Tết bình an đầu tiên của tử tù từng bị tuyên án oan suốt 11 năm

Chúng tôi về nhà ông Hàn Đức Long )xóm Yên Lý, xã Phúc Sơn, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang) đúng dịp cả nhà ông đang tất bật mua sắm, dọn dẹp nhà cửa để đón Tết. Tuy nhiên, mặc dù mệt mỏi nhưng trên môi họ luôn ngập tràn tiếng cười.

So với thời điểm được trả tự do (ngày 20/12/2016), hiện giờ sức khỏe của ông Long đã khá hơn rất nhiều, huyết áp không còn tăng cao nữa… nhưng những ám ảnh về những dịp đón Tết trong tù (11 năm 2 tháng 6 ngày) khiến tâm trạng của ông buồn – vui mông lung, lẫn lộn.

Ông Long chia sẻ với nhóm PV về 11 cái Tết trong trại giam (Ảnh: Nhật Anh)

Ôm bạn tù đón Tết trong tiếng khóc

Nỗi oan của ông Hàn Đức Long bắt nguồn từ đơn của bà Khuyến (70 tuổi) và con gái cùng tố cáo ông Long có hành vi hiếp dâm, dù không có ai làm chứng (trước đó 1 tháng, ông Long đánh con trai bà Khuyến). Tuy vậy ông Long vẫn bị Công an huyện Tân Yên bắt và sau đó nhận tội?! Khó hiểu là chỉ sau một ngày bị tạm giữ, ông Long đã phải “đầu thú” nhận tội hiếp dâm 2 mẹ con bà Khuyến, và mười ngày sau đó, ông Long lại “đầu thú” tiếp tội hiếp dâm và giết cháu Yến?

Việc thực nghiệm điều tra không khách quan, các lời khai của các nhân chứng mâu thuẫn nhưng các cơ quan tố tụng lại không quan tâm đến những tình tiết này.

Trong 11 năm bị oan ức, ông Long đã bốn lần bị tòa án tuyên tử hình mặc dù tại các phiên tòa, ông Long đều kêu oan và vợ ông là bà Nguyễn Thị Mai cũng nhiều năm đi kêu oan cho chồng.

Đến năm 2014, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã xét xử giám đốc thẩm lần hai, tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm lần hai và phúc thẩm lần hai đối với bị án Hàn Đức Long để yêu cầu điều tra làm rõ sáu vấn đề còn mâu thuẫn của vụ án. Kết quả điều tra lại và điều tra bổ sung không có thêm tình tiết nào mới. Cho đến thời điểm hiện tại, không đủ căn cứ để kết tội ông Hàn Đức Long nên cơ quan tố tụng phải trả tự do cho ông Long.

Bà Mai (vợ ông Long) nhớ lại hành trình kêu oan cho chồng (Ảnh: Nhật Anh)

Chia sẻ với chúng tôi, ông Long nhớ lại, suốt 11 năm ngồi tù ông có đến 7 lần bị cùm chân ăn Tết: “Tết trong tù thì nhà nước cũng đãi ngộ rất tốt, các tù nhân đều có chế độ, cũng có bánh chưng, có thịt, có giò… nhưng tâm trạng của tôi suốt 11 năm 2 tháng 6 ngày ngồi tù là oan ức. Mỗi khi Tết đến, là tôi ăn một miếng cũng không ngon, tôi nghĩ đến vợ con tôi ở nhà bị đe dọa, mà cho đến cả hôm nay bản thân tôi và gia đình vẫn bị đe dọa. Đêm hôm còn có người dậm dịch ở đằng sau nhà”.

Gạt dòng nước mắt, ông Long thở dài tâm sự tiếp: “Tết trong tù là những cái Tết tôi không thể nào quên được. Trong một lần đón Tết, tôi với một bạn tù là người dân tộc Mông ở chung một buồng, lúc đó có một chiếc bánh chưng, một đĩa dò, cả hai cắt ra làm hai phần vừa ăn vừa khóc rồi ôm nhau, động viên trong phòng giam lạnh ngắt. Đêm đó tôi không thể nào ngủ được vì nhớ về vợ, con. Không biết ở nhà đón Tết như thế nào. Nghĩ lại tôi thấy thật buồn”.

Tiếp lời chồng, bà Nguyễn Thị Mai (vợ ông Long) cho biết, từ ngày ông Long bị bắt thì gia đình không có Tết. Cả năm bà phải đi làm thuê kiếm tiền để có chi phí đi lên Hà Nội kêu oan cho chồng. Cả năm quần quật với công việc, rảnh ra được chút thời gian nào lại đi kêu oan lấy đâu thời gian mà ăn Tết. Tết cả nhà cũng chỉ về ngồi ăn với nhau bữa cơm, nhìn gia đình hàng xóm đông vui, cả nhà lại càng thêm tủi.

Ông Long nhìn mảnh vườn mà chạnh lòng vì không còn đủ sức khỏe để cải tạo lại (Ảnh: Nhật Anh)

Ước nguyện năm mới

Bà Mai nói, buồn tủi – nhục nhã suốt 11 năm qua gia đình đã chịu đựng quá khổ sở rồi, giờ chồng bà được trả tự do, năm nay, gia đình sẽ đón một cái tết thật đầm ấm, đông đủ con cái họ hàng.

“Bà bảo, làm Tết đầm ấm thôi chứ không phải Tết to, vì bằng ấy năm, gia đình vay mượn đi kêu oan đã cạn kiệt tiền của, giờ số nợ cũng lên đến cả tỷ đồng. Có gì thì ăn nấy, nhà cũng nuôi được đàn gà với con lợn, các con các cháu về thì thịt ra mà ăn thôi” – bà Mai chia sẻ.

Còn ông Long, sau ngần ấy năm đón Tết trong tù, những ám ảnh của cái Tết sau song sắt, chân bị cùm,… nghĩ lại vẫn khiến ông lạnh sống lưng. Ngồi trước hiên nhà, nhìn ra khoảng sân hút điếu thuốc ông bảo, tới đây khi sức khỏe tốt lên, tôi phải làm lại mảnh vườn, làm lại cái sân, nhìn nó sơ xác quá.

Sau đó ông ngồi hút thuốc ước muốn sang năm mới được xin lỗi công khai (Ảnh: Nhật Anh)

Nói về nguyện vọng trong năm mới, ông Long thở dài, trước kia tôi còn minh mẫn, còn sức khỏe để có nhiều ước mơ, để thực hiện nó. Nhưng sau hơn 11 năm ngồi tù oan, giờ tôi yếu lắm rồi, muốn làm gì cũng chẳng còn sức lực. Tôi chỉ có ước nguyện duy nhất là cơ quan chức năng, chính quyền sớm tổ chức buổi xin lỗi công khai đối với tôi và sớm thực hiện công tác đền bù oan sai cho gia đình.

“Tôi là người đầu tiên trên thế giới 4 lần bị tuyên án tử hình, cả thế giới chắc không ai như tôi. Sau lần thứ 4 bị tuyên án, đối diện với việc bị tiêm thuốc độc nhưng tôi vẫn có niềm tin tôi sẽ được trả tự do, tôi không có tội không bao giờ tôi chết, vì niềm tin của tôi là niềm tin vào pháp luật và sự công bằng, pháp luật không bao giờ giết người vô tội.

Tôi bị oan vì những người thi hành công vụ cố tình làm sai, cố tình bỏ lọt tội phạm. Ước nguyện trong năm mới tôi chỉ mong cơ quan chức năng sớm tổ chức xin lỗi để gia đình tôi được ngẩng mặt với mọi người trong làng, để không còn điều tiếng dị nghị, nghi ngờ nữa. gia đình tôi đã mệt mỏi, kiệt sức lắm rồi” – ông Long chia sẻ.

Ông Soạn (ông nội cháu Yến) đều là nhân chứng trong tất cả các phiên xử tử tù Hàn Đức Long (Ảnh: Nhật Anh)

Có mặt tại gia đình ông Long để hỏi thăm sức khỏe trước thềm năm mới, ông Đỗ Danh Soạn (người thôn Yên Lý, ông của cháu Yến, nạn nhân trong vụ án) cho biết, hôm xảy ra vụ việc, tôi là nhân chứng gặp anh Long tại khung giờ xảy ra vụ án khi trên đường ra chỗ xát gạo. Vì thế, dù tôi là ông của cháu Yến, là người nhà của bị hại nhưng tôi biết anh Long không phải là thủ phạm nên trong tất cả các phiên tòa tôi đều đứng ra làm nhân chứng về việc anh Long có bằng chứng ngoại phạm.

Ông Soạn chia sẻ, sự việc cũng đã qua rồi, anh Long cũng đã được trả tự do, chỉ còn chờ cơ quan chức năng xin lỗi công khai. Tết nhất đến, ông cũng sang chia sẻ với gia đình và mong ông Long khỏe mạnh, có cái Tết đầm ấm bên gia đình sau nhiều năm ngồi tù.