Theo Dự thảo Luật Giao thông đường bộ (GTĐB) sửa đổi, mô tô, xe gắn máy nằm trong nhóm phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Điểm mới của dự thảo là bổ sung qui định kiểm tra định kì khí thải đối với xe máy tham gia giao thông nhằm giảm lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường.
Cụ thể, mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông phải được kiểm tra định kì về phát thải khí thải. Việc tổ chức kiểm định, kiểm tra định kì khí thải xe mô tô, xe gắn máy do cơ quan đăng kiểm thực hiện. Bộ trưởng Bộ GTVT qui định về trình tự, thủ tục, nội dung kiểm định, kiểm tra định kì về khí thải xe mô tô, xe gắn máy.
Liên quan đến việc áp dụng quy định này trong thực tế, Vụ Môi trường (Bộ GTVT) cho biết, đề án đã tính toán kĩ biện pháp triển khai, thông qua các đại lí ủy quyền, trạm bảo dưỡng, bảo trì được xã hội hóa hoàn toàn có thể đáp ứng. Việc thí điểm kiểm soát xe máy tại TP HCM qua các cơ sở bảo dưỡng, bảo trì xe máy hiện đang được người dân hưởng ứng.
Căn cứ tiêu chuẩn khí thải đối với xe đang lưu hành và định kì bảo dưỡng, người dân phải đi kiểm tra khí thải phương tiện. Việc kiểm tra, xử phạt chủ phương tiện đang được nghiên cứu kết hợp xử phạt đối với hành vi khác. Tuy nhiên, để xử phạt được phải đưa vào Luật và Nghị định.
Bộ GTVT cho biết, Bộ đã kiến nghị Thủ tướng lộ trình triển khai, nhưng Luật GTĐB năm 2008 chưa qui định nên lần này cần thiết đưa vào dự thảo Luật và có lộ trình cụ thể để kiểm soát khí thải đối với xe máy.
Khi Luật ban hành sẽ quy định cụ thể cách triển khai tại nghị định. Trong đó, sẽ phân loại cụ thể loại phương tiện, số xe máy mới chiếm không nhiều, còn lại đa số là xe cũ, thậm chí có xe sản xuất cách đây vài chục năm nên khó đảm bảo khí thải.
Trước đó, năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án kiểm soát khí thải xe máy do Bộ GTVT trình với mục tiêu tới năm 2015 kiểm định đạt tiêu chuẩn khí thải 80 - 90% xe máy ở Hà Nội, TP HCM và mở rộng cho 60% xe máy tại các thành phố loại 1, 2. Tuy nhiên, do chưa có qui định trong Luật nên khó triển khai. Đến năm 2016, Chính phủ tiếp tục yêu cầu rà soát và Bộ GTVT đã kiến nghị cần có hành lang pháp lí qui định trong Luật.