'Xới tung' rừng để tìm đá quý

Những khu rừng không yên ả

Phóng viên đã có dịp mục sở thị khu vực rừng nằm trên địa bàn xã Xuân Lẹ, huyện Thường Xuân. Ngay từ bìa rừng dẫn vào con suối, không khó để có thể bắt gặp những thân gỗ tròn, gỗ xẻ với nhiều kích thước nằm lộ thiên trên bề mặt cũng như bị che phủ bởi cỏ cây, nhìn thoáng qua rất khó nhận biết.

Những cây gỗ bị đốn hạ đã được vận chuyển đi chỉ còn lại gốc.

Những lối mòn, rãnh sâu để phục vụ cho việc vận chuyển gỗ đến điểm tập kết được mở ra từ lâu. Rải rác trong rừng, xuất hiện một số điểm khai thác gỗ của các đối tượng lâm tặc. Đây là thủ đoạn khai thác tinh vi của các đối tượng nhằm che mắt lực lượng chức năng.

Ghi nhận thực tế, tình trạng khai thác gỗ cũ có, mới có, thậm chí có những cây gỗ bị khai thác từ lâu đã xuất hiện dấu hiệu mục nát. Có những thân gỗ kích thước một vòng tay người ôm không xuể, dài cả chục mét đã bị đốn hạ nằm chỏng chơ giữa rừng.

Có những cây còn nằm lại trong rừng.

Không chỉ xảy ra hiện tượng khai thác gỗ trái phép mà tại khu vực rừng thuộc xã Xuân Lẹ còn diễn ra tình trạng khai thác đá xanh. Việc người dân vào rừng mong tìm cơ hội đổi đời đã khiến cho tình hình an ninh rừng có những thời điểm rất phức tạp.

Để ngăn chặn tình trạng rừng bị “đục khoét”, UBND huyện Thường Xuân cũng như chính quyền địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các ngành chức năng tổ chức nhiều đợt kiểm tra, truy quét. Tuy nhiên, tình hình chỉ tạm lắng xuống một thời gian rồi đâu lại vào đấy.

Tại thời điểm mục sở thị, chúng tôi bắt gặp một nhóm người cả nam và nữ đang tiến hành đào bới ở khu vực đồi, thuộc thôn Liên Sơn. Trước mắt chúng tôi là một khung cảnh "tan hoang", với nhiều vết cày xới đất, bên cạnh những cây rừng bị bật gốc nằm ngổn ngang...

Những người vào rừng đi khai thác đá xanh.

Tiếp chuyện chúng tôi, một phu đá trong nhóm tâm sự: Đây là nghề may rủi, có những thời điểm đào bới cả tháng trời chẳng được gì, nhưng nếu may mắn, chỉ cần đào được đá xanh quý hiếm thì có cơ hội đổi đời.

Thường thì mỗi nhóm phu đá có từ 4 - 6 thành viên, đa phần là anh em, họ hàng. Họ cùng vào rừng, dựng lều lán để khai thác đá. Thông thường, những người đi khai thác đá xanh đào từ trên mặt đất xuống theo hình xoắn ốc, với độ sâu từ 3-7m. Để đào những hốc khai thác đá thì các đối tượng phải chặt hạ cây rừng mọc trên mặt đất, tại những khu vực được cho là có đá xanh.

Chính quyền, ngành chức năng không hay biết?

Có những thời điểm, người dân từ khắp nơi kéo về khu vực rừng thuộc xã Xuân Lẹ, huyện Thường Xuân để mong kiếm tìm cơ hội đổi đời. Cũng bởi thế, dưới những tán cây rừng nơi đây đã bị đào xới nham nhở. Tuy nhiên, không phải ai đến đây cũng đều gặp được may mắn. Thậm chí, đã có nhiều người phải bỏ mạng giữa rừng cũng chỉ vì vào rừng đi đào đá xanh.

Cảnh tan hoang trong rừng Xuân Lẹ, Thường Xuân.

Nhiều người vẫn chưa thể quên vụ sập hầm khi khai thác đá vào đầu năm 2015 khiến 3 phu đá ở xã Vạn Xuân, huyện Thường Xuân phải bỏ mạng. Thống kê của chính quyền địa phương cho thấy, từ trước đến nay đã có 7 người chết khi đi khai thác đá xanh tại khu vực rừng của xã Xuân Lẹ, huyện Thường Xuân.

Ông Hoàng Trọng Lưu, Chủ tịch UBND xã Xuân Lẹ cho biết, đầu năm 2017, địa phương đã thành lập một tổ chốt tiến hành kiểm tra, rà soát hàng ngày.

Hiện nay, trên địa bàn không có điểm nóng về rừng, tình trạng khai thác gỗ trái phép trước đây có xảy ra, đặc biệt là năm 2015. Sau khi giao đất, khoán rừng cho dân bảo vệ, đến nay tình hình đã được khắc phục triệt để. Tình trạng khai thác đá quý cơ bản đã chấm dứt từ năm 2014.

"Phu đá" đang đào khoét xuống đất.

Những hố đất như thế này trong rừng không hiếm.

Tuy nhiên, khi phóng viên thông tin hiện nay vẫn còn tình trạng khai thác gỗ và đào đá quý, ông Lưu mới thừa nhận: “Tất nhiên vẫn còn xảy ra, nhưng tình hình đã có nhiều chuyển biển”.

Cũng theo ghi nhận của Dân trí, tại thời điểm phóng viên làm việc với ông Lưu, trong khuôn viên trụ sở UBND xã Xuân Lẹ có hàng chục tấm gỗ xẻ vuông vắn được chồng lên nhau. Ông Lưu thừa nhận đây là số gỗ vô chủ do các đối tượng lâm tặc bỏ lại.

Ông Phạm Thăng Long, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm Thường Xuân cho biết, UBND huyện đang phối hợp và chỉ đạo các ngành chức năng kiểm tra việc khai thác đá xanh tại xã Xuân Lẹ. Cũng theo ông Long, Hạt kiểm lâm đã cử một Hạt phó chuyên trách "nằm vùng" tại địa phương.