Gần đây, tại TP HCM, nhiều cửa hàng thực phẩm, trái cây nhập khẩu từ Mỹ mọc lên san sát trên các tuyến đường trung tâm. Song song đó, các cửa hàng chuyên kinh doanh thiết bị, linh kiện công nghệ, điện tử có xuất xứ từ Mỹ nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân đô thị, cũng ngày càng nhiều.
Trái cây, hàng tiêu dùng là những mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ quen thuộc với người Việt nửa đầu năm nay. (Ảnh: Phúc Minh).
Theo tìm hiểu, không phải ngẫu nhiên mà thị trường hàng nhập khẩu Mỹ nhộn nhịp. Đại diện một số cửa hàng cho biết nửa đầu năm nay, nguồn hàng nhập khẩu từ Mỹ dồi dào hơn so với bình thường mọi năm.
Thống kê sơ bộ về tình hình xuất nhập khẩu do Tổng cục Hải quan vừa công bố cho biết, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ trong 7 tháng đầu năm 2019 đạt 8,2 tỉ USD, đóng góp gần 6% vào tổng cơ cấu hàng hoá nhập khẩu.
Đáng chú ý, so với cùng kì năm ngoái, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ tăng đến 7,1%. Nếu so sánh với 4 năm trước, kim ngạch nhập khẩu hàng Mỹ đã tăng gấp đôi.
Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ tăng đều qua các năm. (Nguồn: Tổng cục Hải quan - Đồ hoạ: Phúc Minh).
Báo cáo của Tổng cục Hải quan cũng cho biết thêm, so với một số thị trường nhập khẩu chính của Việt Nam, 7 tháng đầu năm, mức tăng hàng nhập khẩu từ Mỹ đã vượt mặt một số nước châu Á xuất khẩu vào Việt Nam như Nhật Bản, Hàn Quốc và khu vực ASEAN.
Trong cơ cấu hàng nhập khẩu từ Mỹ, nhiều nhất là ngành hàng liên quan máy móc, thiết bị điện tử.
Cụ thể, nhóm máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện điện tử dẫn đầu với tổng giá trị lên đến 2,6 tỉ USD. Tiếp đến là nhóm máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng với 0,6 tỉ USD. Như vậy, tổng giá trị máy móc nhập khẩu từ Mỹ đạt 3,2 tỉ USD, chiếm đến 39% tổng giá trị nhập khẩu hàng Mỹ
Đây cũng là nguyên nhân gần đây nhiều cửa hàng chuyên máy móc, thiết bị điện tử, công nghệ hiện đại có nguồn gốc từ Mỹ được bán nhiều tại TP HCM.
Một cửa hàng chuyên về khóa cửa điện tử trên đường Điện Biên Phủ, bày bán các loại ổ khóa điện tử nhập khẩu từ Mỹ có giá hơn chục triệu đồng mỗi chiếc. Quản lí cửa hàng cho hay, nhận thấy nhu cầu của thị trường Việt Nam nên quyết định nhập về bán cách đây vài năm. Tuy nhiên, nửa đầu năm nay việc kinh doanh mới thực sự thuận lợi.
Theo chị, những chiếc ổ khóa này chủ yếu mang thương hiệu Yale, hàng Mỹ có giá từ 12 triệu đồng/chiếc. So với trước đây, mức giá này đã hấp dẫn hơn, vì vậy thu hút được nhiều gia đình hiện đại, đặc biệt căn hộ chung cư bởi sự tiện lợi.
Đồ điện tử là mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ nhiều nhất 7 tháng đầu năm. (Nguồn: Tổng cục Hải quan - Đồ hoạ: Phúc Minh).
Ngoài ra, hàng Mỹ nhập vào Việt Nam, quen thuộc nhất vẫn là nhóm sản phẩm thuộc ngành tiêu dùng và thực phẩm tươi sống.
Chị Thanh Mai - đại diện một cửa hàng chuyên bán hoa quả nhập khẩu trên đường Võ Thị Sáu (quận 1, TP HCM), cho biết các loại trái cây Mỹ như táo, cherry… rất được người Việt ưa chuộng. Gần đây, nguồn hàng nhập về cũng nhiều hơn so với mọi năm, giá nhập khẩu hạ nên bán rất tốt.
Nhưng không chỉ hàng Mỹ nhập khẩu vào Việt Nam tăng mạnh, mà ở chiều ngược lại, hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ cũng tăng đột biến trong đầu năm nay.
Theo thống kê của Tổng Cục Hải quan, 7 tháng đầu năm 2019, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sang Mỹ đạt 33 tỉ USD, chiếm tỉ trọng lớn nhất trong các thị trường xuất khẩu với 22,7%. Thậm chỉ, hàng Việt Nam vào Mỹ còn nhiều hơn hàng Việt vào Trung Quốc.
Kim ngạch nhập khẩu hàng Việt vào Trung Quốc 7 tháng đầu năm, chỉ đạt 19,8 tỉ USD.
Tổng giá trị xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang Mỹ tăng đột biến 7 tháng đầu năm. (Nguồn: Tổng cục Hải quan - Đồ hoạ: Phúc Minh).
Về mức tăng trưởng, so với cùng kì, kim ngạch xuất khẩu hàng vào Mỹ tăng đến 28%, đây cũng là mức tăng cao nhất so với các thị trường khác. Đồng thời, đây cũng là mức tăng cao nhất trong giai đoạn từ năm 2015 đến nay về lượng hàng xuất khẩu sang Mỹ.
Trong cơ cấu hàng Việt xuất sang Mỹ, chiếm tỉ trọng nhiều nhất là hàng dệt may - sản phẩm xuất khẩu truyền thống những năm qua.
Tuy nhiên, 7 tháng đầu năm, nổi lên là một số nhóm hàng xuất khẩu sang Mỹ tăng đột biến là đồ gỗ, hàng điện tử, máy móc…
Cụ thể, tổng giá trị xuất khẩu gỗ từ Việt Nam sang Mỹ, đạt 2,7 tỉ USD, tăng 26% so với cùng kì. Nhóm hàng điện tử: điện thoại, linh kiện điện tử đạt 4,9 tỉ USD, tăng 81%. Xuất khẩu máy vi tính, linh kiện đạt 2,91 tỉ USD, tăng gấp đôi so với cùng kì. Xuất khẩu máy móc, phụ tùng đạt 2,5 tỉ USD, tăng 56%.
Như vậy, chỉ riêng hàng điện tử, tổng giá trị xuất sang Mỹ đã lên đến 10,31 tỉ USD.
Đáng chú ý, đồ gỗ nội thất và đồ điện tử lại là hai mặt hàng quan trọng nằm trong cơ cấu 200 tỉ USD mà Mỹ áp thuế lên Trung Quốc giữa căng thẳng thương mại hai nước thời gian qua.
TS. Vũ Thành Tự Anh - Giám đốc trường Chính sách công và quản lí Fulbright, đồng thời là thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng, cho biết đang có sự trùng hợp về tỉ lệ nhập khẩu đồ nội thất, điện tử từ Trung Quốc và tỉ lệ xuất khẩu 2 mặt hàng này đi Mỹ.
Đồ gỗ và các nhóm hàng điện tử xuất khẩu sang Mỹ tăng đột biến 7 tháng đầu năm nay. (Nguồn: Tổng cục Hải quan - Đồ hoạ: Phúc Minh).
Ông dẫn chứng, 5 tháng đầu năm 2019, hàng nhập khẩu nội thất từ Trung Quốc tăng 35,1%, trong khi đó, mặt hàng này xuất khẩu đi Mỹ tăng 35%. Hàng điện tử nhập từ Trung Quốc tăng đến 81% và mặt hàng này của Việt Nam xuất khẩu đi Mỹ tăng 72%.
"Tất nhiên, chúng ta chưa đủ bằng chứng để khẳng định hàng Trung Quốc dùng Việt Nam để quá cảnh sang Mỹ. Tuy nhiên về thực tế, chúng ta có quyền nghi vấn. Bởi trong số hàng hóa Trung Quốc bị áp thuế, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ các mặt hàng đó giả sử có sự thay đổi thuế thì cũng không có quá nhiều ảnh hưởng, nhưng hiện kim ngạch xuất khẩu lại tăng đột biến", TS.Nguyễn Thành Tự Anh khẳng định.
Lo ngại trước căng thẳng Mỹ - Trung và vấn đề Trung Quốc đang tìm hướng đi mới xuất khẩu sang Mỹ, thành viên tổ tư vấn của Thủ tướng cho rằng các chính sách quản lí hiện nay cần thắt chặt, giám sát tình trạng hàng hóa Trung Quốc mượn Việt Nam làm nơi "quá cảnh".
"Đến thời điểm này, vẫn chưa có cảnh báo nào đến từ Hoa Kỳ bởi bất kì chính sách nào cũng không thể nhìn 1-2 tháng rồi quyết định. Tuy nhiên, sẽ quá trễ nếu như đến lúc họ tuýt còi mới vận động", ông Vũ Thành Tự Anh thẳng thắn chia sẻ.