Vẫn còn tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Hồng | |
Lợi dụng nghỉ lễ 'cát tặc' lộng hành trên sông Mã |
Dù có biển cấm khai thác cát tại khu vực sạt lở, nhưng các tàu cát vẫn tiếp tục đâm vòi vào, mặc cho đất cát trôi xuống sông. Ảnh: Trang Anh |
Tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIV, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân trình bày báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri đã nhấn mạnh tình trạng “cát tặc”, phá rừng diễn ra nghiêm trọng và kéo dài khiến cử tri, người dân bức xúc.
Khai thác cát làm sạt lở bờ sông và sẽ còn tiếp tục gây sạt lở, báo chí phản ánh rất nhiều nhưng nhiều Chủ tịch tỉnh, thành phố chưa thực sự lên tiếng.
Trong kiến nghị, Đoàn Chủ tịch MTTQ Việt Nam đề nghị Chính phủ tổ chức đợt thanh tra, kiểm tra công tác quản lý nhà nước về khai thác cát, về bảo vệ rừng trên phạm vi cả nước; kiên quyết xử lý các vi phạm và báo cáo kết quả tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XIV.
"Đề nghị Chủ tịch tỉnh, thành phố phải có tuyên bố chung và chương trình hành động cụ thể đối với tình trạng khai thác cát trái phép, phá rừng trên địa bàn quản lý để Mặt trận, báo chí và nhân dân giám sát, coi đây là tiêu chí cụ thể để đánh giá việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 của mỗi người", báo cáo nêu rõ.
Khai thác cát trái phép tại Phú Thọ. |
Trước thực trạng, nạn “cát tặc”, phá rừng diễn ra nghiêm trọng và phức tạp, PGS, TS. Nguyễn Thế Chinh, Viện Trưởng Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT (Bộ TN&MT) cho rằng luật pháp của Việt Nam đã đầy đủ về cơ chế, chế tài.
Nhưng theo ông Chinh quan trọng nhất vẫn nằm ở cơ quan thực thi, địa phương, kiểm lâm…, đặc biệt là sự vào cuộc của chính quyền địa phương.
“Cơ chế quản lý về pháp luật Việt Nam tương đối đầy đủ. Tôi cho rằng, luật pháp hiện nay là đủ mạnh, với nhiều trường hợp tổ chức, cá nhân vi phạm còn bị khởi tố.
Tuy nhiên, việc khai thác khoáng sản, rừng đem lại lợi nhuận lớn nên cá nhân, tổ chức đã bất chấp khai thác. Nếu địa phương quản lý tốt, chắc chắn tình trạng phá rừng, “cát tặc” sẽ giảm mạnh”, vị Viện trưởng này khẳng định.
Đồng thời, PGS Nguyễn Thế Chinh cũng cho rằng, hiện nay trong vấn đề qui hoạch, đã có những qui hoạch cụ thể nhưng việc thực hiện qui hoạch lại chưa được làm tốt. Do đó, cần phải quản lý tốt ngay từ địa phương để giảm các thực trạng trên.
Rừng phòng hộ bị phá trắng để làm dự án kinh tế tại Phú Yên. |
Cùng quan điểm với PGS, TS. Nguyễn Thế Chinh, TS. Nguyễn Văn Phương, Trưởng Bộ môn Luật Môi Trường, Đại học Luật Hà Nội cho rằng luật pháp Việt Nam đủ sức răn đe, không nhất thiết phải tăng thêm.
Quan trọng hơn phải thực hiện kiểm tra giám sát, nỗ lực kiểm thanh tra, kiểm tra giám sát ngay tại đại phương.
“Chức năng nghĩa vụ quyền hạn, quyết định hiện hành nhìn chung đã bảo đảm được việc thực thi pháp luật. Quan trong hơn đó là những nỗ lực trong quá trình thực thi.
Bởi, với việc khai thác trái rừng, khoáng sản như cát, đá sỏi… trái phép đem lại lợi nhuận cao như hiện nay các tổ chức, cá nhân sẽ tìm cách để thực hiện việc khai thác trái phép, kể cả việc tìm mọi cách để làm sao chính quyền có thể nương tay hoặc làm ngơ.
Do đó, muốn giảm các tình trạng trên, chính quyền địa, cơ quan chuyên môn về lãnh vực môi trường, cơ quan kiểm lâm, thanh tra môi trường, cảnh sát môi trường… phải làm mạnh hơn”, TS. Nguyễn Văn Phương đề nghị.
Sạt lở ở Đồng bằng sông Cửu Long: Hơn 50% nguyên nhân là do khai thác cát
PGS TS Dương Hồng Sơn, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu cho rằng, hơn 50% nguyên ... |