Người dùng sử dụng Zalo trên máy tính. (Ảnh: THANH YẾN).
Theo yêu cầu của Thanh tra Sở Thông tin - truyền thông (TT-TT) TP HCM, các bên liên quan sẽ phải dừng cung cấp tên miền Zalo.vn và Zalo.me trước ngày 19/7.
Tối 19/7, tên miền Zalo.vn và Zalo.me đã không còn hoạt động, người dùng gõ 2 tên miền Zalo.vn và Zalo.me trên điện thoại sẽ bị dẫn đến kho ứng dụng (Google Play hoặc Apps Store) đề nghị tải ứng dụng Zalo về thiết bị. Còn với máy tính, truy cập tên miền Zalo.vn sẽ được chuyển sang tên miền Zalo.me, với lựa chọn tải ứng dụng về thiết bị hoặc sử dụng bản web.
Trao đổi với Tuổi Trẻ ngày 19/7, đại diện nhà đăng kí tên miền iNet (nơi Zalo đăng kí tên miền Zalo.vn), cho biết chưa nhận được văn bản yêu cầu chính thức nào từ Sở TT-TT TP HCM.
Trong khi đó, đại diện Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) - cơ quan quản lí tên miền quốc gia - cho biết đã nhận được công văn của Sở TT-TT TP HCM, đề nghị thu hồi hai tên miền Zalo.vn và Zalo.me, vì hai tên miền này đang cung cấp dịch vụ mạng xã hội nhưng không có giấy phép thiết lập mạng xã hội.
Việc quan trọng là xác định Zalo hiện tại đang hoạt động với tư cách là một mạng xã hội hay một ứng dụng OTT. Nếu là một mạng xã hội, việc cơ quan chức năng xử phạt Zalo do không có giấy phép như trên là đúng và thậm chí có thể ảnh hưởng đến hoạt động của toàn bộ hệ thống Zalo. Luật sư Vũ Quang Đức (Đoàn luật sư TP.HCM)
Tuy nhiên, do VNG đã thừa nhận vi phạm và cam kết sửa sai bằng việc làm thủ tục xin giấy phép mạng xã hội này, nên VNNIC sẽ chưa xử lí đề nghị của Sở TT-TT TP HCM.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, trình tự thu hồi các tên miền nêu trên sẽ được tiến hành khi các bên liên quan (nhà đăng kí tên miền Việt Nam và quốc tế, VNNIC) tiếp nhận yêu cầu xử lí từ cơ quan chức năng (Thanh tra Sở TT-TT TP HCM). Sau đó các bên liên quan nêu trên sẽ xử lí yêu cầu và thông báo lại với phía Zalo, đồng thời tiến hành thu hồi tên miền.
Theo số liệu từ Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và phương hướng nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2019 của Bộ TT-TT, Zalo hiện đang có 46,7 triệu tài khoản. Tuy nhiên, trong thông tin công bố vào tháng 8/2018, Zalo cho biết đã đạt cột mốc 100 triệu tài khoản tại Việt Nam.
Việc xác định liệu người dùng các dịch vụ của Zalo có bị ảnh hưởng hay không, hoặc có bao nhiêu người bị ảnh hưởng (nếu có) sẽ tùy thuộc vào việc xác định Zalo là ứng dụng OTT (như họ thường công bố trước giờ) hay là mạng xã hội (như cơ quan chức năng xác nhận).
Một chuyên gia trong lĩnh vực cho biết Zalo hiện tại như một nền tảng gồm rất nhiều ứng dụng và hoạt động như mô hình của một mạng xã hội. Tương tự như Facebook, Zalo cũng cho phép người dùng sử dụng các dịch vụ của mình thông qua việc truy cập từ trình hoặc từ ứng dụng cài đặt trực tiếp (cả trên máy tính và thiết bị di động).
"Việc truy cập qua trình duyệt web cần có tên miền nhưng truy cập qua ứng dụng không cần tên miền. Lượng người dùng các dịch vụ Zalo đại đa số là thông qua ứng dụng trên di động, lượng truy cập qua tên miền trên trình duyệt web không nhiều.
Do đó, xét về mặt lí thuyết, việc cơ quan chức năng thu hồi các tên miền Zalo nêu trên sẽ chỉ ảnh hưởng đến một lượng nhỏ người dùng truy cập qua web mà thôi, người dùng ứng dụng vẫn truy cập và sử dụng bình thường" - vị chuyên gia cho biết.
Ông Phan Thanh Giản - Giám đốc điều hành dịch vụ truyền hình Internet Clip TV - cho rằng: "Trong đơn xin giấy phép mạng xã hội có quy định bao gồm cả phần phân phối dịch vụ qua ứng dụng di động cũng nằm trong văn bản, nên app (ứng dụng) cũng bị ảnh hưởng. Như vậy, nếu xét Zalo là mạng xã hội thì hàng chục triệu người dùng các dịch vụ khác nhau của Zalo chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng".
Mạng xã hội, tên miền, ứng dụng OTT là gì?
- Mạng xã hội: Là hệ thống thông tin cung cấp cho cộng đồng người sử dụng mạng các dịch vụ lưu trữ, cung cấp, sử dụng, tìm kiếm, chia sẻ và trao đổi thông tin với nhau, bao gồm dịch vụ tạo trang thông tin điện tử cá nhân, diễn đàn (forum), trò chuyện (chat) trực tuyến, chia sẻ âm thanh, hình ảnh và các hình thức dịch vụ tương tự khác.
- Tên miền: Là tên được sử dụng để định danh địa chỉ Internet của máy chủ gồm các dãy kí tự cách nhau bằng dấu chấm ".", ví dụ như: tuoitre.vn, chinhphu.vn, reuters.com, facebook.com...
- OTT: Ứng dụng OTT (Over-the-top app) là "thuật ngữ để chỉ các ứng dụng và các nội dung như âm thanh, video được cung cấp