Điều kiện chuyển từ nghĩa vụ công an nhân dân sang chế độ chuyên nghiệp

Hỏi đáp pháp luật: Tôi đang là sinh viên đại học. Bây giờ tôi muốn tham gia đăng ký nghĩa vụ công an được không, làm thủ tục như thế nào?. Sau khi xuất ngũ có thể làm trong đó được không?.

Đỗ Pháp

Ảnh minh họa. (Nguồn: Cổng Thông tin điện tử Chính phủ).

Tiêu chuẩn tuyển chọn thực hiện tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân

Theo Nghị định số 129/2015/NĐ-CP về thực hiện nghĩa vụ Công an nhân dân, việc tuyển chọn chiến sĩ công an nghĩa vụ được thực hiện như sau:

Công dân nam trong độ tuổi gọi nhập ngũ đã đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự. Công dân nữ trong độ tuổi gọi nhập ngũ đã đăng ký nghĩa vụ quân sự theo quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự, có trình độ chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Công an nhân dân, nếu tự nguyện và Công an nhân dân có nhu cầu thì được xem xét, tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.

Theo Nghị định, công dân được tuyển chọn thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân khi có đủ các tiêu chuẩn sau:

- Có lý lịch rõ ràng.

- Nghiêm chỉnh chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; không có tiền án, tiền sự, không bị truy cứu trách nhiệm hình sự, quản chế, không trong thời gian bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ sở chữa bệnh, cơ sở giáo dục bắt buộc; có phẩm chất, đạo đức tư cách tốt, được quần chúng nhân dân nơi cư trú hoặc nơi học tập, công tác tín nhiệm.

- Bảo đảm tiêu chuẩn chính trị của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an.

- Tốt nghiệp trung học phổ thông. Các xã miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn được tuyển công dân tốt nghiệp trung học cơ sở. Ưu tiên tuyển chọn công dân đã tốt nghiệp cao đẳng, đại học trở lên, có chuyên môn cần thiết cho công tác, chiến đấu của Công an nhân dân.

- Thể hình cân đối, không dị hình, dị dạng và đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe để thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân theo quy định của Bộ trưởng Bộ Công an.

Nghị định quy định thời gian thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là ba năm. Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân được phong, thăng cấp bậc hàm Binh nhì, Binh nhất, Hạ sĩ, Trung sĩ, Thượng sĩ. Thời hạn xét thăng cấp bậc hàm Binh nhì lên Binh nhất 6 tháng; Binh nhất lên Hạ sĩ 6 tháng; Hạ sĩ lên Trung sĩ 1 năm; Trung sĩ lên Thượng sĩ 1 năm.

Việc chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp trong Công an nhân dân

Việc chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp trong Công an nhân dân được quy định tại Điều 9 Nghị định 129/2015/NĐ-CP Quy định về thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân do Thủ tướng Chính phủ ban hành.

Theo đó, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ có từ đủ 24 tháng đến dưới 36 tháng phục vụ tại ngũ, đạt danh hiệu chiến sĩ hoàn thành nhiệm vụ trở lên, bảo đảm các tiêu chuẩn, điều kiện phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp trong Công an nhân dân thì được xét, dự thi vào các học viện, trường Công an nhân dân theo quy định về tuyển sinh của Bộ Công an, tốt nghiệp ra trường được phong cấp bậc hàm sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên nghiệp.

Hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ không thuộc trường hợp trên thì khi hết thời hạn phục vụ tại ngũ có đủ tiêu chuẩn đáp ứng yêu cầu sử dụng của Công an nhân dân, nếu tự nguyện và ngành Công an nhân dân có nhu cầu thì được xét chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp.

Đối tượng, tiêu chuẩn và tỷ lệ chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp đối với hạ sĩ quan nghĩa vụ hết hạn phục vụ tại ngũ do Bộ trưởng Bộ Công an quy định. Việc xét tuyển phải đảm bảo công khai, dân chủ, minh bạch và công bằng với mọi đối tượng.

Có thể thấy nếu đáp ứng được các điều kiện trên thì bạn sẽ được đơn vị xét cho đi dự thi vào các học viện, trường Công an nhân dân theo quy định, nếu đỗ sẽ được theo học ở các trường này, nhưng nếu trượt thì bạn phải tiếp tục tham gia nghĩa vụ công an cho đến khi đủ thời hạn 3 năm.

Sau khi thực hiện xong thì bạn sẽ phải xuất ngũ và trở thành công dân bình thường, căn cứ quy định tại Điều 11 Nghị định 129/2015/NĐ-CP về việc xuất ngũ:

- Hạ sĩ quan, chiến sĩ đã hết thời hạn phục vụ tại ngũ quy định tại Khoản 3 Điều 4 Nghị định này thì được xuất ngũ. Trong trường hợp không đủ điều kiện để tiếp tục thực hiện nghĩa vụ, hạ sĩ quan, chiến sĩ có thể được giải quyết xuất ngũ trước thời hạn. Điều kiện và thủ tục xuất ngũ trước thời hạn do Bộ trưởng Bộ Công an quy định.

- Hạ sĩ quan, chiến sĩ hoàn thành nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân khi về nơi cư trú, nơi làm việc hoặc học tập trong thời hạn mười lăm ngày làm việc, phải đến cơ quan đăng ký nghĩa vụ quân sự để đăng ký vào ngạch dự bị.

Như vậy, nếu bạn muốn sau khi hoàn thành thời gian tham gia nghĩa vụ tiếp tục được ở lại phục vụ tại đơn vị và ngành Công an nhân dân có nhu cầu thì được xét chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp, các vấn đề cụ thể và có liên quan về điều kiện này sẽ do Bộ trường bộ Công an quy định trên nguyên tắc công khai, dân chủ, minh bạch và công bằng.

Ngoài ra, khi xuất ngũ bạn có thể được hưởng các quyền lợi khác: Trợ cấp xuất ngũ, trợ cấp tạo việc làm; tổ chức buổi gặp mặt chia tay; được đưa về địa phương cư trú hoặc thanh toán tiền tàu, xe và phụ cấp đi đường; hỗ trợ đào tạo nghề,…

Chế độ đãi ngộ đối với chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân

Thứ nhất, trong thời gian tại ngũ, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân được hưởng phụ cấp cấp bậc hàm, chế độ phụ cấp thêm, chế độ phụ cấp khuyến khích và một số chế độ, chính sách khác.

Chế độ phụ cấp cấp bậc hàm đối với chiến sĩ nghĩa vụ được hưởng theo mức phụ cấp bậc hàm tương ứng: Thượng sỹ: 0,70, Trung sĩ: 0,60, Hạ sĩ: 0,50, Binh nhất: 0,45, Binh nhì: 0,40.

Thời gian phục vụ tại ngũ, từ tháng thứ 25 trở đi, hàng tháng hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ được hưởng chế độ phụ cấp thêm với mức 250% phụ cấp cấp bậc hàm hiện hưởng.

Chế độ phụ cấp thêm không áp dụng đối với chiến sĩ nghĩa vụ đang chờ chuyển sang chế độ phục vụ chuyên nghiệp; chờ đi học, dự thi tuyển sinh; đang học tập ở các học viện, trường trong, ngoài Công an nhân dân.

Cũng từ năm thứ 2 trở đi, mỗi năm chiến sĩ nghĩa vụ được nghỉ phép một lần, thời gian nghỉ là 10 ngày, không kể thời gian đi đường và được thanh toán tiền ăn trong những ngày nghỉ, bao gồm cả ngày đi đường.

Chiến sĩ nghĩa vụ được miễn tiền cước khi chuyển tiền, bưu phẩm, bưu kiện; được cấp 4 tem thư/tháng; được tính nhân khẩu trong gia đình, được giao hoặc điều chỉnh diện tích nhà ở, đất xây dựng nhà ở và đất canh tác.

Chiến sĩ nghĩa vụ mà trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên nếu vay tiền của Ngân hàng Chính sách xã hội thì được tạm hoãn trả và không tính lãi suất trong thời gian tại ngũ.

Thời gian phục vụ tại ngũ, chiến sĩ nghĩa vụ được dự thi vào các trường đại học trong và ngoài ngành Công an và được cộng điểm ưu tiên theo quy định. Thời gian học tập của chiến sĩ nghĩa vụ được tính vào thời hạn xét thăng cấp bậc hàm và tiếp tục được hưởng chế độ phụ cấp cấp bậc hàm như đang trong thời gian tại ngũ.

Thứ hai, sau khi xuất ngũ, chiến sĩ nghĩa vụ được hưởng chế độ trợ cấp xuất ngũ, chế độ trợ cấp tạo việc làm và chế độ đào tạo, học nghề, giải quyết việc làm.

Chiến sĩ nghĩa vụ khi xuất ngũ, ngoài chế độ bảo hiểm xã hội một lần được hưởng theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội còn được hưởng chế độ trợ cấp xuất ngũ một lần: Cứ mỗi năm phục vụ trong lực lượng Công an, được trợ cấp bằng 2 tháng mức lương cơ sở tại thời điểm xuất ngũ.

Chiến sĩ nghĩa vụ khi xuất ngũ mà có thời gian phục vụ từ tháng thứ 25 đến dưới 30 tháng thì được trợ cấp thêm 01 tháng phụ cấp cấp bậc hàm; từ đủ 30 tháng trở lên, được trợ cấp thâm 2 tháng phụ cấp cấp bậc hàm hiện hưởng.

Chế độ trợ cấp tạo việc làm đối với chiến sĩ nghĩa vụ xuất ngũ bằng 06 tháng mức lương cơ sở. Khi xuất ngũ được đơn vị trực tiếp quản lý tổ chức buổi gặp mặt chia tay, được đơn vị đưa về địa phương nơi cư trú hoặc thanh toán tiền tài, xe và phụ cấp đi đường từ đơn vị đến nơi cư trú.

Khi chiến sĩ nghĩa vụ xuất ngũ được hưởng chính sách hỗ trợ đào tạo nghề theo quy định tại Thông tư số 43 ngày 28/12/2016 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; được chính quyền các cấp, cơ quan, tổ chức ưu tiên sắp xếp việc làm và cộng điểm trong tuyển dụng công chức, thời gian tập sự được hưởng 100% mức lương và phụ cấp của ngạch tuyển dụng tương ứng với trình độ đào tạo.

Chiến sĩ nghĩa vụ trước khi tham gia nghĩa vụ Công an đang học tập hoặc có giấy gọi vào học tại các trường thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học thì được bảo lưu kết quả, khi xuất ngũ được tiếp nhận vào học tại các trường đó.

Nếu trước khi tham gia nghĩa vụ Công an đang làm việc tại cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức kinh tế thì khi xuất ngũ chiến sĩ nghĩa vụ được cơ quan, tổ chức đó tiếp nhận lại, bố trì việc làm và bảo đảm thu nhập không thấp hơn trước khi nhập ngũ; thời gian tham gia nghĩa vụ Công an nhân dân được tính vào thời gian công tác và được hưởng chế độ, chính sách theo quy định hiện hành.

Thứ ba, trong thời gian tại ngũ, thân nhân chiến sĩ nghĩa vụ (Bố đẻ, mẹ đẻ, người nuôi dưỡng hợp pháp…) được hưởng chế độ bảo hiểm y tế và chế độ trợ cấp khó khăn đột xuất

Thân nhân của chiến sĩ nghĩa vụ được cấp thẻ bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe ban đầu và khám, chữa bệnh khi bị ốm đau, tai nạn rủi ro.

Khi thân nhân bị ốm đau từ một tháng trở lên hoặc điều trị một lần tại bệnh viện từ 7 ngày trở lên được trợ cấp 500.000 đồng/suất/lần; từ trần, mất tích được trợ cấp hai triệu đồng/suất.

Gia đình chiến sĩ nghĩa vụ gặp tai nạn, hỏa hoạn, thiên tai dẫn đến nhà ở bị sập, trôi, cháy hoặc phải di dời chỗ ở được trợ cấp ba triệu đồng/suất/lần.

Thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là quyền lợi và nghĩa vụ vẻ vang của công dân, là thực hiện nghĩa vụ quân sự tại ngũ.

Các cơ quan, tổ chức, cá nhân và gia đình có trách nhiệm giáo dục, động viên và tạo điều kiện cho công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.