Thủ tướng yêu cầu làm rõ cơ sở pháp lý về cơ chế đặc thù cho bồi thường, thu hồi đất, tái định cư tại TP HCM

Cụ thể trước đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường và ý kiến của Bộ Tư pháp, Tài chính, Xây dựng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu tiếp thu các ý kiến góp ý của các Bộ (nêu trên) để có phương án phù hợp cho từng đề xuất của UBND TP.HCM.

Đối với từng phương án, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần xác định rõ về cơ sở pháp lý, cơ quan có thẩm quyền giải quyết các nội dung liên quan để đảm bảo các phương án phù hợp với các quy định pháp luật hiện hành, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả kịp thời trước ngày 20/8/2019.

Hồi tháng 4/2019, UBND TP HCM kiến nghị Bộ TN-MT đề nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho TP.HCM chủ động ban hành hệ số điều chỉnh giá đất tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hàng năm để làm cơ sở lấy ý kiến người dân về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và ban hành quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho những hộ đồng thuận (theo quy định Khoản 2, Điều 67 Luật Đất đai 2013). Dù vậy, TP.HCM vẫn khảo sát, điều tra về giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi đất để tính bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho những trường hợp chưa đồng thuận (theo quy định tại Khoản 2 Điều 74 Luật Đất đai 2013).

Theo UBND TP.HCM, để rút ngắn thời gian thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư và bàn giao mặt bằng các dự án có thu hồi đất trên địa bàn, có thể xác định 3 khung thời gian trong công tác này.

Thứ nhất: Tối đa là 240 ngày kể từ ngày ban hành thông báo thu hồi đất để hoàn thành việc ban hành 5 loại quyết định trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Thứ 2: Tối đa là 30 ngày kể từ ngày ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để hoàn thành chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Thứ 3: Tối đa là hoàn thành việc thu hồi đất và bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án: nếu 100% người dân đồng thuận chấp hành bàn giao mặt bằng thì sớm nhất là 30 ngày kể từ ngày hoàn thành việc chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người bị thu hồi đất. Nếu có dưới 5 trường hợp phải áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi đất thì sớm nhất là 60 ngày và chậm nhất là 120 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người bị thu hồi đất hoặc gửi tiền vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước. Nếu có trên 5 trường hợp phải áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi đất thì sớm nhất là 120 ngày và chậm nhất là 180 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người bị thu hồi đất hoặc gửi tiền vào tài khoản tạm giữ tại Kho bạc Nhà nước.

4,5 năm thu hồi được 260/7.197ha đất cần thu hồi 

Từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành (ngày 1/7/2014) đến hết năm 2018, trên địa bàn TP.HCM có 972 dự án cần thu hồi đất với diện tích đất thu hồi 7.197ha.

Trong đó đã triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 150 dự án với diện tích thu hồi 260ha; còn lại 822 dự án với diện tích thu hồi 6.937ha chưa triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Nhu cầu thực hiện các dự án cần thu hồi đất đến hết năm 2020 là 2.275 dự án, diện tích thu hồi 15.474ha.