Điểm lại 11 tội danh hình sự sắp bị bãi bỏ

11 tội danh quy định tại Bộ luật Hình sự 1999 sẽ bị bãi bỏ khi Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018. Cụ thể:

1: Tội Kinh doanh trái phép

Điều 159 Bộ luật Hình sự 1999 quy định hành vi cấu thành tội này là kinh doanh không có đăng ký kinh doanh, kinh doanh không đúng với nội dung đã đăng ký hoặc kinh doanh không có giấy phép riêng trong trường hợp pháp luật quy định phải có giấy phép. Bộ luật Hình sự 2015 bãi bỏ tội danh này.

2: Tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng

Điều 165 Bộ luật Hình sự 1999 quy định: Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây thiệt hại từ 100.000.000 đến dưới 300.000.000 hoặc dưới 100.000.000 đồng, đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ một năm đến năm năm. Hình phạt cao nhất dành là 20 năm tù. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự 2015 không có tội danh này.

3: Tội Báo cáo sai trong quản lý kinh tế

Điều 167 Bộ luật Hình sự 1999 nêu rõ: Người nào vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân khác mà báo cáo với cơ quan có thẩm quyền những số liệu, tài liệu rõ ràng không đúng sự thật gây hậu quả nghiêm trọng cho việc xây dựng hay thực hiện kế hoạch kinh tế - xã hội của Nhà nước hoặc đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm.

Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Tội này sẽ không còn xuất hiện từ ngày 1/1/2018 vì đã bị bãi bỏ.

4: Tội Hoạt động phỉ

Điều 83 Bộ luật Hình sự hiện hành quy định: Người nào nhằm chống chính quyền nhân dân mà hoạt động vũ trang ở vùng rừng núi, vùng biển, vùng hiểm yếu khác, giết người, cướp phá tài sản sẽ bị kết tội Hoạt động phỉ.

Người tổ chức, hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng bị phạt tù 12-20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Người có vai trò đồng phạm bị phạt tù từ năm năm đến 15 năm.

Tuy nhiên tội danh này không còn quy định trong Bộ luật Hình sự 2015. Thay vào đó, những hành vi nêu trên sẽ thuộc vào tội Bạo loạn (Điều 112). Với tội này, người nào dù chuẩn bị phạm tội cũng bị phạt từ một tới năm năm tù.

Từ ngày 1/1/2018 có 11 tội danh bị bãi bỏ trong Bộ luật Hình sự năm 2015.

5: Tội Tảo hôn

Một phần của điều 148 Bộ luật Hình sự 1999 quy định: Người nào cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái luật với người chưa tới tuổi kết hôn dù đã có quyết định của tòa án buộc chấm dứt quan hệ đó... đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm.

Từ ngày 1/1/2018, người có hành vi tảo hôn sẽ không bị xử lý. Luật mới chỉ quy trách nhiệm hình sự với người có hành vi tổ chức tảo hôn bằng việc quy định tội Tổ chức tảo hôn tại điều 183.

Theo đó, người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến hai năm.

6: Tội Đăng ký kết hôn trái pháp luật

Điều 149 Bộ luật Hình sự 1999 định nghĩa người nào có trách nhiệm trong việc đăng ký kết hôn biết rõ là người xin đăng ký không đủ điều kiện kết hôn mà vẫn đăng ký cho người đó, đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm, bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ một năm đến năm năm.

Tuy nhiên loại tội phạm này không còn được quy định trong Bộ luật Hình sự 2015.

7: Tội Vi phạm quy định về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp

Theo điều 170 Bộ luật Hình sự 1999, người nào có thẩm quyền trong việc cấp văn bằng bảo hộ mà vi phạm quy định của pháp luật về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm. Hình phạt cao nhất của tội này là bảy năm tù.

Tuy nhiên tội này cũng bị bãi bỏ khi Bộ luật Hình sự 2015 có hiệu lực.

Bốn tội còn lại là: Làm nhục, hành hung người chỉ huy hoặc cấp trên; Làm nhục hoặc dùng nhục hình đối với cấp dưới; Sử dụng trái phép quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ của tổ chức tín dụng; Không chấp hành các quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, quản chế hành chính cũng bị bãi bỏ từ ngày 1/1/2018.