Kiểm phiếu lại cũng khó thay đổi kết quả bầu cử Mỹ

Kiểm phiếu lại là gì?

Trong một cuộc kiểm phiếu lại, nhà chức trách sẽ lặp lại qui trình kiểm đếm phiếu bầu như thông thường. Kiểm phiếu lại là một đặc trưng tương đối phổ biến của bầu cử Mỹ, song lại rất hiếm khi xuất hiện trong các cuộc tranh cử tổng thống.

"Kiểm phiếu lại thường xuyên xảy ra và không có gì thực sự đặc biệt", Giáo sư Rebecca Green của Trường Luật William & Mary cho hay. Theo bà Green, các cuộc kiểm phiếu lại thường cho thấy kết quả kiểm phiếu đầu tiên là khá chính xác và chỉ có một số sai khác nhỏ do cách thức kiểm phiếu bằng tay hoặc một số vấn đề khác.

Theo Reuters, các bang xử lí việc kiểm phiếu lại theo các cách khác nhau, nhưng qui trình chủ yếu là kiểm đếm lại số phiếu bầu.

Tại Georgia, cuộc kiểm phiếu mới nhất giúp ông Biden vươn lên dẫn trước đương kim Tổng thống Trump khoảng 12.000 phiếu bầu, tỉ lệ 49,5% so với 49,3%. Đến nay, Georgia đã kiểm xong khoảng 99% số phiếu bầu của bang.

Các cử tri có mặt trực tiếp tại điểm bỏ phiếu ở Georgia đã sử dụng một hệ thống bỏ phiếu trên màn hình cảm ứng. Sau khi cử tri thao tác trên màn hình, phiếu bầu của họ sẽ được in ra. Sau đó, phiếu bầu được đưa vào máy quét và kiểm đếm. Phiếu bầu qua thư cũng theo mẫu tương tự như phiếu bầu trực tiếp và cũng được đưa qua máy quét.

Khi máy móc không thể xác định ứng viên mà cử tri đã chọn, một nhóm quan chức bầu cử lưỡng đảng sẽ đánh giá xem nên kiểm phiếu như thế nào. Nếu ông Trump yêu cầu kiểm phiếu lại, giới chức của bang Georgia sẽ lặp lại qui trình này.

Dù không đưa ra bằng chứng cụ thể, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump vẫn tuyên bố đã phát hiện người chết hoặc người đã chuyển đi nơi khác đi bỏ phiếu. Họ còn khẳng định các tình nguyện viên của Đảng Cộng hòa bị cản trở nên không thể giám sát công tác kiểm phiếu như mong muốn.

Kiểm phiếu lại sẽ không giải quyết các cáo buộc mà chiến dịch của ông Trump đưa ra và giờ đây, ông Trump phải đem vụ việc ra tòa án.

Theo Reuters, quá trình kiểm phiếu lại có thể mất hàng tuần, song một số bang cũng đã đặt ra hạn chót để hoàn thành khối công việc này.

Ông Trump có thể yêu cầu kiểm phiếu lại hay không?

Mỗi bang đều đặt ra các điều kiện cần để kiểm lại phiếu bầu. Một số bang yêu cầu kiểm phiếu lại khi cuộc đua giữa các ứng viên đặc biệt sít sao. 

Tại Pennsylvania, một trong các bang quan trọng đối với chiến thắng của ông Biden, quan chức bầu cử bắt buộc phải kiểm kê lại phiếu bầu nếu khoảng cách giữa ứng viên chiến thắng và người về nhì nhỏ hơn 0,5% tổng số phiếu bầu.

Tính đến 0h ngày 11/11 (giờ Việt Nam), ông Biden đang dẫn trước Tổng thống Trump khoảng 0,67% trong gần 6,8 triệu phiếu bầu đã được kiểm kê tại Pennsylvania. 

Cử tri trong một khu vực bầu cử có thể kiến nghị chính quyền hạt kiểm phiếu lại và luật pháp Mỹ không đặt ra tiêu chí cụ thể cần đạt được để kiểm phiếu lại.

Các bang như Georgia và Wisconsin cho phép ứng viên thua cuộc yêu cầu kiểm phiếu lại nhưng không nhất thiết sẽ đáp ứng yêu cầu của ứng viên. Bang Georgia cho phép ứng viên yêu cầu kiểm phiếu lại nếu cách biệt nhỏ hơn 0,5%; Wisconsin cho phép ứng viên kiến nghị kiểm phiếu lại nếu cách biệt nhỏ hơn 1%.

Tính đến 0h ngày 11/11 (giờ Việt Nam), Tổng thống đắc cử Joe Biden đang dẫn trước ông Trump ở cả hai bang Georgia và Wisconsin, nhưng lượng phiếu bầu giữa hai ứng viên đủ suýt soát để ông Trump yêu cầu kiểm phiếu lại.

Thông thường, các ứng viên đưa ra yêu cầu kiểm phiếu lại sau khi chính quyền bang đã chứng thực kết quả kiểm phiếu cuối cùng của họ, song đến nay hai bang nêu trên đều chưa tiến đến bước này.

Kì tích có thể xuất hiện với ông Trump?

Việc kiểm phiếu lại hiếm khi làm đảo lộn kết quả bầu cử. Trong trường hợp khoảng cách giữa người chiến thắng và kẻ thua cuộc chỉ là vài trăm phiếu thì kiểm phiếu lại mới làm thay đổi cục diện.

Một nghiên cứu năm 2019 của nhóm Fair Vote kết luận, các bang trên toàn nước Mỹ đã tiến hành 31 cuộc kiểm phiếu lại trong giai đoạn 2000 - 2019 và chỉ ba cuộc kiểm phiếu làm thay đổi kết quả trước đó. Kịch bản này xảy ra trong cuộc đua giành chức thống đốc bang Washington năm 2004 và cuộc đua giành chức kiểm toán viên bang Vermont năm 2006.

Trường hợp thứ ba liên quan đến cuộc đua vào Thượng viện ở bang Minnesota năm 2008. Trước khi kiểm phiếu lại, Thượng nghị sĩ đương nhiệm Norm Coleman dẫn trước 215 phiếu. Sau khi hoàn tất, đối thủ Al Franken của ông Coleman chiến thắng với 225 phiếu.

Tuy nhiên, các cuộc kiện tụng kéo dài quá lâu nên một ghế đại diện của Minnesota tại Thượng viện bị bỏ trống trong 6 tháng.

Thông thường, kết quả của người chiến thắng sau các cuộc kiểm phiếu lại thường nhỉnh hơn ban đầu một chút. Fair Vote nhận thấy, trung bình kết quả chỉ thay đổi khoảng 0,024%. Mức chênh lệch này quá nhỏ so với tỉ lệ mà ông Trump cần để vượt qua đối thủ Biden ở bất kì bang chiến địa nào.

Bang Wisconsin đã kiểm kê lại phiếu bầu tổng thống khi ông Trump đắc cử hồi năm 2016. Ứng viên Đảng Xanh Jill Stein, người giành được khoảng 1% số phiếu, đã đưa ra yêu cầu. Sau cùng, ông Trump nhận thêm được 131 phiếu bầu mới. Năm nay, chiến dịch của ông Trump tuyên bố sẽ yêu cầu kiểm lại phiếu bầu ở Wisconsin.

Tuần trước, cựu Thống đốc Đảng Cộng hòa Scott Walker của bang Wisconsin cảnh báo rằng ông Trump sẽ phải đối mặt với "nhiều rào cản" khi cố gắng làm đảo lộn kết quả của một cuộc bầu cử mà ông đã bị đối thủ Biden bỏ xa hơn 20.000 phiếu.

Cuộc kiểm phiếu lại nổi tiếng nhất trong lịch sử bầu cử Mỹ là ở Florida vào năm 2000, khi ông George W. Bush (Bush con) dẫn trước đương kim Phó Tổng thống Al Gore 1.784 phiếu. Năm đó, Florida được coi là bang sẽ quyết định ai trở thành ông chủ Nhà Trắng tiếp theo.

Sau khi kiểm phiếu lại và kiện tụng lên Tòa án Tối cao, Florida cuối cùng tuyên bố ông Bush giành chiến thắng với cách biệt 537 phiếu bầu.