'Người trẻ nên bỏ tư tưởng sở hữu nhà'

Nghị quyết của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH) vừa được biểu quyết thông qua và sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/6. 

Chính sách mới cho phép áp dụng một số cơ chế đặc thù như lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án NOXH; thủ tục về đầu tư xây dựng NOXH; xác định giá bán, giá thuê mua NOXH; điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH;... 

Kiến nghị có cơ chế luồng xanh cho doanh nghiệp 

Tại Toạ đàm “Hiện thực hoá giấc mơ nhà ở xã hội” vừa diễn ra, Đại tá Phạm Doãn Tiến, Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư, Tổng Công ty 319 Bộ Quốc phòng chia sẻ, cộng đồng doanh nghiệp rất phấn khởi khi Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển NOXH.

Thời gian thực hiện tối đa là 75 ngày, tức cắt giảm khoảng 200 ngày, giảm khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành, vị này đánh giá đây là thay đổi mang tính lịch sử.

Nói về chuyện làm NOXH, đại diện Tổng Công ty 319 cho hay doanh nghiệp đã tiếp cận nhiều địa phương và thấy họ dành quỹ đất, thông tin minh bạch cho nhà đầu tư. Một số nơi công khai hồ sơ, chủ trương đầu tư, đưa lên website để nhà đầu tư dễ tiếp cận. Thực tế, phải tiếp cận được đất thì mới có thể phát triển dự án. 

Vậy nhưng ở Hà Nội lại khác. Ông Tiến thông tin: "Các huyện thực hiện đấu giá đất đã chủ động dành tương đương 20% quỹ đất làm NOXH. Cứ 5 ha thì có 1 ha làm NOXH, là đất sạch, đủ hạ tầng, mặt bằng. Đến nay sắp xếp lại đơn vị hành chính, bỏ cấp huyện, phải dùng đất này mới giải được cơn khát quỹ đất". 

Ngoài ra, vị này góp ý ở Hà Nội và TP HCM, ngoài Sở Xây dựng còn có Sở Quy hoạch - Kiến trúc. Bước thẩm định quy hoạch có thể gộp lại để thuận tiện hơn cho doanh nghiệp, thay vì phải đi qua cả hai sở.

"Vừa qua, chúng tôi gặp vướng mắc ở Sở Quy hoạch - Kiến trúc, chỉ xin chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang NOXH, tức là hy sinh lợi ích kinh tế, nhưng việc chuyển đổi không dễ, phải lấy ý kiến lại. Dù trước đó, dự án nhà cho các bộ chiến sỹ đã được Sở Quy hoạch - Kiến trúc phê duyệt.

Ngành thuế, hải quan có luồng xanh. Theo tôi, doanh nghiệp làm NOXH uy tín cũng nên có cơ chế luồng xanh, ưu tiên thủ tục nhanh hơn, chuyển dần sang hậu kiểm", đại diện Tổng Công ty 319 kiến nghị.  

Cùng chia sẻ về những rào cản trong việc phát triển NOXH, bà Nguyễn Hoa Hồng Nhung, Phó Tổng Giám đốc CTCP Đầu tư Xây dựng NHS thông tin, trong quá trình triển khai dự án, doanh nghiệp gặp khó khăn trong tiếp cận đất đai.

Nhiều địa phương chưa bố trí đủ quỹ đất cho NOXH, đất thường nằm xa trung tâm và thiếu hạ tầng. Thủ tục hành chính phức tạp, quy trình giao đất, phê duyệt quy hoạch và giải phóng mặt bằng kéo dài, gây khó khăn cho việc thực hiện dự án. Một số địa phương chưa tích cực phát triển NOXH.   

Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn để thực hiện dự án. Các khoản vay ưu đãi khó giải ngân do quy trình phức tạp, thời gian kéo dài. Lãi suất cho vay NOXH chưa hấp dẫn, chưa đủ để đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.   

Một số giải pháp được đại diện doanh nghiệp đề xuất gồm đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thẩm định hồ sơ và cho phép các bước thực hiện song song; bố trí quỹ đất có vị trí thuận lợi và hạ tầng đầy đủ; cải thiện chính sách tín dụng, giảm lãi suất, kéo dài thời gian cho vay và đơn giản hóa các sản phẩm tín dụng.

Ngân hàng khó cho vay với lãi suất 4,7%

Không chỉ doanh nghiệp mà người mua NOXH cũng phải đối mặt với bài toán tài chính. TS Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia Tài chính - Ngân hàng thông tin, theo quyết định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, lãi suất cho vay NOXH năm 2025 là 4,7%/năm.

Ví dụ với khoản vay 1 tỷ đồng trong 20 năm, mức lãi suất 4,7%, người vay phải trả khoảng 6,4 triệu đồng/tháng. Với người thu nhập 12 - 15 triệu đồng/tháng, khoản trả này đã chiếm khoảng 50% thu nhập.  

9 ngân hàng cam kết triển khai gói tín dụng cho vay mua NOXH, lên đến 145.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo chuyên gia, giá vốn bình quân đã dao động 5 - 6%, do đó mức lãi suất 4,7% có thể khiến ngân hàng lỗ. 

"Không thể đòi hỏi ngân hàng hi sinh lợi nhuận. Nếu vậy, ngân hàng phải được tái cấp vốn 2% từ Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước để đâu đó có lợi nhuận 3%. Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần có chương trình cụ thể về vốn. Kể cả có thể phát hành trái phiếu Chính Phủ kỳ hạn 20 năm, lãi suất khoảng 3% để tái cấp vốn cho ngân hàng thương mại, thì việc cho vay với lãi suất 4,7% là vẫn khó.

Bên cạnh đó, tôi cho rằng 20 năm là thời gian vay quá ngắn, đề xuất kéo dài đến 30 năm để tiền trả mỗi tháng của người dân thấp đi. Ngân hàng Nhà nước cũng nên đẩy mạnh chấm điểm tín dụng cho người dân, người có điểm cao dễ dàng vay lãi suất thấp, nếu điểm thấp phải chịu thêm một biên độ nhất định", ông Hiếu nói. 

Cùng bàn về giải pháp giúp người dân an cư, ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư Phát triển Nhà và Đô thị (HUD) lại có góc nhìn khác khi cho rằng, người trẻ nên bỏ tư tưởng sở hữu nhà.

Thay vào đó, nên đi thuê nhà. Việc đi thuê sẽ phù hợp hơn bởi người dân làm ở chỗ nào có thể thuê ở chỗ đó, sau đi làm chỗ khác thì chuyển đi. 

Chính phủ cũng đang xây dựng quỹ nhà ở cho thuê. Một số nước trên thế giới đã thành lập quỹ nhà cho thuê. Qua đó, giúp người dân thuê với giá thuê nhà thấp hơn, đảm bảo an sinh xã hội. Trong vòng 2 năm sẽ xét duyệt lại, nếu không đủ tiêu chuẩn thì sẽ rời đi và dành suất lại cho những người khác.  

Diễn đàn Đầu Tư Việt Nam 2025 - Mid-Year Update do trang thông tin điện tử tổng hợp VietnamBiz, Việt Nam Mới tổ chức sẽ diễn ra vào lúc 13h30 ngày 03/06/2025 tại Khách sạn L7 West Lake Hanoi by LOTTE, TP Hà Nội.

Sự kiện quy tụ các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia tài chính, các định chế tài chính, đại diện từ các doanh nghiệp, ngân hàng, các cơ quan thông tấn báo chí và đông đảo nhà đầu tư có kinh nghiệm lâu năm trên thị trường.

Trong giai đoạn thị trường có nhiều thay đổi với những tác động chính sách, Diễn đàn hứa hẹn mang lại không gian để các chuyên gia bàn luận về các xu hướng đầu tư mới, các góc nhìn chiến lược, mở ra nhiều ý tưởng đầu tư phù hợp cho giai đoạn mới. Đồng thời tạo cơ hội gặp gỡ, kết nối giữa nhà đầu tư và các đối tác tiềm năng trên thị trường.

BTC dành số lượng vé hạn chế cho độc giả Việt Nam Mới. Vui lòng đăng ký và hoàn thành khảo sát tại đây để xác nhận tham dự.