Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành có điểm đầu tuyến giao với đường Hồ Chí Minh qua xã Kiến Đức, tỉnh Lâm Đồng. (Ảnh: Báo Lâm Đồng).
Theo Báo Lâm Đồng, Dự án thành phần 4 thuộc dự án xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây, đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành, do UBND tỉnh Lâm Đồng làm cơ quan chủ quản.
Đây là dự án quan trọng, thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời hạ tầng kỹ thuật đối với phần tuyến qua địa bàn tỉnh. Việc hoàn tất GPMB đúng thời hạn có ý nghĩa quyết định tới tiến độ thi công của toàn bộ tuyến cao tốc.
Dự án có tổng mức đầu tư 662 tỷ đồng từ ngân sách địa phương, giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDA) số 3 làm chủ đầu tư, triển khai trong giai đoạn 2024 - 2027. Chính phủ yêu cầu địa phương phải hoàn thành bàn giao tối thiểu 90% mặt bằng trong tháng 12/2025.
Theo BQLDA số 3, tuyến cao tốc đi qua hơn 23 km địa bàn tỉnh Lâm Đồng. Trong đó, qua xã Kiến Đức dài gần 6,7 km, cần thu hồi hơn 44 ha của 224 hộ dân.
Đoạn qua xã Quảng Tín dài khoảng 16,4 km, cần thu hồi hơn 152 ha của 275 hộ dân. Số hộ bị ảnh hưởng lớn khiến công tác kiểm kê, đo đạc mất nhiều thời gian.
Đến nay, dự án đã hoàn thành phần lớn việc cắm mốc GPMB ngoài thực địa, trừ một số vị trí ao hồ và khu vực dân cư chưa thể triển khai.
Công tác rà phá bom mìn trên tuyến chính đã kết thúc và đang mở rộng sang tuyến đường gom, cầu vượt. Chủ đầu tư cũng đã hoàn tất đo đạc hiện trường, rà soát bản đồ địa chính và hiện tiến hành trích lục bản đồ, lập phiếu đo đạc chỉnh lý.
Tại xã Kiến Đức, kế hoạch thu hồi đất được ban hành từ đầu tháng 10/2025, chính quyền đã tổ chức họp dân và thông báo thu hồi đất giữa tháng 10. Đến cuối tháng 11/2025, 171 hộ dân đã được kiểm kê, với diện tích hơn 32 ha, đạt trên 72%.
Tại xã Quảng Tín, chính quyền đã triển khai kế hoạch thu hồi đất, khảo sát và lồng ghép bản đồ địa chính. Công tác kiểm kê đã hoàn thành đối với 167 hộ dân trên diện tích hơn 131 ha, đạt trên 86%.
Song vướng mắc lớn nhất tại địa phương hiện nay là chưa có quỹ đất tái định cư, trong khi các khu vực được khảo sát lại cách xa nơi ở của người dân.
GPMB chậm khiến công tác giải ngân bị nghẽn. Dự án đã được bố trí 217,5/662 tỷ đồng vốn, tương đương 32,9% kế hoạch, nhưng đến nay mới giải ngân gần 2,7 tỷ đồng, chỉ đạt 1,2%. Nguyên nhân chủ yếu là chưa hoàn thiện phương án bồi thường nên chưa thể chi trả cho người dân.
Tiến độ GPMB chậm cũng ảnh hưởng trực tiếp đến các dự án thành phần khác. Hiện dự án thành phần 1 - xây dựng tuyến chính theo hình thức PPP - vẫn chưa có mặt bằng để khởi công.
Dự án thành phần 2 - xây dựng đường gom và cầu vượt - dù đã khởi công từ tháng 4/2025 nhưng tiến độ thực tế gần như không có chuyển biến vì phụ thuộc hoàn toàn vào tiến độ GPMB của dự án thành phần 4. Tính đến nay, dự án mới giải ngân hơn 14,5/338 tỷ đồng.
Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành phải cơ bản hoàn thành vào năm 2026 và đưa vào vận hành năm 2027. Đây là mốc tiến độ bắt buộc, không thể chậm trễ. Tuy nhiên, việc chưa có mặt bằng đang khiến các đơn vị thi công lo ngại.
Liên danh Vingroup - Techtra, nhà đầu tư dự án thành phần 1 cho biết, hiện liên danh chưa được bàn giao bất kỳ đoạn tuyến nào dù kế hoạch ban đầu là bàn giao 30% mặt bằng vào cuối tháng 9/2025 và 70% vào cuối năm 2025. Liên danh cam kết sẽ triển khai ngay khi có mặt bằng sạch.
Đại diện Sở Xây dựng cho rằng, dự án đang chậm so với tiến độ của Trung ương và tỉnh. Trong tháng 12/2025, chính quyền sẽ phê duyệt phương án GPMB đợt 1 cho đoạn 6km đầu tuyến qua xã Kiến Đức. Đây là đoạn ưu tiên do đã cơ bản hoàn tất kiểm kê.
Đại diện BQLDA số 3 cho biết, dự án chậm tiến độ do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Sau khi kiện toàn tổ chức, BQLDA số 3 đã yêu cầu BQLDA khu vực Đắk R’lấp phối hợp, triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy nhanh GPMB.
Theo kế hoạch, GPMB sẽ chia thành 4 đợt, thực hiện theo hình thức cuốn chiếu. Chủ đầu tư cũng phối hợp với nhà đầu tư để lập hồ sơ thiết kế thi công, trước mắt là đoạn đầu tuyến dài khoảng 6 km.
Cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết ngày 28/6/2024. Dự án có tổng chiều dài khoảng 124 km, trong đó đi qua tỉnh Lâm Đồng khoảng 23,1 km, qua tỉnh Đồng Nai 101 km.
Dự án thành phần 1 - xây dựng tuyến chính - có tổng mức đầu tư gần 20.000 tỷ đồng, thực hiện theo phương thức PPP giai đoạn 2025 - 2027.