SSI: Giá thuê tàu lao dốc, triển vọng nào cho ngành cảng vận tải biển

Giá thuê tàu lao dốc, giá cước vận tải giao ngay tiếp tục giảm

Trong báo cáo mới đây về cập nhật ngành cảng và vận tải biển CTCP Chứng khoán SSI (SSI) cho biết, tại thị trường quốc tế, giá thuê tàu với các cỡ tàu khác nhau giảm 30 - 50% trong một tháng và giảm 30 - 60% so với mức đỉnh hồi tháng 3.

SSI cho rằng, đây là hệ quả của nhu cầu yếu trong bối cảnh thị trường lo ngại nguồn cung tàu mới sẽ tham gia vào thị trường trong hai năm tới (làm tăng 28% tổng trọng tải hiện tại). 

Mặc dù giá thuê hiện tại vẫn cao hơn 3 - 4 lần so với hai năm trước, nhưng tốc độ giảm đã khiến thị trường ngạc nhiên và được dự báo có khả năng giảm sâu hơn trong ngắn hạn. 

Trong khi đó, giá cước vận tải giao ngay tiếp tục giảm khi chỉ số giá cước vận tải container (World Container Index) giảm 28% trong tháng qua, tương đương mức giảm 54% kể từ tháng 2.

Theo SSI, nhiều chuyên gia trong ngành đồng ý rằng mùa cao điểm vận tải biển thường thấy hàng năm có khả năng sẽ không xảy ra trong năm nay do hàng tồn kho của nhà bán lẻ ở mức cao và nhu cầu tiêu dùng suy yếu.

Đối với thị trường nội địa, SSI nhận thấy sản lượng hàng hóa thông qua cảng đã giảm dần trong những tháng gần đây. Tổng sản lượng container thông qua cảng tăng 17,5% so với cùng kỳ trong tháng 8 và tăng 2,2% trong 8 tháng đầu năm. 

Mặc dù tốc độ tăng trưởng so với cùng kỳ đã phục hồi kể từ tháng 8 do mức nền so sánh thấp của năm ngoái, nhưng sản lượng vận tải hàng tháng đang giảm dần. 

Theo SSI, sản lượng xuất khẩu sang thị trường quốc tế (như Mỹ và Châu Âu) tiếp tục giảm trong tháng 9 tại các cảng lớn như Cái Mép và Lạch Huyện. 

Trong khi đó, vận tải nội địa chịu ảnh hưởng bởi chính sách giãn cách xã hội tại Trung Quốc, đã giảm 2,6% so với cùng kỳ trong 8 tháng đầu năm nay. Do đó, giá cước vận tải nội địa đã giảm 5 - 10% trong quý III. 

Triển vọng phát triển ngành trong tương lai

SSI nhận định, khi nền kinh tế toàn cầu đang dần hướng tới một cuộc suy thoái, ngành vận tải biển cũng sẽ khó tránh khỏi tác động tiêu cực từ cuộc suy thoái này. Là một ngành điển hình vận động theo chu kỳ, ngành vận tải biển thường bùng nổ khi tăng trưởng nguồn cung chậm hơn so với tăng trưởng nhu cầu và suy thoái khi nguồn cung tàu mới gia nhập thị trường trong khi nhu cầu đột ngột giảm. 

Cùng với đó, độ biến động của chu kỳ ngành rất lớn bởi chu kỳ đầu tư dài lên đến hai năm để đóng một con tàu mới. Hơn nữa, sự phát triển của lĩnh vực vận tải container theo hướng sử dụng các tàu có kích cỡ lớn hơn và động cơ xanh sạch hơn đã khiến các hãng vận tải liên tục phải đầu tư vào các tàu mới. 

SSI cho biết, quy định mới của IMO về hạn chế phát thải khí carbon có hiệu lực kể từ năm 2023 sẽ yêu cầu các hãng vận tải giảm lượng khí thải bằng cách giảm tốc độ chạy tàu, nâng cấp tàu hoặc mua tín chỉ carbon. Quy định mới ước tính sẽ làm giảm 5 - 10% năng lực hoạt động của đội tàu. Tuy nhiên, tình trạng cung vượt cầu vẫn khó tránh khỏi nếu tất cả các đơn hàng được giao xong mà nhu cầu tiêu dùng vẫn chưa phục hồi. 

Đối mặt với nguy cơ cung vượt cầu trong hai năm tới, các hãng vận tải sẽ giới hạn nguồn cung để kiểm soát giá cước, điều này hiện dễ thực hiện hơn trước đây vì phần lớn năng lực vận tải toàn cầu do các hãng vận tải hàng đầu kiểm soát. Do đó, nhiều người tin rằng giá cước giao ngay sẽ tìm thấy điểm cân bằng cao hơn mức trước Covid và mang lại hy vọng hạ cánh mềm cho ngành vận tải biển.

Liên quan đến hoạt động của các doanh nghiệp trong ngành cảng và vận tải biển, đối với Công ty Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HAH), SSI dự đoán, năm nay lãi ròng của Hải An sẽ đạt 873 tỷ đồng (tăng 96% so với cùng kỳ năm 2021), sau đó giảm 12% xuống 768 tỷ đồng vào năm 2023 và giảm thêm 18% xuống 631 tỷ đồng vào năm 2024. 

Các hợp đồng thuê tàu của Hải An sẽ được gia hạn với giá thấp hơn dự kiến, do giá thuê tàu giảm nhanh trong thời gian gần đây. 

Về phía CTCP Gemadept (GMD), SSI ước tính lợi nhuận của doanh nghiệp này có thể tăng 49% đạt 1.202 tỷ đồng trong năm nay và tăng 7,6% đạt 1.294 tỷ đồng vào năm 2023. 

Về hoạt động của doanh nghiệp này tại cảng Hải Phòng, SSI ước tính tổng khối lượng hàng hóa qua các cảng của Gemadept tại Hải Phòng sẽ tăng 7% vào năm nay và sau đó giảm tốc xuống mức tăng 2% vào năm 2023.