Sốc: Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị giảm hơn 243 năm thu phí BOT

(Ảnh minh họa: Di Linh).

Kiến nghị giảm hơn 16 năm thu phí của 7 dự án BOT

Theo thông tin từ Kiểm toán Nhà nước, kết quả kiểm toán 8 dự án BOT trong năm 2018 cho thấy hầu hết các dự án thực hiện chỉ định Nhà đầu tư, chỉ định nhà thầu thi công; xác định sai, tăng TMĐT.

Đáng chú ý việc phê duyệt dự án có sử dụng vốn hỗ trợ từ nguồn TPCP không đúng nội dung được sử dụng theo Nghị quyết số 65/2013/QH13 ngày 15/11/2013 của Quốc hội.

Ngoài ra, 8 dự án BOT trên chưa qui định khung giá vé đối với dự án đầu tư của công trình giao thông; nghiệm thu, thanh toán sai...

"Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị giảm thời gian thu phí hoàn vốn của 7/8 dự án là 16,2 năm so với phương án tài chính ban đầu", Kiểm toán Nhà nước cho hay.

Được biết, năm 2017 trở về trước, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị giảm 227,4 năm của 67 dự án.

Cũng theo đơn vị này, kết quả kiểm toán 7 dự án BT cho thấy việc giao đất chỉ định cho nhà đầu tư là trái với quy định của Luật Đất đai.

Tạm tính tiền sử dụng đất để xác định giá trị đối ứng khi giao đất cho dự án BT tại thời điểm thực hiện dự án BT, đồng thời xác định giá đất theo phương pháp thặng dư cho phép tính chi phí dự phòng trong chi phí phát triển còn bất hợp lý, không sát hoặc phụ thuộc yếu tố chủ quan dẫn đến giá đất thấp, không sát giá thị trường làm thất thoát lớn tài sản, ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, theo Kiểm toàn Nhà nước, các dự án BT thực chất là sử dụng nguồn lực ngân sách nhà nước thuộc nhiệm vụ chi ngân sách của các cấp chính quyền nhưng không qui định phải là dự án cần thiết, thực sự cấp bách là chưa phù hợp với các quy định hiện hành.

Ngoài ra, hầu hết các dự án chỉ định thầu, làm giảm tính cạnh tranh; thiết kế dự toán không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt; các dự án BT thực hiện chủ yếu bằng vốn vay, làm tăng chi phí đầu tư dự án, tiềm ẩn nhiều rủi ro trong quá trình thực hiện.

"Đây là lỗ hổng lớn nhất làm thất thoát tài sản, ngân sách nhà nước", Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh.

Được biết, với các dự án BT trên, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lí tài chính 2.938 tỉ đồng, trong đó có dự án tỉ lệ xử lí tài chính lên đến 29% giá trị được kiểm toán.

Năm 2017 trở về trước, Kiểm toán Nhà nước cũng đã kiến nghị xử lí tài chính 4.515 tỉ đồng tại 30 dự án.

(Ảnh minh họa: Di Linh).

Dự án dùng vốn ODA gặp nhiều vấn đề

Đối với các dự án sử dụng vốn ODA, Kiểm toán Nhà nước cho biết hiệu quả sử dụng và vốn vay ưu đãi chưa tương xứng với nguồn lực đầu tư, chất lượng công trình chưa cao, công nghệ chưa thực sự tiên tiến; các định mức, đơn giá vật tư đặc thù quá cao, tổng mức đầu tư thay đổi nhiều lần, giải ngân chậm.

Ngoài ra, việc đàm phán, kí kết Hiệp định vay vốn gặp những ràng buộc bất lợi dẫn đến phải chỉ định thầu cho nhà thầu nước ngoài, sử dụng hàng hoá, dịch vụ có nguồn gốc từ bên cho vay, sử dụng tư vấn quốc tế với chi phí cao; đàm phán nhiều điều khoản bất lợi trong hợp đồng.

"Nhiều dự án điều chỉnh quy mô trái thẩm quyền, giá trị điều chỉnh lớn so với phê duyệt lần đầu; điều chỉnh dự án có các tiêu chí quan trọng quốc gia không đúng thẩm quyền, chưa đảm bảo qui định.

Kết quả kiểm toán 9 chương trình, 23 dự án, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 21.725 tỉ đồng", Kiểm toán Nhà nước cho hay.

Cũng theo đơn vị này, kết quả kiểm toán công tác quản lí, sử dụng đất trong năm 2018 cho thấy hệ thống chính sách, pháp luật về quản lí, sử dụng đất còn chưa đồng bộ, chậm được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện.

"Nhiều nội dung còn bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và là nguyên nhân gây nên nhận thức khác nhau dẫn đến vận dụng tạo ra sai phạm và cũng là kẽ hở để thất thoát trong quản lí, sử dụng đất, nhất là đất khu đô thị.

Bên cạnh đó, công tác quản lý và sử dụng đất có hạn chế, tiềm ẩn lớn lãng phí, thất thoát, tham nhũng như:

Điều chỉnh quy hoạch sai thẩm quyền; sử dụng đất chưa đúng mục đích được giao, thuê đất; hầu hết các khu đất doanh nghiệp đang sử dụng thuê đất khi chuyển mục đích sử dụng sang đất ở đô thị đều không thông qua đấu giá và giá trị quyền sử dụng đất định giá không sát giá thị trường gây nên thất thoát ngân sách nhà nước...", Kiểm toán Nhà nước cho hay.