Loài chuột 'sống khỏe re' tới 18 phút dù thiếu oxy

Chuột chũi trụi lông. Ảnh: Reuters

Chuột chũi trụi lông gần như như không bao giờ mắc ung thư và có hàm lượng protein tăng cường trí não cao. Điều này lý giải vì sao chúng lại sống lâu hơn chuột nhắt gấp 10 lần.

Giờ đây, nghiên cứu mới phát hiện thêm một khả năng khác của loài động vật có vú này là có thể sống khỏe tới 18 phút trong môi trường không có oxy, trong khi những loài chuột khác chỉ cần thiếu oxy trong 20 giây là chết.

Không có oxy: Chẳng vấn đề gì!

Chuột chũi trụi lông có hình dáng kì quái với da nhăn nheo, không lông và chiếc răng nanh nhô khỏi miệng để thuận tiện cho việc đào bới. Loài vật có nguồn gốc từ Đông Phi sống trong hang dưới lòng đất và tạo thành những nhóm lớn.

Gary Lewin, nhà sinh lý học tại Trung tâm Max Delbrück thuộc Viện Y học phân tử tại Hiệp hội Helmholtz, Berlin (Đức) cho hay, không khí trong hang dưới lòng đất ngột ngạt nhưng điều này không ảnh hưởng lớn tới loài chuột chũi. Khi thiếu oxy, chúng sẽ lười di chuyển nhưng sớm lấy lại năng lượng và tiếp tục hoạt động. Lewin và các đồng nghiệp muốn biết vì sao chúng có khả năng này.

Để tìm câu trả lời, nhóm nghiên cứu đã phân tích mô, máu và chất được chuyển hóa từ các phản ứng trao đổi chất trong tế bào. Họ phát hiện ra, khi lượng oxy dồi dào, quá trình trao đổi chất của chuột chũi trụi lông cũng giống những loài chuột khác (phân chia phân tử glucose để giải phóng năng lượng và kích hoạt quá trình hô hấp).

Khi lượng oxy giảm, loài chuột chũi có khả năng chuyển đổi nguồn năng lượng từ đường gluco thành đường fructose. Các tế bào não của chúng sẽ chuyển hóa năng lượng fructose thành năng lượng sinh học có khả năng nuôi sống cơ thể mà không cần đến oxy. Đây là điều không có ở con người.

Ứng dụng trong y tế

Lewin và các đồng nghiệp của ông hy vọng phát hiện mới nhất về khả năng của loài chuột chũi có thể được ứng dụng trong y khoa để cứu người.

“Bệnh nhân nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ thường gặp những biến chứng nghiêm trọng nếu thiếu oxy trong vài phút. Nếu các bác sĩ có thể tác động lên quá trình chuyển hóa fructose trong não hoặc tim bệnh nhân khi bị đột quỵ hoặc đau tim, họ có thể bảo vệ mô não của người bệnh cho tới khi oxy được bổ sung”.

Nghiên cứu về khả năng kỳ diệu mới của loài chuột chũi trụi lông được đăng trên tạp chí Science ngày 21/4.