Hà Tĩnh: Hơn 5.000 ha lúa chết, dân thấp thỏm lo thiếu đói

Lúa chết, cả làng như có “đám tang”

Tìm về thôn Tân Hương, xã Thạch Vĩnh, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh), dù đã đến mùa gặt hái nhưng không khí nơi đây tĩnh lặng, trên khuôn mặt của những người nông dân hằn lên nét buồn rầu vì lúa ngoài đồng bị chết hàng loạt, gạo trong nhà cũng đã hết.

Là gia đình thuộc diện hộ nghèo, với hai sào ruộng, đôi vợ chồng ông bà Phạm Thị Liên và Nguyễn Văn Sang (70 tuổi), trú tại thôn Tân Hương xã Thạch Vĩnh lấy đó làm trọng điểm kinh tế khi sức khỏe yếu, mọi ăn tiêu, thuốc thang cũng trông chờ vào những hạt thóc ngoài đồng.

Khi nghe tin lúa chết, hai vợ chồng ra thăm ruộng thì bật khóc ngay giữa đồng, bởi 2 sào ruộng hai vợ chồng chăm sóc cẩn thận nay bỗng dưng chết khô dần.

Bà Phạm Thị Liên (70 tuổi), trú tại thôn Tân Hương xã Thạch Vĩnh có mỗi 2 sào ruộng, nhưng năm nay mất trắng. Ảnh : Hoài Nam

“Mấy ngày nay tôi khóc rất nhiều, cứ ra thăm ruộng lại khóc, có người không biết lại tưởng trong nhà có đám tang. Hai vợ chồng tôi giờ hết gạo, hôm nay còn đi đong xin gạo từ nhà người quen được 20kg để về ăn dần.

Lương thưởng không có, các con cái cũng khó khăn nên dù già nhưng hai vợ chồng vẫn phải làm ruộng để ăn và phục vụ chi tiêu trong gia đình. Như năm trước 2 sào ruộng là được khoảng hơn 4 tạ lúa, thì năm nay lại mất trắng. Trước ngày nào hai vợ chồng cũng đi nhổ cỏ, chăm bẵm vì lúa là kinh tế chính cho thu nhập của gia đình từ đi đám cưới, hỏi rồi đến thực phẩm gia vị đều bán lúa mà mua cả..”, ông Sang buồn rầu nói.

Với 8 sào ruộng mà mất trắng 4 sào, chị Nguyễn Thị Thụy (43 tuổi), cũng đang “ngồi trên đống lửa” khi đang đối mặt với nguy cơ thiếu gạo trầm trọng.

“Như những năm trước, giống lúa này rất được mùa, không hiểu vì sao năm nay lại có dấu hiệu bệnh lạ như vậy. Cách đây khoảng hơn 1 tuần, ra thăm đồng còn xanh mởn, nhìn lúa không ai bảo là mất. Tuy nhiên vài ngày sau đó thì thấy lúa bỗng dưng bắt đầu có hiện tượng khô ở bông và lép hạt.

Mỗi sào bình quân cho thu nhập từ 2-3 tạ/sào, mùa tháng 5 này chúng tôi thu hoạch để ăn lên đến tháng 11, tuy nhiên năm nay chắc gia đình thiếu ăn vì mất hẳn 50% sản lượng lúa”, chị Thụy chán nản nói.

Năm nay diện tích trongloại lúa Thiên Ưu chiếm nhiều, khi lúa chết, người dân điê đứng lo thiếu đói. Ảnh: Hoài Nam

Còn bà Phan Thị Liên (53 tuổi), mấy ngày này đã mất ăn, mất ngủ khi hàng loạt lúa mà gia đình chăm bón tốt, sắp đến ngày bội thu lại bị lép hạt, bông lúa bị cháy khô.

“Mấy ngày này tôi ngủ không thể yên giấc, cứ nghĩ đến lúa mất mà rớt nước mắt. Dù lúa đã mất nhưng để có thức ăn cho trâu bò, chúng tôi đã ra đồng cắt những mảnh lúa bị chết về phơi làm rơm, chứ để ngoài cũng không có gì nữa, mất trắng rồi.

Gia đình tôi cả thuê, cả ruộng nhà là tổng 1 mẫu, mùa tháng 5 này làm 7 sào lúa Thiên Ưu, 7 sào này đều mất sạch, không thể vớt vát được một chút nào. Từ lúc làm nông tới nay, chưa bao giờ lại bị thiệt hại nặng như vậy.

Chúng tôi nghĩ nguyên nhân là do giống lúa, chứ tất cả những loại lúa khác đều không bị gì. Giờ mong sao các cấp các ngành vào cuộc chứ vụ lúa chính lại mất mát thảm hại như thế này thì thiếu gạo trầm trọng”, bà Liên chia sẻ.

Nguyên nhân do... thời tiết?

Được biết, loại lúa Thiên Ưu đã được một số địa phương ở tỉnh Hà Tĩnh đưa vào ứng dụng trồng khoảng 3 năm trở lại đây và được nhận xét là loại giống có khả năng chống chịu bệnh cao, rất có năng suất. Đây là loại giống lúa chủ lực của toàn tỉnh Hà Tĩnh.

Gần đến ngày thu hoạch thì bông lúa bị khô dần... Ảnh: Hoài Nam

Ông Nguyễn Đình Nghệ, Chủ tịch UBND xã Thạch Vĩnh, huyện Thạch Hà (Hà Tĩnh) cho biết, trước tình trạng này, phía chính quyền địa phương đã xuống từng thôn để thông kê số lượng lúa bị thiệt hại.

“Xã Thạch Vĩnh là xã đứng thứ 2 ngành sản xuất lúa của huyện. Trên địa bàn có 400ha trồng lúa thì có hơn 200ha trồng loại lúa Thiên Ưu này. Như năm nay, người dân nào trồng loại giống này thì mất trắng vụ. Hiện tại chính quyền địa phương đã gửi đề xuất lên UBND tỉnh về việc hỗ trợ giống lúa sản xuất vụ Đông Xuân, chứ chưa có biện pháp nào khắc phục giúp người dân”, ông Nghệ nói.

Theo ghi nhận của PV, không phải chỉ riêng tại Thạch Hà, mà tình trạng này còn xảy ra trên các huyện khác của tỉnh Hà Tĩnh. Những người dân trồng loại lúa này năm nay gần như mất trắng.

Theo thống kê số liệu từ Sở NN&PTNT Hà Tĩnh cho biết, diện tích trồng lúa toàn tỉnh là 58.785ha, trong đó Thiên Ưu chiếm 18.335ha. Với giống lúa Thiên Ưu này, hiện có khoảng hơn 5.000ha bị nhiễm bệnh, trong đó có gần 1.000ha bị nhiễm bệnh đạo ôn trổ bông nặng, số lượng này sẽ còn tăng dần. Lúa chết nhiều nhất là ở các huyện Đức Thọ, Thạch Hà và Cẩm Xuyên...

Để kiếm thêm thức ăn cho trâu bò, nhiều người đã ra đồng gặt lúa về phơi lấy rơm. ảnh: Hoài Nam

Liên quan đến tình trạng này, ông Nguyễn Tống Phong, Chi cục phó Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật Hà Tĩnh cho biết, hiện tại đã xác định được nguyên nhân lúa bị khô ở phần bông dẫn đến hạt lúa bị dẹp là do bệnh đạo ôn trổ bông.

“Nguyên nhân được xác định là bị đạo ôn trổ bông, tuy nhiên loại bệnh hiếm gặp bởi nó xuất hiện và gây hại khá phổ biến trong các mùa vụ, đặc biệt là trong vụ đông xuân. Về nguyên nhân dẫn đến bệnh này thì do thời tiết năm nay nắng ít, mưa nhiều dẫn đến dễ bùng phát dịch bệnh.

Đặc biệt thời điểm trổ bông từ 22/4 đến 25/4 trùng lúc mưa ẩm đã khiến loại nấm này phát triển mạnh. Điều này có thể thấy giống Thiên Ưu 8 khá mẫn cảm với bệnh đạo ôn”, ông Phong cho hay.

Lúa chết, bất lực người dân đành thả trâu bò ra cho ăn

Trao đổi với PV, ông Nguyên Tuấn Thanh, Phó GĐ Sở NN&PTNT Hà Tĩnh cho biết, nguyên nhân gây lúa chết hàng loạt là do bệnh đạo ôn trổ bông. Từ trước đến nay, chưa năm nào bị thiệt hại nhiều như vậy.

"Chưa năm nào thiệt hại vượt quá 10%, như năm nay, người dân trồng giống lúa Thiên Ưu là thiệt hại xem như mất trắng vụ mùa. Nguyên nhân gây nên mầm bệnh này là do diễn biến thời tiết phức tạp, người dân chưa kịp thời phòng tránh", ông Thanh nói.

Cũng theo ông Thanh, hiện nay vấn đề lo ngại lớn nhất là bài toán an sinh. "Vấn đề an sinh hiện nay là lo ngại nhất. Phía các huyện cũng đã đặt ra vấn đề này, tuy nhiên trước mắt vẫn chưa có giải pháp cụ thể."

	Hàng chục nghìn con lợn giống 'bán không ai mua, cho không ai lấy'
	Dưa vào vụ, dân chiếm đường 'dựng lều' bán trên quốc lộ 1A
	Hà Tĩnh đề nghị Công ty Formosa 'giải cứu' lợn