phủ hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp, ngân hàng cũng đã giảm lãi suất cho vay từ 10-12% giờ còn khoảng 6%. Ngoài ra, việc hỗ trợ tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế trong nhiều lĩnh vực cũng được triển khai mạnh trong thời gian qua.