Khủng hoảng phủ bóng thị trường ôtô toàn cầu

Doanh số xe con toàn cầu năm nay giảm khoảng 3,1 triệu xe so với 2018, mức giảm lớn nhất kể từ 2008, theo số liệu của Tổ chức các nhà sản xuất xe Quốc tế (International Organisation of Motor Vehicle Manufacturers - IOMVM).

“Sự sụt giảm của thị trường ô tô toàn cầu từ giữa năm 2018 là nguyên nhân chính dẫn tới sản lượng và doanh số xe tệ hơn nhiều dự đoán”, Brian Coulton, kinh tế gia của Fitch Ratings, nhận định.

Doanh số xe giảm mạnh

Năm 2018, doanh số xe con toàn cầu là 80,6 triệu xe, giảm 1,2 triệu xe so với năm 2017. Doanh số xe con toàn cầu năm 2019 chỉ khoảng 77,5 triệu chiếc, giảm 4% so với năm trước.

Nhu cầu sụt giảm tại Trung Quốc, thị trường ôtô lớn nhất thế giới, được cho là nguyên nhân khiến doanh số xe năm nay giảm mạnh.

Doanh số xe tại thị trường Trung Quốc trong 10 tháng đầu năm nay giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân được cho là do tăng trưởng tín dụng thấp, người dân lựa chọn mua xe cũ, và quy định khí thải khắt khe hơn.

Cùng Trung Quốc, Mỹ tiếp tục là một trong những thị trường xe hơi lớn nhất thế giới, cả về sản xuất lẫn doanh số thị trường.

Tuy nhiên, doanh số xe tại thị trường này cũng giảm đáng kể. Cả ba hãng lớn General Motors, Ford, và Honda phải cắt giảm sản xuất, trong bối cảnh thị trường ôtô giảm nhiệt. Fitch Ratings dự đoán mức giảm của thị trường ôtô Mỹ là 2%, tương đương với 16,9 triệu xe trong năm 2019.

Khoảng 12 mẫu xe bán tải hạng nhẹ và 5,3 triệu xe con được bán cho khách hàng Mỹ năm 2018, khoảng 2,78 triệu xe được sản xuất cùng năm, theo số liệu của Statista.

Các thị trường khác như Brazil, Nga, Ấn Độ và Tây Âu cũng trong hoàn cảnh tương tự. Giới phân tích dự đoán tình hình sẽ không sáng sủa hơn trong năm tới.

Năm 2020 sẽ tiếp tục ảm đạm

Hãng đánh giá tín nhiệm Moody's dự đoán thị trường ôtô toàn cầu năm 2020 sẽ tiếp tục giảm 0,9%, chủ yếu do lượng cầu của Trung Quốc và Tây Âu không được cải thiện.

Moody’s từng kì vọng doanh số ôtô tại thị trường Trung Quốc khôi phục nhẹ trong năm nay nhưng rốt cuộc vẫn giảm, đặc biệt trong 6 tháng đầu năm, tương tự thị trường Tây Âu.

Với thị trường Mỹ, Moody's dự đoán sẽ tiếp tục giảm thêm 0,6% năm 2020 xuống còn 16,7 triệu xe. Nguyên nhân do chính sách ưu đãi xe mới kém hấp dẫn, trong khi thị trường xe cũ tăng sức cạnh tranh.

Thị trường ôtô Tây Âu được dự đoán tiếp tục giảm sâu – 3% năm 2020, trái với dự đoán hồi phục nhẹ 0,5% trước đây.

Với thị trường Nhật Bản, doanh số chỉ tăng khiêm tốn. Moody's dự đoán tăng lần lượt 0,4% và 0,6% trong năm nay và năm tiếp theo. Hồi tháng 3, hãng đánh giá tín nhiệm này từng dự đoán tăng lần lượt 0,9% và 0,7%.

Các thị trường mới nổi tiếp tục giảm trước khi hồi phục nhẹ năm 2020. Thị trường ôtô Ấn Độ giảm 3% trong năm nay sau khi tăng mạnh 8,4% năm ngoái, dự đoán tăng trở lại 5% năm tới. Thị trường Nga cũng giảm 3,8% năm nay và được dự đoán tăng trở lại 3,5% năm tới.

Thắt chặt quy định khí thải, chuyển dần sang xe điện

Các sáng kiến như Thỏa thuận chung Paris (Paris Agreement) ngày càng thắt chặt kiểm soát khí thải trên xe mới. Các hãng xe bắt đầu mở rộng sang lĩnh vực xe điện.

Trung Quốc sẽ là thị trường xe điện lớn nhất thế giới với lượng xe điện dự đoán cán mốc 6,8 triệu chiếc năm 2021.

Trong thập kỉ tới, công nghệ xe hơi kết nối Internet và xe tự hành sẽ xu hướng chủ đạo trong ngành công nghiệp ôtô thế giới, Statista nhận định.

Khảo sát năm 2018 cho thấy, các hãng xe Mỹ ngày càng để mắt tới xe điện và cho rằng phương tiện này an toàn hơn ôtô truyền thống.

Thị trường phần cứng cho ôtô tự hành dự kiến tăng từ 13 tỉ USD năm 2019 lên 26 tỷ USD năm 2025, theo Statista.

Các mẫu ôtô bán chạy nhất

Toyota Corolla tiếp tục là mẫu xe bán chạy nhất thế giới năm 2019, cán mốc 50 triệu chiếc kể từ năm 1966 khi model đầu tiên được sản xuất.

Đứng vị trí thứ hai là Ford F-Series, mẫu bán tải bán chạy nhất toàn cầu. Vị trí thứ ba thuộc về Toyota RAV4.

Tính tới năm 2018, Toyota Corolla đã trải qua 12 thế hệ, bán tại hơn 150 thị trường với ba kiểu thân xe khác nhau và nhiều tùy chọn động cơ.

Toyota Corolla là mẫu xe duy nhất được sản xuất tại 5 lục địa. Các nhà máy sản xuất đặt tại Brazil, Canada, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Nam Phi, Mỹ, Đài Loan, Thái Lan, Việt Nam, Thổ Nhĩ Kỳ và Venezuela.

Kể từ 2010, Toyota Corolla luôn đứng vị trí top đầu xe bán chạy nhất thế giới, theo số liệu của Focus2move. Thị phần toàn cầu Toyota Corolla năm 2017-2018 nằm trong khoảng 1,3-1,5%, năm 2019 là 1,4%.

Ford F-Series là trường hợp thú vị. Mẫu bán tải này bán chạy nhất Bắc Mỹ suốt 45 năm qua, giữ vị trí thứ 2 toàn cầu kể từ 2016. Năm 2019, doanh số của xe vượt trội hơn nhiều đối thủ khác.

Đứng thứ 3 là vị trí tốt nhất mà SUV 21 năm tuổi Toyota RAV4 đạt được từ năm 2018, tăng 14 bậc kể từ 2010.

Cụ thể, Toyota Corolla, Ford F-Series và Toyota RAV4 lần lượt bán được 1.020.000 xe, 875.000 xe, và 768.000 xe trong năm 2019 (số liệu làm tròn).

Trong danh sách top 10 xe bán chạy nhất toàn cầu 2019, ngoài các mẫu xe trên còn có Honda Civic (697.000 chiếc), Honda CR-V (671.000 chiếc), Volkswagen Tiguan (612.000 chiếc), RAM (602.000 chiếc), Toyota Camry (582.000 chiếc), Volkswagen Golf (577.000 chiếc), và Volkswagen Polo (501.000 chiếc).

Nhìn vào danh sách trên có thể thấy, sedan và hatchback chiếm ưu thế với 5 ứng viên Toyota Corolla, Honda Civic, Toyota Camry, Volkswagen Golf và Volkswagen Polo.

SUV và crossover góp 3 gương mặt gồm Toyota RAV4, Honda CR-V, và Volkswagen Tiguan. Bán tải cũng không chịu kém cạnh với Ford F-Series và Ram.