Theo quy định tại Điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi năm 2012: “Thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân gồm các loại thu nhập sau đây, trừ thu nhập được miễn thuế quy định tại Điều 4 của Luật này:
2. Thu nhập từ tiền lương, tiền công, bao gồm:
a) Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công;
b) Các khoản phụ cấp, trợ cấp...
c) Tiền thù lao dưới các hình thức;
d) Tiền nhận được từ tham gia hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị, ban kiểm soát, hội đồng quản lý và các tổ chức;
đ) Các khoản lợi ích khác mà đối tượng nộp thuế nhận được bằng tiền hoặc không bằng tiền;
e) Tiền thưởng...”.
Như vậy, việc phải nộp thuế trên số tiền thưởng tết được nhận là phù hợp với quy định của pháp luật vì đây là phát sinh thu nhập cho người lao động. Về nguyên tắc khi phát sinh thu nhập, cá nhân sẽ phải chịu thuế thu nhập cá nhân đối với nhà nước (trừ một số trường hợp được miễn theo quy định của pháp luật).
Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân và các văn bản hướng dẫn thi hành, thưởng tết không phải là trường hợp được miễn thuế thu nhập cá nhân (nếu mức thưởng tết đủ điều kiện để đóng thuế thu nhập cá nhân).
Ảnh minh họa. |
Về mức thưởng tết phải chịu thuế thu nhập cá nhân
Theo quy định tại khoản 1 Điều 19 Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi bổ sung năm 2012 về giảm trừ gia cảnh: “Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công của đối tượng nộp thuế là cá nhân cư trú. Giảm trừ gia cảnh gồm hai phần sau đây:
a) Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 9 triệu đồng/tháng (108 triệu đồng/năm).
b) Mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng.
Mặt khác, theo Nghị định số 65/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân; Nghị định 12/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều tại các Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về thuế… và Điều 9 Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân, khoản 6 Điều 25 Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015, trường hợp cá nhân vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công thì tính giảm trừ gia cảnh một lần vào tổng thu nhập từ tiền lương, tiền công.
Theo luật, cách tính thuế với thưởng Tết này được dựa trên biểu luỹ tiến từng phần, tức là mỗi bậc thu nhập có một thuế suất tương ứng, cụ thể như sau:
Bậc | Thu nhập tính thuế/tháng | Thuế suất (%) |
1 | Đến 5 | 5% |
2 | Trên 5 đến 10 | 10% |
3 | Trên 10 đến 18 | 15% |
4 | Trên 18 đến 32 | 20% |
5 | Trên 32 đến 52 | 25% |
6 | Trên 52 đến 80 | 30% |
7 | Trên 80 | 35% |
Đơn vị tính: triệu đồng
Để đơn giản, bạn có thể tham khảo cách tính rút gọn thuế thu nhập phải nộp trên số tiền thưởng Tết như sau (A là số tiền thưởng trước thuế):
Bậc | Thưởng Tết (triệu) | Số thuế phải nộp |
1 | Đến 5 | 5% * A |
2 | Trên 5 đến 10 | 10% * A - 0,25 |
3 | Trên 10 đến 18 | 15% * A - 0,75 |
4 | Trên 18 đến 32 | 20% * A - 1,65 |
5 | Trên 32 đến 52 | 25% * A - 3,25 |
6 | Trên 52 đến 80 | 30% * A - 5,85 |
7 | Trên 80 | 35% * A - 9,85 |
Đơn vị tính: triệu đồng
Như vậy, với số tiền thưởng Tết lần lượt từ 10 đến 500 triệu đồng, số thuế phải nộp sẽ như sau:
Thưởng Tết trước thuế | Thuế phải nộp |
10 | 0,75 |
50 | 9,25 |
100 | 25,15 |
200 | 60,15 |
300 | 95,15 |
500 | 165,15 |
Đơn vị tính: triệu đồng
Trên thực tế, tại một số công ty, khi nhận tiền thưởng Tết và thông báo chi tiết của kế toán hoặc nhân sự, người lao động sẽ thấy số thuế bị trừ ít hơn các mức nêu trên. Ví dụ với thưởng Tết 100 triệu đồng, thay vì bị trừ thẳng 25,15 triệu đồng thuế, người lao động có thể chỉ bị trừ ngay gần 7 triệu đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là mức thuế thu nhập (tạm tính) được phân bổ để trừ theo tháng chứ không có nghĩa bạn chỉ phải nộp vào ngân sách 7 triệu đồng cho số thưởng 100 triệu.
Để tính chính xác, người nộp thuế phải chờ khi quyết toán vào năm sau, bởi thông thường, thưởng Tết 2016 sẽ được nhận vào tháng 1/2017 và được xác định là thu nhập tính thuế của 2017. Đây cũng là lý do khi nhận thưởng Tết của năm sau, nhiều người bị truy thu tới hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng do khoản thuế thu nhập từ thưởng Tết chưa được tính toán đủ.
Ngoài ra, thu nhập tính thuế trong năm cũng đã được loại trừ các khoản như giảm trừ gia cảnh, đóng bảo hiểm bắt buộc, đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học (nếu có)...
Độc giả có vướng mắc về pháp lý xin gửi yêu cầu hoặc đề nghị tư vấn qua Email: thuandx@vietnammoi.vn hoặc xuanthuandong@gmail.com Ngoài ra độc giả tham khảo kiến thức luật tại: vietnammoi.vn Lưu ý: Những tư vấn theo đề nghị của người gửi câu hỏi qua Email, nội dung trả lời có giá trị tham khảo, phổ biến kiến thức, không dùng làm tài liệu tố tụng. |
Luật gia Đồng Xuân Thuận