Ba luật sửa đổi quan trọng gồm Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã chính thức có hiệu lực.
Giới chuyên gia kỳ vọng đây sẽ là cú hích đối với thị trường địa ốc khi hành lang pháp lý thông thoáng hơn, cơ chế chính sách hoàn thiện, giúp kịp thời tháo gỡ vướng mắc và khơi thông nguồn lực phát triển kinh tế.
Song, bên cạnh những tác động tích cực, tại hội thảo mới đây của Tạp chí Thương gia, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban kinh tế của Quốc hội cho biết có nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại về việc giá đất sẽ tăng khi chính sách mới được thực thi.
Ông Hiếu chia sẻ: "Luật Đất đai hiện nay tiếp cận theo hướng toàn diện, giá đất được xác định theo nguyên tắc thị trường. Nếu cơ chế trong thực tế chỉ áp dụng mỗi Luật Đất đai thì đúng là giá đất có khả năng chỉ tăng chứ không giảm, luật sẽ không giải quyết được toàn diện câu chuyện về giá trị quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, với Nghị quyết 18, bên cạnh Luật Đất đai mới thì Nhà nước còn phải có chính sách thuế để hạn chế việc bỏ hoang đất đai.
Do đó, nếu Chính phủ không sớm ban hành chính sách thuế này thì không thể xử lý một cách toàn diện các vấn đề về đất đai, nhà ở.
Tôi cho rằng, việc ban hành chính sách thuế đối với bất động sản bỏ hoang (trước đây gọi nôm na là thuế đối với ngôi nhà thứ 2) không phải là cần thiết nữa, mà là rất cấp bách vào lúc này.
Trong bối cảnh bây giờ, nếu không thể dùng cơ chế hành chính để bắt giá đất tăng hoặc giảm, thì phải sử dụng đồng bộ các cơ chế thị trường bằng cách thức can thiệp mới. Cần sớm khởi động lại dự án về thuế bất động sản để điều tiết. Có công cụ này, giá sẽ tăng giảm theo đúng tiêu chí trên thị trường.
Phát triển bất động sản phải có tầm nhìn dài hạn, hướng đến tương lai. Chỉ cần khởi động dự thảo về sắc thuế là sẽ ảnh hưởng ngay đến thị trường, chứ chưa cần phải đợi tới lúc bấm nút thông qua. Tôi cực kỳ ủng hộ chính sách này".
Bổ sung góc nhìn về câu chuyện tăng giá đất, ông Đào Chung Chính, Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển Tài nguyên đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho rằng, bên cạnh việc xem lại thuế suất như ông Hiếu đã đề cập, còn cần xem lại mức thu về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Theo ông Chính, quy định mới của Luật Đất đai chỉ phát huy tác dụng khi có những chính sách đi kèm như chính sách về thuế, về thu tiền... Thời gian qua, nhiều dự án bất động sản không triển khai được một phần do định giá.
Mức thu phải đảm bảo vừa thu hút đầu tư, vừa phù hợp với sức đóng góp của người dân. Giá đất phải được giải quyết đồng bộ, đảm bảo sự rạch ròi, minh bạch giữa mức thu về và mức giá bồi thường cho người dân
"Các địa phương biết rằng giá đất được xác định tại thời điểm có quyết định giao đất, cho thuê đất, nhưng việc xác định này có sự chậm muộn. Trong đó, có lý do là cơ quan quản lý nhà nước không thuê được đơn vị định giá. Cán bộ thừa hành trong công tác định giá cũng sợ, không dám làm.
Luật mới đã đưa ra các phương án để giải quyết. Chính sách đi vào thực tế sẽ có độ trễ, nhưng kỳ vọng từ nay đến cuối năm những trường hợp chậm muộn này sẽ được giải quyết, thị trường sẽ sôi động, khởi sắc hơn”, ông Chính nói.