Theo Qui hoạch đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Khu Kinh tế (KKT) Vân Phong sẽ trở thành KTT tổng hợp đa ngành, đa lĩnh vực, trong đó cảng trung chuyển container quốc tế, công nghiệp lọc hóa dầu, trung chuyển dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ giữ vai trò chủ đạo.
Hạ tầng chưa hoàn thiện là một trong những nguyên nhân khiến KKT Vân Phong chậm thu hút đầu tư. (Ảnh: Khải An)
Đồng thời kết hợp phát triển kinh tế du lịch, dịch vụ, công nghiệp, nuôi trồng hải sản và các ngành kinh tế khác; là trung tâm kinh tế của tỉnh có vai trò đầu tàu thu hút đầu tư, làm động lực phát triển kinh tế cho các vùng lân cận và cho cả nước.
Đến nay, KKT Vân Phong đã thu hút 156 dự án đầu tư. Trong đó, có 129 dự án trong nước, 28 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng ký khoảng 4 tỉ USD; vốn thực hiện đạt hơn 717 triệu USD.
Hiện có 81 dự án đã đi vào hoạt động với vốn thực hiện 607 triệu USD và 75 dự án đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Trong số đó, có 42 dự án có sử dụng mặt biển với các ngành nghề chủ yếu là công nghiệp đóng tàu biển, xây dựng cảng biển, nuôi trồng thủy sản và dịch vụ du lịch.
Bình quân mỗi năm, KKT này đóng góp ngân sách nhà nước khoảng 4.800 tỉ đồng, giải quyết việc làm ổn định cho hơn 6.000 lao động.
Tuy nhiên, trong 10 tháng đầu năm 2019, KKT Vân Phong chỉ thu hút 02 dự án mới với tổng vốn đăng kí 84,4 tỉ đồng (trong đó có 1 dự án có vốn ĐTNN với tổng vốn đăng kí khoảng 2,5 triệu USD) và 2 dự án đầu tư trong nước vào KCN Suối Dầu với vốn đầu tư 80 tỉ đồng; điều chỉnh tăng vốn cho 5 dự án với tổng vốn tăng thêm 265,7 tỉ đồng.
Tổng vốn thu hút mới là 430 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 86 % so với kế hoạch đăng kí năm 2019 (430/500 tỉ đồng). Kết quả thu hút đầu tư thời gian vừa qua vẫn còn thấp, chưa như mong đợi, đặc biệt là đầu tư nước ngoài.
Theo ông Hoàng Đình Phi - Trưởng Ban Quản lí KKT Vân Phong, việc thu hút đầu tư chủ yếu tập trung tại khu vực Nam Vân Phong (thị xã Ninh Hòa).
Khu vực Bắc Vân Phong gần như giữ nguyên trạng từ năm 2016 đến nay. (Ảnh: Khải An)
Đối với khu vực Bắc Vân Phong (huyện Vạn Ninh), do thực hiện Đề án thành lập Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Bắc Vân Phong, theo chỉ đạo của UBND tỉnh, từ năm 2016, Ban Quản lí không xem xét, thu hút các dự án đầu tư mới mặc dù có nhiều nhà đầu tư đăng kí thực hiện các dự án lớn tại đây nên khu vực Bắc Vân Phong gần như giữ nguyên trạng.
Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng các dự án sản xuất kinh doanh của nhà đầu tư mặc dù được UBND tỉnh thường xuyên quan tâm chỉ đạo nhưng việc thực hiện vẫn còn rất chậm, chưa quyết liệt, chưa bảo đảm yêu cầu về thời gian, gây nhiều khó khăn cho việc triển khai các dự án đầu tư (KCN Ninh Thủy, KDL Dốc Lết Phương Mai).
Việc thu hút đầu tư chủ yếu tập trung tại khu vực Nam Vân Phong (thị xã Ninh Hòa). (Ảnh: Khải An)
Chính sách ưu đãi đầu tư áp dụng cho KKT đang có xu hướng giảm dần (bỏ ưu đãi thuế thu nhập cá nhân, giảm mức ưu đãi đối với dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu chức năng KKT…).
Thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật hiện hành khá phức tạp, mất nhiều thời gian. Thời gian thực hiện các thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư (qua 7 giai đoạn) phải mất bình quân hơn 1,5 năm thực hiện, chưa kể thời gian phải thực hiện các thủ tục khác như: quy hoạch chi tiết, môi trường, lập dự án, giải phóng mặt bằng, đất đai, cấp phép xây dựng.
Thực hiện đầy đủ các thủ tục này, 1 dự án phải mất từ 3-4 năm để hoàn thành thủ tục chuẩn bị đầu tư (chưa tính thời gian xây dựng)", ông Phi nhận định.
Để gỡ khó cho KKT Vân Phong, ông Phi cho biết, vừa qua, Ban Quản lí KKT đã tham mưu UBND tỉnh báo cáo Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh trình Ban Thường vụ cho phép thu hút một số dự án đầu tư tại khu vực Bắc Vân Phong có quy mô lớn phù hợp với quy hoạch chung của KKT để tạo động lực phát triển cho khu vực này và đã được chấp thuận.
"Hiện, Ban Quản lí đang triển khai, trước mắt tập trung thu hút đầu tư vào Khu phi thuế quan và khu phát triển công nghiệp Dốc Đá Trắng)", ông Phi cho hay.