Cựu chủ tịch Cuba Fidel Castro qua đời

Cựu chủ tịch Fidel Castro, biểu tượng cách mạng Cuba. Ảnh: Reuters

Chủ tịch Cuba Raul Castro hôm nay thông báo trên truyền hình quốc gia cho biết cựu chủ tịch Fidel Castro qua đời tối 25/11 (giờ địa phương).

"Tổng tư lệnh cách mạng Cuba lúc 22h29 tối 25/11", AFP dẫn lời Chủ tịch Raul Castro cho hay.

Thi hài của Fidel Castro sẽ được hỏa táng theo ý nguyện của ông. Cuba sẽ để tang cựu lãnh đạo trong 9 ngày, từ hôm nay đến 4/12. Cờ rủ sẽ được treo tại các tòa nhà chính quyền và cơ sở quân sự.

Cựu chủ tịch Fidel Castro là nhà lãnh đạo đất nước Cuba trong hơn nửa thế kỷ trước khi trao quyền lãnh đạo cho người em trai Raul Castro. Hồi tháng 4, cựu chủ tịch Fidel Castro từng có bài phát biểu hiếm hoi tại đại hội đảng Cộng sản Cuba. Trong bài phát biểu, ông nói có thể qua đời sớm vì tuổi cao, nhưng lý tưởng của ông sẽ luôn sống mãi.

"Tôi sẽ sớm 90 tuổi, điều tôi chưa từng hình dung trước đây. Sớm hay muộn tôi cũng giống như mọi người, khi điều gì đến cũng sẽ đến", ông nói.

Ông từng trải qua cuộc phẫu thuật ruột năm 2006, sau đó tạm trao quyền cho em trai Raul Castro và ít xuất hiện trước công chúng. Ông Raul chính thức trở thành chủ tịch Cuba năm 2008. Những năm cuối đời, Fidel Castro thường viết bài bình luận về tình hình thế giới và thi thoảng gặp các lãnh đạo thế giới

Fidel Castro là nhà lãnh đạo phong trào cách mạng Cuba nhằm lật đổ chế độ độc tài Batista. Tháng 2/1959, ông trở thành thủ tướng Cuba và đảm nhiệm vai trò này đến năm 1976. Ông là Chủ tịch Cuba năm 1976 và giữ chức vụ này liên tục trong 32 năm. Ông đồng thời là Bí thư thứ nhất Ban chấp hành đảng Cộng sản Cuba từ năm 1961-2011.

Trong nửa thế kỷ lãnh đạo đất nước Cuba, ông là người từng giữ kỷ lục bị ám sát nhiều nhất trong thế kỷ 20.Theo Reuters, ông đã vượt qua 634 âm mưu tấn công hoặc ám sát, phần nhiều do Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) và các tổ chức lưu vong tiến hành. Năm 1961, Fidel Castro đã đánh bại âm mưu xâm chiếm Cuba của CIA, nhằm lật đổ chính quyền của ông, trong sự kiện Vịnh Con Lợn.

Cựu lãnh đạo Cuba được xem là một trong những nhà cách mạng kiệt xuất nhất thế giới nửa sau thế kỷ XX, biểu tượng về tinh thần kiên cường đấu tranh cho độc lập dân tộc, truyền cảm hứng cho các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới.

"Trong thế kỷ 20, ít cá nhân nào có tầm ảnh hưởng sâu rộng ở một quốc gia như Fidel Castro", Robert Pastor, cựu cố vấn an ninh quốc gia cho Tổng thống Mỹ Jimmy Carter, từng nói trong cuộc phỏng vấn với CNN năm 2012.

"Cuba chưa từng được biết đến về chính trị và lịch sử cho đến thời ông Castro", Wayne Smith, nhà ngoại giao Mỹ tại Cuba giai đoạn 1979-1982, nhận định.

Năm 2012, tạp chí TIME từng vinh danh ông Fidel Castro là một trong 100 nhân vật có sức ảnh hưởng nhất mọi thời đại.

Nhà lãnh đạo Cuba thường xuất hiện trong trang phục quân đội và điếu xì gà trên tay, nổi tiếng với những bài diễn văn hùng tráng. Ông Fidel bỏ thói quen hút xì gà năm 1985. Nhiều năm sau đó, ông từng kết luận rằng hút thuốc lá không có lợi cho sức khỏe và nói rằng "điều tốt nhất bạn có thể làm với hộp xì gà này là hãy đưa nó cho kẻ thù".