Virus corona có thể lây qua đường mắt và hi vọng mới trong điều trị bệnh nhân bị tái nhiễm

Loài linh trưởng được phát hiện đã tạo ra kháng thể sau khi bị nhiễm Covid-19 - một khám phá cho thấy hệ thống miễn dịch sẽ chống lại căn bệnh này. Các nhà khoa học đã rất bối rối trước những trường hợp bệnh nhân dường như bị tái nhiễm căn bệnh này, nhưng nghiên cứu này cho thấy có thể không đúng là như vậy.

Các nhà khoa học tiến hành gây nhiễm Covid-19 cho những con khỉ, đã phát hiện ra rằng những con hồi phục đã phát triển khả năng miễn dịch hiệu quả khỏi căn bệnh này - một phát hiện quan trọng trong cuộc chạy đua phát triển vắc-xin. 

Nhưng các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những con vật này có thể bị nhiễm bệnh qua mắt, điều đó có nghĩa là đeo khẩu trang có thể không đủ để bảo vệ con người khỏi căn bệnh này. 

Các nhà khoa học trên khắp thế giới đang chạy đua để phát triển vắc-xin và các thử nghiệm lâm sàng đầu tiên có thể được tổ chức tại Trung Quốc và Mỹ trong vòng một tháng tới. 

Tỉ lệ tái nhiễm dao động từ 0,1% đến 1% trên toàn quốc, theo báo cáo Truyền thông nhà nước của Trung Quốc. Tuy nhiên, tại một số tỉnh như Quảng Đông, có tới 14% bệnh nhân được xuất viện đã phải quay lại bệnh viện vì kết quả xét nghiệm dương tính. Nếu những bệnh nhân này bị tái nhiễm bởi cùng một loại virus, thì vắc-xin có thể sẽ không hiệu quả. Nhưng thí nghiệm trên khỉ được thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu của Học viện Y học Trung Quốc có thể giúp xua tan nỗi lo đó.

Khỉ nhiễm Covid-19 tự tạo miễn dịch

Chi tiết về thí nghiệm đã được cung cấp vào thứ Bảy tuần trước. Giáo sư Qin Chuan đã báo cáo rằng nhóm nghiên cứu của ông đã gây nhiễm bốn con khỉ Rezut với chủng Covid-19 và các con vật này bắt đầu có biểu hiện bị bệnh ba ngày sau đó. Chúng bị sốt, khó thở, chán ăn và sụt cân. Vào ngày thứ bảy của thí nghiệm, vi-rút đã lây lan khắp cơ thể từ mũi đến bàng quang với những tổn thương rõ ràng ở các mô phổi của một cá thể khỉ.

Tuy nhiên, những con khỉ còn lại cho thấy sự hồi phục dần dần và cuối cùng ngừng biểu hiện các triệu chứng. Khoảng một tháng sau, sau khi xét nghiệm trả lại kết quả âm tính và kết quả chụp X-quang cho thấy các cơ quan nội tạng của chúng đã hồi phục hoàn toàn, hai con khỉ này lại bị cho lây nhiễm virus corona qua miệng. 

Các nhà khoa học đã ghi nhận sự gia tăng nhiệt độ cơ thể, nhưng mọi thứ khác dường như vẫn bình thường. Khoảng hai tuần sau đó và các nhà nghiên cứu không còn tìm thấy dấu vết của virus trong cơ thể chúng. Trong khi đó, nồng độ kháng thể rất cao đã được phát hiện sau tuần thứ hai, cho thấy hệ thống miễn dịch đã sẵn sàng để chống lại căn bệnh này. 

Giáo sư Qin cho biết kết quả sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá sự phát triển vắc-xin. Các nhà nghiên cứu lập luận rằng xét nghiệm dương tính trên một số bệnh nhân đã hồi phục có thể là do một số nguyên nhân khác thay vì bệnh nhân bị tái nhiễm. Điều này có thể được qui cho kết quả xét nghiệm bị sai sót hoặc bệnh nhân đã đáp ứng các tiêu chí cho việc xuất viện mặc dù chưa hồi phục hoàn toàn.

Giáo sư Chung Nam Sơn, chuyên gia hàng đầu của Trung Quốc, cho biết tại Quảng Châu tuần rằng đã nhận thấy cơ thể các bệnh nhân đã hồi phục có mức kháng thể cao, và cho rằng những bệnh nhân này khó bị lây virus lại.

"Câu hỏi hiện nay mà mọi người quan tâm là liệu những người tiếp xúc gần gũi và các thành viên gia đình có thể bị nhiễm bệnh bởi những trường hợp cho kết quả xét nghiệm dương tính trở lại. Cho đến nay tôi chưa thấy bằng chứng nào", ông Chung nói.

Tuy nhiên, chính phủ đã có biện pháp phòng ngừa. Từ ngày 5 tháng 3, tất cả bệnh nhân xuất viện cần phải ở trong một cơ sở kiểm dịch thêm hai tuần nữa. 

Một bác sĩ, làm việc tại một bệnh viện công ở Bắc Kinh chăm sóc cho các bệnh nhân Covid-19, cho biết thí nghiệm này cung cấp thông tin có giá trị vì khỉ rất gần với con người về mặt di truyền học, nhưng những gì xảy ra trên khỉ không phải lúc nào cũng đúng trên người. 

Bác sĩ cũng nói rằng một trường hợp gần đây ở Nhật Bản đã gây ra một số lo ngại trong giới y tế, sau khi cơ quan y tế báo cáo rằng một bệnh nhân 70 tuổi đã hồi phục được nhập viện một lần nữa vì phát triển các triệu chứng Covid-19 như sốt và khó thở.

Đeo khẩu trang không hoàn toàn bảo vệ được con người khi Covid-19 có thể lây nhiễm qua đường mắt

Trong một thí nghiệm khác, giáo sư Qin và đồng nghiệp cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy mọi người có thể bị nhiễm bệnh qua mắt. Wang Guangfa, một chuyên gia y tế cao cấp từ Bắc Kinh, đã bị nhiễm bệnh sau chuyến đi đến Vũ Hán để nghiên cứu bệnh dịch, mặc dù đã đeo khẩu trang và các thiết bị bảo vệ khác. Ông Wang nghi ngờ rằng virus xâm nhập vào cơ thể mình qua mắt khi anh ta lau mồ hôi trên trán, nhưng chưa có bằng chứng nào chứng minh cho giả thuyết này. Sau đó, ông Wang đã hồi phục tại nhà ở Bắc Kinh với các triệu chứng tương đối nhẹ. 

Để xác minh giả thuyết này, giáo sư Qin và đồng nghiệp đã nhỏ một dung dịch chứa virut vào hai mắt khỉ. Các nhà nghiên cứu đã ngạc nhiên khi không tìm thấy virus trên bề mặt mắt của những con khỉ này vào ngày hôm sau. Nhưng vài ngày sau, cả hai con vật đều cho kết quả dương tính.

Các nghiên cứu sâu hơn cho thấy rằng chủng virus có thể đã rơi vào kết mạc, lớp màng niêm mạc che phủ phần lòng trắng của nhãn cầu và phía trong của mi mắt, sau đó đi theo tuyến lệ rồi vào phần trên của cổ họng. 

Dựa vào đó, nhóm nghiên cứu cho rằng mọi người nên nhận thức tốt hơn về việc bảo vệ mắt. Và việc truyền bệnh có thể được giảm bằng cách rửa tay thường xuyên và đeo kính bảo vệ khi tiếp xúc gần với bệnh nhân hoặc ở những nơi đông người, đặc biệt là đối với các y bác sĩ.