Nhu cầu mua nhà của người Việt ngày càng xa xỉ

Theo nghiên cứu của Avison Young Việt Nam, trong vòng 5 năm (2019 - 2023), chỉ số chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập hộ gia đình tại Việt Nam đã tăng 19,5%. 

Thực trạng này đang diễn ra không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều quốc gia trên thế giới. Trong cùng giai đoạn, các quốc gia châu Á lân cận như Hàn Quốc, Philippines, Indonesia, Trung Quốc và Thái Lan có mức tăng chỉ số chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập hộ gia đình lần lượt là 47,9%; 37,9%; 34%; 18.9% và 9.4%. Xu hướng tương tự cũng diễn ra tại Hoa Kỳ, Canada và Đức với mức tăng lần lượt là 25%, 22% và 18,9%. 

Khoảng cách giữa giá nhà và thu nhập ngày càng rộng, cộng với mức lãi vay không dễ chịu, khiến việc mua nhà đã khó càng khó hơn, cơ hội sở hữu nhà ở càng thấp. Nhiều gia đình trẻ đã cân nhắc đi thuê thay vì mua nhà nhưng thách thức cũng không nhỏ vì tiền thuê nhà cũng ngày càng leo thang. 

Năm 2022, hơn một nửa hộ gia đình ở Mỹ phải chi hơn 30% tổng thu nhập của họ cho tiền thuê, vốn đang có chiều hướng đi lên và sau đó đạt đỉnh vào quý II/2023. Tính đến cuối năm 2023, giá thuê nhà tại Canada cũng tăng 9,9% so với năm trước. 

Tại hai đô thị lớn của Việt Nam là TP HCM và Hà Nội, giá thuê nhà đã tăng trong vòng ba năm qua. Số liệu từ Tổng Cục Thống Kê, trong tháng 2/2024 cho thấy chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,43%, trong đó giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,48% và giá dịch vụ sửa chữa nhà ở tăng 0,71%; giá điện sinh hoạt tăng 0,78%, nước sinh hoạt tăng 1,73%.

Khi giá mua, giá thuê, chi phí sinh hoạt và các chi phí liên quan đều có xu hướng tăng và chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong tổng thu nhập của người dân đô thị, nhu cầu nhà ở vốn là nhu cầu thiết yếu trở nên ngày càng xa xỉ.

Theo ông David Jackson, Tổng Giám Đốc Avison Young Việt Nam, việc kéo giãn cư dân đô thị từ vùng lõi ra vùng cận trung tâm hoặc thậm chí ra các địa phương giáp ranh là một trong những giải pháp.

Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hóa khoảng 42,6% và dự báo đạt 50% vào năm 2030, bài toán nhà ở cho mọi người chỉ có thể được giải quyết bằng cách tiếp cận đa chiều. Cải thiện nguồn cung là giải pháp bền vững để bình ổn giá mua và thuê. Cần xem nhà ở là hạ tầng thiết yếu cho an sinh xã hội, là nền tảng để phát triển kinh tế như đường sá, điện nước.

Vị chuyên gia nhận định, các chính sách phát triển nhà ở cần được xây dựng theo đúng trọng tâm, nhằm giải quyết vấn đề an sinh, có sự hỗ trợ từ nguồn vốn đầu tư dài hạn của Nhà nước cũng như trợ cấp về lãi suất hay tín dụng. 

Về phía doanh nghiệp, cần xác định đúng mục tiêu nhắm đến người có nhu cầu ở thực, từ đó sẽ định hướng chu trình phát triển dự án, từ giai đoạn tìm kiếm, thu gom quỹ đất cho đến lúc định vị và triển khai dự án. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể cân nhắc mở rộng hợp tác với các đối tác vốn khác nhau để cùng đầu tư nhằm đa dạng và củng cố dòng tiền.