Mua đồ trộm cắp bao nhiên tiền sẽ bị xử lý hình sự?

Cho tôi hỏi: Mua đồ trộm cắp bao nhiêu tiền sẽ bị coi là tiêu thụ của gian?

Hồ Vinh Phú

Ảnh minh họa.

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến VietNamMoi. Vấn đề này xin được đưa ra ý kiến như sau:

Tại Điều 250 Bộ luật hình sự (BLHS) năm 1999 đã quy định khá chi tiết về tội “Chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” và quy định về tội danh này được giữ nguyên trong lần sửa đổi, bổ sung một số Điều của BLHS năm 2009. Liên ngành Trung ương Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao cũng đã ban hành Thông tư liên tịch số 09/2011/TTLT-BCA-BQP-BTP-NHNNVN-VKSNDTC-TANDTC ngày 30/11/2011 (Thông tư liên tịch số 09) hướng dẫn áp dụng quy định của Bộ luật hình sự về tội “chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” và tội “rửa tiền”.

Tại khoản 1 Điều 250 BLHS năm 1999 quy định như sau: “Người nào không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có, thì bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm”.

Theo đó, hành vi khách quan của tội phạm này là hành vi chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Quy định về “tài sản do người khác phạm tội mà có” được hướng dẫn tại khoản 1 Điều 1 Thông tư liên tịch số 09. Theo đó, tài sản do người khác phạm tội mà có được xác định:

(1) tài sản do người phạm tội có được trực tiếp từ việc thực hiện hành vi phạm tội như: tài sản chiếm đoạt được, tham ô, nhận hối lộ…;

(2) tài sản do người phạm tội có được từ việc mua bán, đổi chác bằng tài sản có được trực tiếp từ việc họ thực hiện hành vi phạm tội. Hành vi tiêu thụ tài sản được hiểu là những hành vi có tính chất dịch chuyển tài sản từ người có tài sản do phạm tội mà có sang người khác như hành vi mua, tạo điều kiện để bán hoặc để trao đổi tài sản đó…

Hành vi phạm tội tiêu thụ tài sản chỉ cấu thành tội “Chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” khi không có sự hứa hẹn trước; nếu có sự hứa hẹn trước sẽ tiêu thụ, thu mua tài sản trộm cắp thì hành vi của người tiêu thụ là hành vi của một đồng phạm với tội trộm cắp tài sản với vai trò là người giúp sức người đã thực hiện hành vi trộm cắp tài sản.

Do Điều 250 BLHS không quy định trong cấu thành cơ bản định lượng tài sản phạm tội nên chỉ cần đó là tài sản do phạm tội mà có là đã đủ dấu hiệu của tội phạm. Khi hành vi chứa chấp, tiêu thụ tài sản bị phát hiện cùng với hành vi của người phạm tội thì cả hai hành vi hành được khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử trong cùng vụ án. Giá trị tài sản nhỏ, lớn, rất lớn … là tình tiết để áp dụng các khung hình phạt khác nhau cho người phạm tội.