Tình trạng xây dựng trái phép xã Phước Đồng đã tồn tại nhiều năm qua. (Ảnh: Khải An)
Ngày 18/4, UBND tỉnh Khánh Hòa họp báo về tình hình kinh tế - xã hội quý I/2019. Trước thực trạng TP Nha Trang xuất hiện tình trạng xây nhà không phép, xây dựng nhà trên đất qui hoạch, ông Nguyễn Sỹ Khánh – Phó chủ tịch TP Nha Trang thừa nhận chính quyền đã buông lỏng quản lý nên xảy ra tình trạng xây dựng trái phép.
Cụ thể, tại thôn Thành Đạt và Thành Phát thuộc xã Phước Đồng, có 760 hộ xây dựng trái phép trên đất rừng. Trong đợt sạt lở do ảnh hưởng bão số 8 và 9, khu vực này đã có hơn 100 căn nhà bị hư hỏng và hơn 10 người bị tử vong.
"Đa số các hộ dân ở đây bị ảnh hưởng từ các dự án trước nên được tái định cư tại Hòn Rớ. Tuy nhiên nhiều hộ dân đã bán nhà để mua đất núi xây dựng nhà ở. Hiện TP cho kiểm đếm, thống kê phân loại đối tượng để có giải pháp căn cơ giải quyết vấn đề trên.
TP cũng đã báo cáo tỉnh và đưa ra 2 phương án. Phương án chọn quỹ đất làm nhà ở xã hội rồi cho người dân thuê lại hoặc tìm khu đất tái định cư cho họ ở và sẽ xét đúng đối tượng, đúng thành phần, để tránh tình trạng lợi dụng chiếm suất tái định cư".
Theo ông Khánh, do các hộ này xây nhà trái phép trên đất rừng nên cưỡng chế sẽ không đền bù. Đối với hộ nào xây dựng lại trên đất lâm nghiệp sẽ kiên quyết không cho, riêng các nhà đã ở đây từ lâu, địa phương chấp nhận cho sửa chữa nhà trên nền cũ.
Người dân xây lại nhà tại khu vực sạt lở do ảnh hưởng bão số 8 và số 9. (Ảnh: Khải An)
Trên địa bàn đang xuất hiện tình trạng có những đối tượng nắm rõ chính sách bồi thường tái định cư nên đã tổ chức xây dựng nhà chỉ trong vài ngày trên đất qui hoạch để hưởng chính sách tái định cư khi dự án triển khai.
Đặc biệt, tại khu đất 27ha được qui hoạch làm khu đất trung tâm hành chính tỉnh thuộc xã Vĩnh Thái hiện có hơn 100 nhà xây dựng không phép rất nhanh trong vài ngày.
Ông Khánh đưa ra giải pháp, trong tháng này sẽ cưỡng chế 45 trường hợp xây dựng trái phép trên đất qui hoạch và xử phạt vi phạm hành chính phạt 55 triệu đồng. Đối với trường hợp các đối tượng không nộp phạt và khôi phục hiện trạng thì TP sẽ trình UBND tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế khôi phục hiện trạng.
"TP Nha Trang quyết tâm lập lại trật tự kỷ cương, sau lễ 30/4 và Festival biển sẽ cưỡng chế tiếp các trường hợp còn lại để tránh trường hợp xây dựng trái phép tràn lan như tại thôn Thành Phát và Thành Đạt", ông Khánh khẳng định.
Theo báo cáo của UBND TP Nha Trang, trong hai năm từ 2017-2018 trên địa bàn TP có 1.777 trường hợp xây dựng trái phép. Trong đó có 509 trường hợp đủ điều kiện cấp phép nhưng không xin phép, 668 trường hợp không đủ điều kiện cấp phép (chiếm gần 57%).
Đặc biệt, số trường hợp xây dựng không phép đang theo hướng năm sau cao hơn năm trước. Cụ thể, năm 2017 có 554 trường hợp, năm 2018 lên đến 623 trường hợp.
Bên cạnh đó, việc hình thành các khu dân cư tự phát không theo qui hoạch đã diễn rất lâu trên địa bàn các xã, nhất là xã Phước Đồng, Vĩnh Thái (có nơi hình thành từ năm 2000). Số liệu năm 2018 cho thấy, có tới 628 hộ với 2.791 khẩu cư trú tại các khu dân cư tự phát không đủ điều kiện đăng ký hộ khẩu thường trú.
Tình trạng đăng ký tạm trú, sử dụng điện nước theo các hộ dân sở tại diễn ra khá phổ biến dẫn đến việc quản lý qui hoạch, xây dựng, đất đai, rừng, dân cư, ngày càng khó khăn phức tạp.