Ngày 8/5, Đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) TP HCM đã có buổi khảo sát tình hình thi hành Luật Đất đai 2013 trên địa bàn TP, giai đoạn từ 1/7/2014 đến 31/12/2019.
Một trong những vướng mắc của Luật Đất đai ảnh hưởng rất lớn đến quá trình triển khai xây dựng các dự án là vấn đề bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất. Đây cũng là khâu khó nhất, kéo dài nhất trong quá trình thực hiện một dự án.
Theo báo cáo của Sở TN&MT, trên địa bàn TP hiện có 441 dự án thu hồi đất. Trong đó, dự án đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước là 417 dự án, 24 dự án còn lại do tổ chức sử dụng đất ứng vốn để chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trong số này, hiện mới chỉ có 107 dự án hoàn thành bàn giao mặt bằng, 310 dự án đang triển khai và 24 dự án chậm triển khai và quá hạn theo luật định.
Về việc tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, trước khi có Luật Đất đai 2013, TP đã chuẩn bị được quĩ nhà tái định cư hơn 31.000 căn hộ và nền đất để bố trí cho người dân có nhà, đất bị thu hồi. Cụ thể như chương trình 12.500 căn tái định cư thuộc khu đô thị mới Thủ Thiêm (quận 2), khu tái định cư Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh) cùng với quĩ nhà, đất trên địa bàn 24 quận, huyện.
Sau khi có Luật Đất đai đến nay, TP đã đầu tư xây dựng và mua lại 15 dự án nhà ở phục vụ tái định cư với quy mô gần 10.000 căn hộ và nền đất.
Theo Sở TN&MT, hiện nay khâu bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất gặp nhiều vướng mắc. Cụ thể, đối với các dự án đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước ngày Luật Đất đai 2013 có hiệu lực thì không áp dụng theo quy định của Luật Đất đai 2013 nên rất khó vận động người dân đồng thuận.
Một khó khăn khác là chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thường xuyên thay đổi, bổ sung theo hướng có lợi cho người dân nhưng không áp dụng cho các dự án trước đó nên phải kiên trì giải thích, vận động người dân.
Ngoài ra, theo quy định hiện hành, việc phê duyệt quyết định thu hồi đất, phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày, theo Sở TN&MT tổng hợp từ quá trình tổ chức thực hiện tại quận, huyện, là không khả thi…
Bà Văn Thị Bạch Tuyết, Trưởng đoàn ĐBQH TP HCM, cho biết sẽ ghi nhận những vướng mắc liên quan đến bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, cũng như những vướng mắc, chồng chéo giữa quy định pháp luật của Luật Đất đai và các luật khác để đưa vào chương trình sửa đổi Luật Đất đai sắp tới.