Những người được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Ảnh minh họa.

Pháp luật tôn trọng quyền của người lập di chúc trong việc định đoạt tài sản cho những người còn sống.

Người lập di chúc có thể lựa chọn bất cứ chủ thể nào đó để cho hưởng di sản theo di chúc: có thể cá nhân, có thể cơ quan tổ chức, nếu là cá nhân có thể là những người không thuộc hàng thừa kế của người chết.

Tuy nhiên, xét dưới góc độ pháp luật thì cá nhân phải có nghĩa vụ đối với một số đối tượng theo xác định theo pháp luật. Các chủ thể được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc bao gồm:

• Cha, mẹ của người để lại di sản: Cha, mẹ nói đây bao gồm cả cha, mẹ đẻ và cha, mẹ nuôi. Cha mẹ nuôi phải là cha mẹ nuôi hợp pháp, tuân thủ các quy định liên quan về cha, mẹ nuôi và con nuôi theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình.

• Vợ, chồng của người để lại di sản. Vợ, chồng phải là vợ, chồng hợp pháp, tuân thủ quy định liên quan của pháp luật hôn nhân – gia đình

• Con chưa thành niên, con đã thành niên mà không có khả năng lao động để tự nuôi sống mình. Các con không phân biệt con đẻ, con nuôi, con trong giá thú, con ngoài giá thú đều thuộc diện thừa kế bắt buộc nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Con chưa thành niên. Thời điểm xác định con chưa đủ tuổi thành niên là thời điểm mở thừa kế.

• Con đã thành niên phải là người không có khả năng lao động để tự nuôi sống mình, không phụ thuộc vào người này hoàn cảnh kinh tế như thế nào.

Người không có khả năng để tự nuôi sống mình có thể được hiểu là cá nhân đã thành niên vào thời điểm mở thừa kế, mắc các bệnh tâm thần hoặc bệnh khác dẫn đến mất khả năng nhận thức, không làm chủ hành vi của mình như bị bại liệt toàn thân, liệt cột sống, liệt đốt cổ, liệt hai chi trở lên, mù mắt, mất sức lao động từ 81% trở lên

Điều kiện để được hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Điều kiện chung để hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc: Cũng như những người thùa kế hợp pháp khác của người để lại di sản, người thuộc diện thừa kế bắt buộc phải tuân thủ các yêu cầu của một người thừa kế:

• Không từ chối hưởng di sản thừa kế theo Điều 620 Bộ luật Dân sự năm 2015

• Không bị mất quyền thừa kế di sản theo Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015

• Cá nhân còn sống vào thời điểm mở thừa kế

Điều kiện đặc thù để hưởng thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc: Người thuộc diện thừa kế bắt buộc không được hưởng di sản hoặc tuy được hưởng di sản nhưng giá trị của phần di sản thực tế nhỏ hơn 2/3 của một suất thừa kế theo pháp luật, nếu di sản thừa kế chia theo pháp luật.

• Để xác định 2/3 của suất thừa kế theo pháp luật chúng ta áp dụng công thức sau:

• Di sản: Tổng di sản sản sau khi trừ đi khoản chi dùng cho việc thờ cúng, các nghĩa vụ về di sản và các chi phí khác theo Điều 658 Bộ luật Dân sự năm 2015

• Suất thừa kế: Có nghĩa là tổng những người được chia di sản để tính một suất thừa kế. Suất thừa kế bao gồm những người thừa kế ở hàng thừa kế sau khi đã trừ đi người chối quyền hưởng di sản, người thừa kế không có quyền hưởng di sản

Các bước chia thừa kế cho những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Trong trường hợp người thuộc diện thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc bị người quá cố truất quyền hưởng di sản hoặc sử dụng di chúc định đoạt toàn bộ di sản cho những người khác hưởng, thì cần áp dụng Điều 644 Bộ luật Dân sự để bảo vệ quyền lợi cho những người này.

Khi tiến hành phân chia di sản thừa kế bắt buộc cần tiến hành các bước sau đây:

• Thực hiện di chúc: Xác định hiệu lực của di chúc và thực hiện đúng nội dung di chúc. Thứ tự ưu tiên chia thừa kế cho những người được di chúc chỉ định hưởng di sản theo đúng ý chí của người để lại di sản

• Chia thừa kế di sản còn lại: Phần di sản không định đoạt di chúc hoặc liên quan đến phần di chúc vô hiệu được chia theo pháp luật cho những người thừa kế theo pháp luật của người để lại di sản, nếu họ đủ điều kiện để hưởng thừa kế di sản

• Xác định giá trị 2/3 một suất thừa kế

• Xác định những người thuộc diện thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc: Đối chiếu kết quả bước 3 và kết quả bước 4 với quy định Điều ta thấy:

• Nếu những người thuộc diện thừa kế bắt buộc thực tế không được hưởng di sản thì chia cho họ di sản thừa kế có giá trị bằng 2/3 suất thừa kế theo pháp luật

• Nếu thực tế họ đã hưởng di sản nhưng chưa đủ 2/3 giá trị của suất thừa kế pháp luật thì chia cho họ được hưởng đủ 2/3 một suất theo pháp luật.

Nếu phần di sản mà họ hưởng trên thực tế bằng hoặc lớn hơn giá trị hai phần ba một suất thừa kế theo pháp luật thì thôi không phải chia thừa kế bắt buộc

• Trích phần di sản thừa kế của những người thừa kế khác để bù cho những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc.

Phần di sản mà người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc còn thiếu sẽ được cắt giảm từ những người thừa kế khác, theo tỷ lệ tương ứng mà mỗi người thừa kế khác được hưởng.

Làm sao để sang tên ôtô khi chủ xe chết hoặc mất tích? Ôtô đứng tên bố hoặc mẹ, không may người đứng tên bị chết không để lại di chúc, nay vợ/chồng hoặc con cái muốn làm ...

Di chúc như thế nào là hợp pháp? Di chúc là hành vi pháp lý đơn phương của người có tài sản muốn để lại tài sản đó cho người khác sau khi ...

Những loại di chúc theo quy định mới Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng.