Theo báo cáo mới nhất của Bộ Xây dựng gửi Thủ tướng Chính phủ, gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng cho vay phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại nhà chung cư cũ theo Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 bước đầu đã có kết quả, tuy nhiên việc giải ngân còn chậm.
Tính đến ngày 5/2 đã có 27 địa phương công bố danh mục 63 dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn là hơn 27.966 tỷ đồng. Trong đó, 5 dự án tại 5 địa phương gồm Bình Dương, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Lạng Sơn và An Giang đã được giải ngân với số vốn khoảng 416 tỷ đồng.
“Thời gian tới, với sự quyết liệt của các cấp chính quyền trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội thì việc giải ngân gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng sẽ đạt kết quả tốt hơn”, Bộ Xây dựng nhận định.
Về thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 của Chính phủ đối với nguồn vốn hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ cho biết đã ba lần công bố danh mục các dự án đủ điều kiện được vay trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và gửi Ngân hàng Nhà nước với số lượng 24 dự án đủ điều kiện, quy mô 20.188 căn hộ, tổng mức đầu tư 19.014 tỷ đồng và nhu cầu vay vốn theo đề xuất khoảng 7.516 tỷ đồng. Báo cáo từ phía Ngân hàng Nhà nước cho biết hiện nay chỉ một chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được vay vốn với số tiền là 125,84 tỷ đồng.
Trong khi đó, nguồn vốn 15.000 tỷ đồng hỗ trợ cho khách hàng cá nhân vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà công nhân, nhà ở của hộ gia đình được giải ngân khá hiệu quả. Ngân hàng Chính sách cho biết đến nay dư nợ đạt 10.272 tỷ đồng với 26.268 khách hàng thuộc đối tượng vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà công nhân, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở.
Bộ Xây dựng nhận định nguồn vốn hỗ trợ cho phát triển dự án nhà ở xã hội theo Nghị quyết số 11/NQ-CP và Nghị quyết số 33/NQ-CP chưa được giải ngân hiệu quả do nhiều doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội chưa đảm bảo tiêu chí, điều kiện được vay theo pháp luật về tín dụng; một số địa phương chưa công bố danh mục nhà ở xã hội đủ điều kiện vay. Bên cạnh đó, thời gian vay ngắn hạn (Nghị quyết số 11/NQ-CP chỉ hỗ trợ trong thời gian 2 năm từ 2022 - 2023), lãi suất hỗ trợ thấp (2%/năm) chưa thu hút được các nhà đầu tư vay vốn.
Theo Bộ Xây dựng, việc phát triển nhà ở xã hội trong thời gian vừa qua đã đạt được kết quả quan trọng, nhiều địa phương tích cực trong việc thu hút đầu tư, thúc đẩy khởi công xây dựng nhà ở xã hội.
Hiện trên địa bàn cả nước đã quy hoạch 1.249 khu đất với quy mô 8.390 ha làm nhà ở xã hội, tăng thêm 5.031 ha so với báo cáo năm 2020. 499 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô 411.250 căn. Trong đó đã hoàn thành 71 dự án với quy mô 37.868 căn, 127 dự án với quy mô 107.896 căn đã khởi công xây dựng và 301 dự án với quy mô 265.486 căn đã được chấp nhận chủ trương đầu tư.
Tuy nhiên, một số địa phương trọng điểm dù có nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn nhưng việc đầu tư còn hạn chế so với mục tiêu của Đề án đến năm 2025 như Hà Nội 3 dự án, 1.700 căn đáp ứng 9%; TP HCM 7 dự án, 4.996 căn đáp ứng 19%; Đà Nẵng 5 dự án, 2.750 căn đáp ứng 43%... Một số địa phương không có dự án nhà ở xã hội khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay như Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi,...
Tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 5/1/2024 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Thủ tướng Chính phủ giao trong năm 2024 nỗ lực phấn đấu trên địa bàn cả nước hoàn thành khoảng 130.000 căn hộ nhà ở xã hội.
Để thực hiện mục tiêu này, Bộ Xây dựng đã đề xuất nhiều giải pháp cùng phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương.
Trong đó, Ngân hàng Nhà nước xem xét hạ mức lãi suất, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc triển khai hiệu quả gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng theo Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ; các địa phương đảm bảo đủ quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội, thường xuyên đôn đốc đẩy nhanh tiến độ các dự án; chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội lập tiến độ, chuẩn bị nguồn lực, tài chính, áp dụng công nghệ mới nhằm rút ngắn thời gian thi công; chủ động rà soát đối tượng, điều kiện, đăng ký với UBND cấp tỉnh để được công bố trong danh mục vay vốn ưu đãi từ gói hỗ trợ 120.000 tỷ đồng.
Dự kiến ngày 22/2 tới, Bộ Xây dựng sẽ tổ chức Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” năm 2024.