Thoạt đầu là sự lệch pha gây tò mò. Tranh cử tổng thống 2016, ông Trump nhiệt tình ngỏ ý muốn có thượng đỉnh Mỹ-Triều, điều chưa đương kim chủ Nhà Trắng Mỹ nào dám. Tháng 3/2017, ông nhắc lại ý ấy. Đổi lại là im lặng lạnh lùng của lãnh đạo họ Kim bí hiểm. Bất đồ, tù nhân Otto Warmbier 22 tuổi từ Triều Tiên về Mỹ để chết sau đó vài ngày.
Tiếp theo là cùng nhau lên đồng. Bên này thử hạt nhân và tên lửa quy mô chưa từng còn bên kia điều tàu và súng tối tân áp sát. Ông Trump xướng “người tên lửa” thì ông Kim họa “lão già loạn trí”. Lão niên 71 thét “hoả lực và cuồng nộ” rồi thề “huỷ diệt hoàn toàn” thì thanh niên 33 xuân gầm “làm bình địa Guam”. Đỉnh điểm là đọ nút bấm hạt nhân. Đây khoe nó “nằm trên bàn” thì đấy đáp “to và uy lực hơn”.
Cuộc gặp Trump - Kim có thể được tổ chức tại làng đình chiến Panmunjom |
Rồi lại rẽ sóng kịch tính. Thoắt cái hàng loạt trọng thần Triều sang Hàn và ngược lại. Thoạt đầu, ông Trump nín thở đoán song vẫn không quên món dọa, kể cả khi tướng Hàn sang Washington chuyển thông điệp động trời “muốn gặp nhau”. Diễn tiến lẹ đến mức thế chủ động sau đó dường như chuyển vị. Đối thủ ông Kim sướng ra mặt với quyền gặp hay không, gặp ở đâu, và bao giờ.
Từ nay cho đến “ba bốn tuần nữa” tại một “địa điểm đã xác định”, hai lãnh đạo có dịp lặp lại tính quy luật - đồng giọng, biết đâu cả đồng mưu. Điều kiện đầu tiên cho cuộc gặp, thả ba tù nhân Mỹ gốc Hàn, được hoàn tất. Lịch cho báo chí thăm bãi phóng hạt nhân gần Trung Quốc sắp xong. Quan trọng hơn, vài hạt giống cam kết phi hạt nhân triệt để đang được ông Kim đích thân gieo và chăm sóc.
Song cũng ẩn chứa mầm mống phân ly ở cấp thảm hoạ nếu quá trình tự trồng tự bón ấy là trò chơi khăm. Nhà Trắng chưa có cách gì cầm bằng lời hứa từng giòn giã không kém ở thì quá khứ. Dẫu sao đây là lúc kiểm chứng hiệu lực loạt đòn trừng phạt khắc nghiệt mà chưa ai, trừ Trump, thử nghiệm. Biết đâu nó sẽ giúp hai “múi giờ” Trump-Kim dịch về cùng hướng - phi hạt nhân hoá vĩnh viễn ở nơi vừa chung một múi GMT+9? Nếu thành, với xác suất đúng sai ngang nhau, họ sẽ ghi điểm cho một kiểu quyết sách vốn không mấy được ưa trong chính trị truyền thống – quyết sách phi trình tự đầy bất trắc.
Những tù nhân Mỹ có thể xoay chuyển cuộc gặp Trump - Kim
Ba tù nhân Mỹ đang nằm trong tay Triều Tiên đều bị Bình Nhưỡng bắt với cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền. |