Đề xuất thẩm định giá đất độc lập tại TOD

Quốc hội vừa thảo luận tại hội trường về Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết 98 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, theo Cổng TTĐT Quốc hội.

Tham gia góp ý, ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng - Đoàn TP HCM ủng hộ quy định cho phép TP HCM sử dụng ngân sách để bồi thường, tái định cư và tạo quỹ đất cho TOD.

Song, cần bổ sung tiêu chí đánh giá tác động xã hội bắt buộc đối với từng khu vực TOD, bao gồm ảnh hưởng lên hạ tầng xã hội, mật độ dân cư, khả năng tiếp cận dịch vụ công và không gian sống của cư dân hiện hữu. Đây là điều kiện cần để hạn chế rủi ro khiếu kiện và nâng cao tính khả thi.  

Về tài chính, ông Hùng ủng hộ việc TP HCM được giữ lại 100% nguồn thu từ khai thác quỹ đất TOD để đầu tư cho đường sắt đô thị. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo về nguy cơ thất thoát nếu không kiểm soát chặt chẽ giá trị thương mại rất lớn của quỹ đất này. 

Vị này kiến nghị cần bổ sung cơ chế thẩm định giá đất TOD bởi tổ chức độc lập, kèm theo công bố giá khởi điểm, giá khởi điểm đấu giá và kết quả định giá. Việc này nhằm đảm bảo công khai, minh bạch trong định giá tài sản công, tránh thất thoát và giữ niềm tin của nhân dân.  

ĐBQH Thạch Phước Bình - Đoàn Vĩnh Long cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ chủ trương cho phép TP HCM giữ lại 100% nguồn thu từ khai thác quỹ đất khu vực TOD để tái đầu tư.

Tuy nhiên để khả thi, ông Bình kiến nghị cần làm rõ phạm vi khu vực TOD (bán kính 400 - 800 m tính từ nhà ga, theo kinh nghiệm Tokyo) và áp dụng phân khu mật độ để tránh tranh chấp ranh giới. Đặc biệt, đại biểu đề xuất nguồn thu này phải được đưa vào một quỹ độc lập, chỉ chi cho đường sắt đô thị và hạ tầng kết nối (học hỏi mô hình tại Hồng Kông). 

Cùng tham gia góp ý về cơ chế phát triển TP HCM, ĐBQH Trịnh Xuân An - Đoàn Đồng Nai cho rằng, cần có luật riêng cho địa phương này, thay vì chỉ là các nghị quyết thí điểm. Trước mắt, đề nghị mở rộng phạm vi áp dụng cơ chế đặc thù ra cả vùng Đông Nam Bộ, đặc biệt là sự kết nối với Đồng Nai.

"Đơn cử như sân bay Long Thành là cực tăng trưởng lớn của Đồng Nai và cả vùng, nhưng nếu không kết nối được với TP HCM và sân bay Tân Sơn Nhất thì hiệu quả sẽ giảm sút nghiêm trọng. 

Đề xuất bổ sung vào Nghị quyết 98 các dự án đường sắt kết nối vùng như tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên kéo dài về sân bay Long Thành, tuyến Tham Lương - Bến Thành. Các dự án này dù nằm trên địa bàn Đồng Nai nhưng có vai trò sống còn với TP HCM, nên cần được hưởng cơ chế đặc thù (về TOD, về đầu tư công) như các dự án nội đô TP HCM", ông An kiến nghị.